
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,572 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,376 |
مطالعه تطبیقی احکام و قواعد ناظر بر جنایات علیه زن در فقه امامیه و اهل سنت | ||
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
دوره 3، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 95-74 اصل مقاله (684.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): https://doi.org/10.34785/J016.2020.400 | ||
نویسندگان | ||
جمال بیگی* 1؛ محمدرضا نوجوان2 | ||
1دانشیار، گروه آموزشی حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران. | ||
2دانشجوی دکترا، گروه آموزشی حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران. | ||
چکیده | ||
بحث اصول متفاوت حاکم بر جنایات علیه زن از دیرباز در مجامع حقوقی و فقهی مورد بحث بوده است. سعی بر این است با تطبیق منابع فقهی امامیه و فقهای اهل سنت،مشخص شود آیا در دیدگاه فقهای امامیه و فقهای اهل سنت اصول حاکم بر جنایات علیه زن یکسان است یا خیر؟ ادله هر کدام از آن ها برای اثبات دیدگاه خود چیست؟این مقاله که به روش تحلیل- توصیفی و با ابزار فیش برداری نگارش شده است نشان می دهد که از دید فقهای امامیه ﭼﻨﺎنﭼﻪ ﺑﺰﻫﮑﺎر ﻣـﺮد و ﻗﺮﺑـﺎﻧﯽ ﺟـﺮم زن باشد، اﺟﺮای ﻣﺠﺎزات ﻣﻨـﻮط ﺑـﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﻓﺎﺿﻞ دﯾﻪ اﺳﺖ، اﻣﺎ در ﺑﯿﻦ فقهای اﻫﻞ ﺳﻨﺖ در اﯾﻦﺑﺎره ﺳﻪ ﻧﻈﺮﯾﻪوجود دارد، یکی مبنی بر اجرای قصاص بدون پرداخت فاضل دیه. دیگر، عدم قصاص مرد در برابر زن و دریافت دیه توسط اولیای دم زن و گروه سوم نیز اعتقاد بر پرداخت تفاضل دیه دارند.یافته های این تحقیق نشان میدهد از دﻳﺪﮔﺎه ﻓﻘﻪ اﺳﻼﻣﻲ، ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ مردی، زنی را بکشد خانواده مقتول قبل از قصاص می بایست فاضل دیه را به قاتل (مرد ) دهند. اما اگر قاتل زن باشد و مقتول مرد، خانواده ولی دم بدون پرداخت چیزی می توانند تقاضای قصاص کنند. در فقه اﻣﺎﻣﻴﻪ ، ﺷﺎﻓﻌﻴﻪ و ﺣﻨﺒﻠﻴﻪ، سه دیدگاه در این زمینه د وجود دارد: الف- پرداخت تفاضل دیه ب- عدم پرداخت دیه ج- عدم قصاص مرد در برابر زن و فقط پرداخت دیه . همچنین با توجه به منابع مذکور دیدگاه پرداخت تفاضل دیه دیدگاه ارجح است که قانونگذار ما نیز این دیدگاه را پذیرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
جنایت؛ زن؛ فقه امامیه؛ فقه اهل سنت | ||
مراجع | ||
اﺑـﻦ ادرﯾـﺲ اﻟﺸﺎﻓﻌﯽ، ﻣﺤﻤـﺪ ،( 1423)،اﻷم، ج6، بیروت،دارالفکر
اﺑﻦ ادرﯾﺲ ﺤﻠﯽ، ﻣﺤﻤﺪ ،( 1410)،اﻟﺴﺮاﺋﺮ، ج3، بیروت، احیاتراث عربی
اﺑﻦ ﺒﺮاج، اﻟﻘﺎﺿﯽ ،(1406)، اﻟﻤﻬﺬب، ج2،قم، موسه نشر اسلامی
اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ ،ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ،(بی تا)، اﻟﺸﺮح اﻟﮑﺒﯿﺮ، ج9، بیروت،دارالکتاب عربی
اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﮥ (ﺣﻨﺒﻠﯽ)،ﻋﺒﺪ اﷲ، (1388ق)، اﻟﻤﻐﻨﯽ، ج9،قاهره،بدون طبع
اﻟﻤﻔﯿﺪ، (1410)،اﻟﻤﻘﻨﻌﮥ، قم، مؤسسة النشر الإسلامی
اﻟﻨﻮوی، ﻣﺤﯿﻰ اﻟﺪﯾﻦ ،(1970)، اﻟﻤﺠﻤﻮع، ج18، جده،مکتبه الارشاد.
