
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,509 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,349 |
واژههای قرآنی در اندیشه محمد أبوالقاسم حاج حمد | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، اسفند 1401، صفحه 17-30 اصل مقاله (333.16 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2023.61888 | ||
نویسنده | ||
زینب عبد العزیز* | ||
کلیة العلوم الإسلامیة، جامعة باتنة-1 الحاج لخضر، الجزائر | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله، برجسته کردن دیدگاه محمد "أبو القاسم" حاج حمد، مفکر و فیلسوف سودانی (1942-2004م)، درباره واژههای قرآن است که او آنها را با زبان ریاضی دقیق مقایسه میکند. برای وی، هیچ دو واژهای در قرآن وجود ندارد که مشابه یا مترادف باشند، زیرا به نظر او معنای هر واژه به سطح علمی دقیق میرسد و یک مفهوم دلالی یکتا را بیان میکند که با تغییر مکان و تغییر متن به هیچ وجه تغییر نمیکند. به همین دلیل، در آغاز به بررسی مقدمهای مفهومی پرداختیم که واژگان اصلی این مقاله را مشخص میکند. سپس شباهتها و تفاوتهای بین زبان عربی و زبان قرآن را مورد بررسی قرار دادیم، زیرا او این دو را از یکدیگر متمایز میکند و زبان قرآن را به عنوان یک زبان ایدهآل و نیکوترین زبان معتبر میداند. سپس به بازگشت معرفتی زبان و ساختار زبانی قرآن پرداختیم، زیرا تصور معرفتی عربی و استفاده از زبان تفاوتهایی با تصور معرفتی الهی و استفاده از زبان دارد. بنابراین معانی کلمات بین استفاده عربی و الهی متفاوت است و همچنین ساختار و سازه زبانی قرآن نسبت به ساختار زبانی عربی شعری یا نثری متفاوت است. در پایان به بررسی برخی از مفهومهای قرآنی به تفصیل پرداختیم. در نهایت به نتیجهگیریهایی رسیدیم که مهمترین آنها آن است که زبان قرآن زبانی ایدهآل است که جنبه روش و ماورایی زبان عربی را وارد کرده و آن را به اوج تمامیتاش در تمدن سوق داده است، و مفهوم قرآنی بازدهی و تصوری معرفتی توحیدی دارد که از تصور عربی خود متمایز است. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ هستی؛ اصطلاح قرآنی؛ زبان قرآن؛ زبان عربی؛ محمد أبوالقاسم حاج حمد | ||
مراجع | ||
بوحناش، نورة. (2013). نحو قراءة حداثیة للقرآن تاریخیة النص وآفاق الانفتاح على سطوح النص عند أرکون. قضایا إسلامیة معاصرة، 17(53).
بوکرن، مصطفى. (14/05/2014). معجم المصطلحات القرآنیة المعرّفة فی مؤلفات محمد أبو القاسم حاج حمد. https://www.mominoun.com
الجوهری، إسماعیل. (1987). الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة. بیروت: دار العلم للملایین.
حاج حمد، محمد أبو القاسم. (2003). منهجیة القرآن المعرفیة أسلمة فلسفة العلوم الطبیعیة والإنسانیة. بیروت: دار الهادی للطباعة والنشر والتوزیع.
حاج حمد، محمد أبو القاسم. (2004). جدلیة الغیب والإنسان والطبیعة العالمیة الإسلامیة الثانیة. بیروت: دار الهادی للطباعة والنشر والتوزیع.
الحاج، عبد الرحمن. (2005). رسالة لصاحب العالمیة الثانیة بعد رحیله. http://almultaka.org/site.php?id=426&idC=7&idSC
عبد العزیز، زینب. (2021). ثنائیة الفکر والواقع عند المفکر محمد "أبو" القاسم حاج حمد. وقائع المؤتمر الدولی الأول: التنوع المعرفی ودوره فی تمکین الرقی المجتمعی. بغداد: دار الکتب والوثائق الوطنیة ببغداد.
عمر، أحمد مختار. (2008). معجم اللغة العربیة المعاصرة. القاهرة: عالم الکتب.
ابن فارس، أحمد. (1979). معجم مقاییس اللغة. بیروت: دار الفکر.
الکفوی، أبو البقاء. (1998). الکلیات معجم فی المصطلحات والفروق اللغویة. بیروت: مؤسسة الرسالة.
محمد الشریف، الطاهر. (2019). التکامل الابستیمولوجی فی الممارسة المعرفیة التوحیدیة. رسالة دکتوراه غیر منشورة، جامعة باتنة 1، الجزائر.
ابن منظور، جمال الدین. (1993). لسان العرب. بیروت: دار صادر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 61,363 |