نقش بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی در خیانت برخط همسران: یک پژوهش زمینه‌یابی

Introduction

Behaviors defined as internet infidelity include cyber sexual relations, exchanging personal photos of a married person with a person of the opposite sex on the Internet, online dating of a married person with a person of the opposite sex, the online flirting of a married person with a person of the opposite sex, and watch online pornography by the married person (Whitty, 2003, Hertlein & Webster, 2008, Hertlein & Stevenson, 2010). The rate of internet infidelity has been estimated between 1.2 and 89.4% (Zhang, Parish, & Huang, 2012, Scheeren, Apellániz, & Wagner, 2018). Research has shown that 95.3% (97.1% of men and 86.2% of women) of people have experienced at least one type of online sexual activity as a form of internet infidelity (Liu & Zheng, 2020). Internet or online infidelity can lead to many problems in marital relationships (Vossler, 2016). Some variables, such as spiritual well-being, forgiveness, and marital self-disclosure, may be associated with Internet infidelity. Spiritual well-being has four personal domains: personal (connection with purpose or meaning of life), social (interpersonal relationships with others), environmental (individual unity with the environment), and transcendent [relationship with God] (Fisher, 2011). There is a relationship between the level of spiritual growth and the tendency to infidelity (Santosa, 2017). In addition, it has been shown that high spirituality plays an important role in the treatment of infidelity (Williams, 2018). Theorists believe that forgiveness replaces negative emotions with positive attitudes that lead to the victim's desire for the offender (Field, Zander, & Hall 2013). Some researchers have considered two dimensions for forgiveness: decisional forgiveness and emotional forgiveness (Worthington Jr, 2013). Partners with a negative attitude toward emotional and sexual infidelity were more forgiving of each other (Bendixen, Kennair, & Grøntvedt, 2018). Self-disclosure is a process of communication through which a person can reveal information about herself to another (Sprecher, Treger, Wondra, Hilaire, & Wallpe, 2013). Previous research has not addressed the relationship between spiritual health, forgiveness, and marital self-disclosure with Internet infidelity, and there is a research gap in this field. This study aimed to investigate the prevalence of Internet infidelity in married people: the role of spiritual well-being, forgiveness, and marital self-disclosure in predicting it. Examining variables related to Internet infidelity can be a guide for therapists and researchers working on Internet infidelity. In addition, this research can help marital therapists to design the necessary psychological training based on predictor variables, such as spiritual well-being, forgiveness, and marital self-disclosure, and help solve the problem of Internet infidelity in Iranian couples. Due to the novelty of the research, the results of this research will be effective in promoting the research literature on Internet infidelity of Iranian couples.

Methodology

 The survey research method was the correlation with the discrimination analysis method. The Statistical population included all couples less than 40 years old in 4 cities in Iran in 2019 (N=7000). 387 couples were selected by stratified random sampling method. Spiritual Health (Paloutzian and Ellison 1991), Decisional and Emotional Forgiveness (Hook, 2007), Marital Self-Disclosure (Waring, Holden, & Wesley, 1998), and Internet Infidelity (Docan-Morgan & Docan, 2007) Scales were used for data collection

Results and discussion

The results showed that 24.34% of couples had internet infidelity (20.90% online friendly activities, 16.14% online emotional activities, and 30.42% online sexual activities); the rate of internet infidelity and its dimensions were higher in males than females. This result is in line with previous findings that showed that the rate of internet infidelity is between 1.2 and 89.4% (Zhang et al., 2012, Scheeren et al., 2018). It also confirms other findings that show that 95.3% of people reported experiencing at least one type of online sexual activity as a form of internet infidelity (Liu & Zheng, 2020). One of the factors that cause couples to engage in online infidelity is that they are likely to remain unfamiliar with online infidelity-based online activities (Hertlein & Webster, 2008). It can encourage them to engage in online infidelity. Regarding the high prevalence of Internet infidelity in males compared to females, it can be argued that this result is probably due to differences in the motivations of men and women to engage in activities based on Internet infidelity. Previous research (Liu & Zheng, 2020) has shown that men are more motivated to sexual skills online.

Table1 Final results of discriminate subservient with stepwise method

The results showed that marital self-disclosure (especially sexual and imbalance of self-disclosure), spiritual well-being (especially religious well-being), and emotional forgiveness played a significant role in predicting couples' group membership and without Internet infidelity, respectively. That is, these variables predicted the membership of individuals in the two groups (P value=0.01). It can be argued that self-disclosure to one's spouse, especially sexual self-disclosure and self-disclosure about life's adversity (imbalance) causes couples to disclose themselves to their spouse instead of exposing themselves on the Internet to a person of the opposite sex or internet infidelity. Regarding the role of spiritual well-being, especially religious well-being, it can be argued that this result can be justified due to the religious nature of Iranian society. Therefore, having spiritual health and positive communication with God, oneself, and others in married life can reduce online infidelity. It can also be argued that emotional forgiveness may have played a role in the diagnosis of infidelity, which leads to a decrease in the couple's negative emotions towards each other during the negative relationships.