ایمانی،عباس،(1382)، فرهنگ اصطلاحات حقوق کیفری،تهران ،آریان
جبعی عاملی،( 1386)،اﻟﺮوﺿﮥ اﻟﺒﻬﯿﮥ، ج10، نجف، بدون طبع
جبعی عاملی،(1410)، ﻣﺴﺎﻟﮏ اﻻﻓﻬﺎم، ج15، بیروت، مؤسسة المعارف الاسلامیة
ﺤﺴﯿﻨﯽ اﻟﺮوﺣﺎﻧﯽ، ﺴﯿﺪ ﺻﺎدق ،(1376)، ﻓﻘﻪ اﻟﺼﺎدق، ج26، قم،دارالمحکمه
ﺤﺴﯿﻨﯽ ﺸﯿﺮازی ،ﺴﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪ ،( 1370)،اﻟﻔﻘﻪ، ج89، لبنان، دارالعلوم
ﺤﻔﯿﺪ، اﺑﻦ رﺷﺪ ،(1995)، ﺑﺪاﯾﮥ اﻟﻤﺠﺘﻬﺪ و ﻧﻬﺎﯾﮥ اﻟﻤﻘﺘﺼﺪ، ج2،بیروت،طه
ﺤﻠﺒﯽ، اﺑﻦ زﻫﺮة ،(1375)، ﻏﻨﯿﮥ، قم،امام صادق
ﺤﻠﺒﯽ، اﺑﻮ اﻟﺼﻼح ،(1403)، اﻟﮑﺎﻓﯽ، اصفهان،کتابخامه امیر المومنین
حلی، اﺑﻦ ادرﯾﺲ ،(1410)، اﻟﺴﺮاﺋﺮ، ج3،قم،موسسه النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
حلی، اﻟﻌﻼﻣﮥ ، (1413)،ﻗﻮاﻋﺪ اﻻﺣﮑﺎم، ج3، قم، مؤسسة النشر الإسلامی
حلی، اﻟﻤﺤﻘﻖ،(1408)، ﺷﺮاﺋﻊ اﻻﺳﻼم، ج4،قم،موسسه اسماعیلیان
ﺴﺮﺧﺴﯽ (ﺣﻨﻔﯽ)، ﺷﻤﺲ اﻟﺪﯾﻦ ، (1409)، اﻟﻤﺒﺴﻮط، ج26، بیرون، بدون طبع
شرف النووی،منهاج؛ ( 1971 )،ج18،بی جا،دارالمنهاج
ﺸﻮﮐﺎﻧﯽ، ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ،( 1413)،ﻧﯿﻞ اﻻوﻃﺎر، ج7، بیروت،داراالفکر للطباعه و النشر
ﻄﻮﺳﯽ ،(1383)، اﻟﻨﻬﺎﯾﮥ، بیروت،دارالکتب عربی
ﻄﻮﺳﯽ،( 1367)، اﻟﺘﺒﯿﺎن، ج2، لبنان، دار احیا تراث عربی
ﻄﻮﺳﯽ،( 1387)،اﻟﻤﺒﺴﻮط، ج7، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة
ﻄﻮﺳﯽ، ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﯽ ،( 1408)،اﻟﻮﺳﯿﻠﮥ، قم، مکتب ایت الله مرعشی نجفی
عاملی جزینی، (1376)،المعه دمشقیه،1391،قم،دارالفکر
ﻌﺎﻣﻠﯽ، ﺤﺮ ، (1416)، وﺳﺎﺋﻞ اﻟﺸﯿﻌﮥ، ج29، قم،موسسه ال بیت
علامه حلی،(1374)، ﺗﺤﺮﯾﺮ اﻻﺣﮑﺎم، ج2، ، قم،موسسه ال بیت
ﻔﺎﺿﻞ ﻠﻨﮑﺮاﻧﯽ، ﻣﺤﻤﺪ ،(1368)، ﺗﻔﺼﯿﻞ اﻟﺸﺮﯾﻌﮥ (اﻟﻘﺼﺎص)،قم،ائمه اطهار
ﻘﺰوﯾﻨﯽ، ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﯾﺰﯾﺪ ، (1418)، ﺳﻨﻦ اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ، ج2، بی جا، دار إحیاء الکتب العربیة
کاسانی (ﺣﻨﻔﯽ)،ﻋﻼء اﻟﺪﯾﻦ ﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد،(1406)، ﺑﺪاﺋﻊ اﻟﺼﻨﺎﺋﻊ، ج7، بیروت، دار الکتب العلمیة
محقق اردﺑﯿﻠﯽ،( 1379)، ﻣﺠﻤﻊ اﻟﻔﺎﺋﺪة و اﻟﺒﺮﻫﺎن، ج13،قم، الجماعه المدرسین بقم المشرفه، موسسه النشر الاسلامی
ﻤﺮﺗﻀﻰ (زﯾﺪی)،أﺣﻤﺪ ،(1408)، ﺷﺮح اﻷزﻫﺎر، ج 1، قاهر
ﻣﺮوارﯾﺪ، ﻋﻠﯽ اﺻﻐﺮ ،(1406)، اﻟﻤﺼﺎدر اﻟﻔﻘﻬﯿﮥ، ج39، قاهره
موسوی ﺨﻤﯿﻨﯽ،( 1391) ،ﺗﺤﺮﯾﺮ اﻟﻮﺳﯿﻠﮥ، ج2، قم، موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی
موسوی خوئی، اﺑﻮ اﻟﻘﺎﺳﻢ ،(1392)، تکمله المنهاج،ج2، تهران،خرسندی.
نجفی، ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ،(1362)، ﺟﻮاﻫﺮ اﻟﮑﻼم، ج42،بیروت،داراحیا تراث عربی.
نمری اﻟﻘﺮﻃﺒﯽ، ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ اﷲ ،(1976)، اﻟﮑﺎﻓﯽ،بی جا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 519 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360 |