One of the limitations of this study was that there was no cut-off point for the internet infidelity scale. This can play a role in the results, especially in reporting the prevalence of internet infidelity. Another limitation of this research is the research sample; the sample of the present study was couples under 40 years old and generalization of the results to couples up to 40 years old has the necessary caution. Due to the correlational design of this research, it is suggested that in the next research, comparative research be conducted by examining the factors of internet infidelity and its consequences. The other limitation was the inconsistency of the research sample; in this study, couples during the wedding time participated in the study. Living together can affect results. Therefore, it is recommended that future studies choose a sample from a married couple or a couple during the wedding.

The results of this study showed that self-disclosure (sexual and imbalance), spiritual well-being (especially religious), and emotional forgiveness were meaningful in discriminating couples with and without internet infidelity. Therefore, family counselors and psychologists are advised to pay attention to the role of spiritual well-being, marital self-disclosure, and forgiveness in internet infidelity in couples, and to use strategies based on spirituality, marital self-disclosure, and forgiveness.

Acknowledgments

We would like to thank all the couples participating in this study.

Authors’ contributions

S Ariapooran contributed to the all process stage of the article, such as design and implementation of the research, to the analysis of the results, and the writing of the manuscript. R Hajimorady contributed to collecting the data.

 Funding

This work was supported by Malayer University, Iran.

Availability of data and materials

No available

Ethics approval and consent to participate

In this study, in addition to writing a guide at the beginning of the questionnaire, the purpose of the study was explained to them in a research manner. Participants then completed a research consent form. In case of dissatisfaction of one of the couples, the questionnaire was not given to both couples.

Consent for publication

Participants were assured that their findings were confidential and would be published in an article without mentioning their personal information.

Competing interests

The author(s) declared no potential conflicts of interest to the research, authorship, and/or publication of this article.

مقدمه

خیانت^[1] با بسیاری از واژه‌ها مانند فریبکاری، بی‌عفتی، بی‌وفایی، رابطۀ خارج از پیوند زناشویی متعهدانه یا دوستی با فرد دیگر در زندگی زناشویی تعریف می‌شود (Fincham & May, 2017). همچنین، خیانت به‌عنوان یک کنش جنسی و/یا هیجانی توسط فردی که در یک رابطه تعهد دارد، تعریف می‌شود؛ این رفتار در خارج از روابط نخستین عاشقانه اتفاق می‌افتد و به‌منزله‌ی نقض اعتماد و/یا نقض قوانین موردتوافق همسران است و توسط یک یا هر دو نفر در یک رابطه‌ی هیجانی و/یا جنسی اتفاق می‌افتد (Moller & Vossler, 2015). در پژوهش‌های جدید به شباهت رفتارهای خیانت میان زن و مرد اشاره‌شده است، اگرچه مردها بیشتر در رفتارهای جنسی و بانوان بیشتر در رفتارهای هیجانی دخیل بودند (Scheeren, Apellániz & & Wagner 2018). خیانت زناشویی می‌تواند باعث بالا رفتن طلاق، قتل، مشکلات بهداشت روان مانند افسردگی، مشکلات سازگاری (Whisman, 2016) و سست شدن بنیان خانواده (Avani & Zareei Mohammadabadi, 2020) شود. در پژوهش‌های جدید، نارضایتی از شریک زندگی یا رابطه به‌عنوان اصلی‌ترین دلیل خیانت در مردها و بانوان گزارش‌شده است (Scheeren et al., 2018).

هرچند بیشتر مردها و بانوان خیانت را خیانت جنسی می‌دانند، ولی یکی از گونه‌های خیانت، خیانت برخط^[2] است (Vossler & Moller 2020). در سال‌های واپسین، رشد و گسترش تارکده و تارهای همبودی انگیزاننده روی­آوری عده‌ای از همسران به خیانت برخط نموده است (Vossler, 2016; Hertein, Chang, VanYperen, Fatkin, & Nakamura., 2021). ناشناخته ماندن فعالیت‌های برخط (Hertlein & Webster, 2008) و رهایی از ناراحتی هیجانی به دلیل نبودن همسر در کنار وی (Mileham, 2007) نیز از عوامل این مشکل در نظر گرفته‌شده‌اند. رفتارهایی که در ادبیات پژوهشی به‌عنوان خیانت برخط تعریف‌شده‌اند، عبارت‌اند از: رابطه‌ی جنسی سایبری، دادوستد تصاویر شخصی فرد متأهل با شخصی از جنس ناهمسان در تارکده، قرار ملاقات برخط فرد متأهل با فردی از جنس ناهمسان، معاشقه برخط فرد متأهل با فردی از جنس ناهمسان و تماشای پورنو گرافی برخط توسط فرد متأهل ((Whitty, 2003, Hertlein & Stevenson, 2010; Henline, Lamke & Howard, 2007; Hertlein & Webster, 2008). پژوهش‌ها نشان داده‌اند که 3/95 درصد افراد گزارش کردند که حداقل یک نوع فعالیت جنسی برخط به‌عنوان یک نوع خیانت برخط تجربه کرده‌اند و این میزان در بانوان و مردها به ترتیب 1/97 درصد و 2/86 درصد بوده است (Liu & Zheng, 2020). همچنین نشان داده‌شده است که ا 72% از مردها و 54 درصد از بانوان در برخی از موارد در طول روابط زناشویی، روابط خارج از ازدواج را تجربه کرده‌اند ( Taghi Pour, Ismail, Wan Jaafar, & Mohamad Yusop. 2019) و مردها بیشتر از بانوان در خیانت جنسی (Buss, 2018) و فعالیت‌های جنسی برخط  (Zheng & Zheng 2014, Zheng, Zhang & Feng, 2017, Liu & Zheng 2020) درگیر می‌شوند. علاوه  ‌بر این، بانوان به‌ویژه در کشورهای آسیایی، کمتر از مردها از تارهای همبودی استفاده می‌کنند (Alnjadat, Hmaidi, Samha, Kilania, & Hasswan. 2019) و ممکن است همین امر در خیانت برخط آنان دخیل باشد. خیانت برخط یا برخط می‌تواند منجر به مشکلات زیادی در روابط زناشویی شود (Vossler, 2016)؛ به‌عنوان نمونه، پژوهش‌ها نشان داده است که خیانت برخط موجب مشکلات زناشویی و خانوادگی (Mao & Raguram 2009)، از دست دادن اعتماد (Schneider, Weiss & Samenow, 2012; Cravens, Leckie & Whiting, 2013). دوگانگی در هیجانات، پریشانی و احساس فقدان در رابطه (Cavaglion & Rashty, 2010)، درد هیجانی، شوک و عصبانیت در همسر (Craven et al. 2013) می‌شود. علاوه ‌بر این، خیانت برخط با شکوفایی در رابطه‌ی ‌زناشویی رابطه‌ی‌ منفی دارد و موجب نارضایتی زناشویی Octaviana & Abraham 2018)) می‌شود. برخی متغیرها ازجمله بهزیستی معنوی^[3]، گذشت^[4] و خودافشاگری زناشویی^[5] می‌توانند با خیانت برخط در ارتباط باشند که در پژوهش‌های قبلی به رابطه‌ی این متغیرها با همدیگر اشاره‌شده است ((Worthington Jr, 2013; Hannawa, Shigemoto & Little,  2016; Salwen, Underwood, Dy-Liacco,  & Arveson, 2017; Stoycheva, 2018). 

بهزیستی معنوی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و به‌عنوان یکی از جنبه‌های مهم سلامتی در نظر گرفته می‌شود؛ بهزیستی معنوی دارای چهار حوزه‌ی شخصی (ارتباط با هدف یا معنای زندگی)، همبودی (روابط میان فردی با دیگران)، محیطی (وحدت فرد با محیط) و متعالی (رابطه با افراد فرا انسانی یا خداوند) است (Fisher, 2011). بهزیستی معنوی داری دو بعد بهزیستی وجودی (ارتباط فرد با خود، دیگران و محیط) و مذهبی (ارتباط با یک قدرت برتر یا خداوند) (Fisher, 2011) است. بهزیستی معنوی با سلامت روان (Yeh, 2018, Zare, Namavar Jahromi Bahia, Eidy, Adib,  & Forouhari, 2019)، سلامت جسمانی (Wang & Lin, 2016, Asgeirsdottir et al. 2017, Ghaderi, Tabatabaei, Nedjat, Javadi, & Larijani, 2018) و کیفیت زندگی بالا (Phenwan, Peerawong, & Tulathamkij, 2019) ارتباط دارد. رابطه‌‌ی معنویت با ارتباط همسران (Bhattacharyya, 2020)، تعهد زناشویی (Showani, Zahrakar, Ghasemi Jobaneh, Dargahi, 2015)، رضایت زناشویی (Tajvidi,  Bahrami, Zeighami Mohammadi, &  Taleghani, 2017; Hoesni, Kasim, & Zakaria, 2021)، سازگاری با طلاق (Steiner, Durand, Groves, & Rozzell, 2015)، صمیمیت زناشویی (Hoseiny, Mahmodi, & Maredpour, 2019) و شادکامی زناشویی (Tuttle & Davis 2015) مورد تأیید قرارگرفته است؛ ولی در پژوهش‌های قبلی به رابطه‌ی سلامت معنوی با خیانت برخط پرداخته نشده است و خلأ پژوهشی در این زمینه وجود دارد. بااین‌وجود، برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که میان ایمان و مذهب  با خیانت زناشویی (Fincham, Lambert, & Beach, 2010, Tuttle & Davis 2015) رابطه‌ی معنی‌دار وجود دارد. همچنین میان سطح رشد معنوی با تمایل به خیانت رابطه به‌دست‌آمده است (Santosa, 2017). علاوه‌ بر این، نشان داده‌شده است که برخورداری از معنویت بالا نقش مهمی در درمان افراد درگیر در خیانت دارد (Williams, 2018). ازجمله متغیرهای مرتبط با بهزیستی معنوی، گذشت (Worthington Jr, 2013, Stoycheva, 2018) است که می‌تواند با خیانت برخط در ارتباط باشد. 

گذشت فرایندی عمدی و داوطلبانه است که از طریق آن قربانی دستخوش تغییر در احساسات و نگرش در مورد یک دلخوری می‌شود و بر احساسات منفی مانند نارضایتی و انتقام غلبه می‌کند (Doka, 2017). نظریه‌پردازان بر این باور هستند که گذشت جایگزین کردن احساسات منفی با نگرش‌های مثبت است که توانایی آرزوی موفقیت از طرف فرد قربانی برای فرد خطاکار را به دنبال دارد (Field, Zander, & Hall, 2013). برخی پژوهشگران برای گذشت، دو بعد در نظر گرفته­اند که عبارت‌اند از: گذشت تصمیمی و گذشت هیجانی (Worthington Jr, 2013). بر اساس این دو بعد گذشت شامل فرایندی است که مستلزم تصمیم برای متوقف کردن تلخی و افکار انتقام نسبت به فرد خطاکار (گذشت تصمیمی) است که بیشتر فرد تصمیم‌گیرندۀ گذشت را به سمت ترمیم هیجانات مثبت نسبت به فرد خطاکار (گذشت هیجانی) ترغیب می‌کند (Chi et al., 2019). گذشت نقش مثبتی در سلامت روانی-جسمانی (Griffin, Worthington, Lavelock, Wade, & Hoyt, 2015, Chung, 2016, Raj, Elizabeth & Padmakumari, 2016) دارد. در پژوهش‌های قبلی رابطه‌ی گذشت با ثبات زناشویی(He et al., 2018) کیفیت زندگی زناشویی (He et al., 2018, Chi, Tang et al. 2019) و رضایت زناشویی (Mirzadeh & Fallahchai 2012)، تعهد زناشویی (Moghimi et al., 2020) و رضایت ارتباطی (Pelucchi, Paleari, Regalia, & Fincham, 2015) همسران تأییدشده است. تا زمان انجام این پژوهش، در مورد ارتباط گذشت با خیانت برخط، پژوهشی انجام‌نشده است؛ ولی، نشان داده‌شده است که شرکای دارای نگرش منفی نسبت به خیانت هیجانی و جنسی گذشت بیشتری نسبت به همدیگر داشتند (Bendixen, Kennair & Grøntvedt, 2018). نداشتن گذشت در زندگی مشترک و حل نکردن دلخوری‌ها و داشتن احساسات منفی نسبت به همدیگر در میان همسران پس از خطاها می‌تواند با خیانت برخط همسران در ارتباط باشد که در این پژوهش به‌عنوان یکی از اهداف پژوهش، بررسی‌شده است. ازجمله متغیرهای دیگر، خودافشاگری زناشویی است که با بهزیستی معنوی (Salwen et al., 2017) و گذشت (Hannawa et al., 2016) در ارتباط است.

خودافشاگری فرآیندی از ارتباط است که از طریق آن شخص می‌تواند اطلاعات مربوط به خود را برای دیگری فاش کند (Sprecher, Treger, Wondra, Hilaire, & Wallpe, 2013). در یک تعریف دیگر، خودافشاگری را می‌توان به‌عنوان «به اشتراک گذاشتن داوطلبانۀ تاریخ شخصی، ترجیحات، نگرش‌ها، احساسات، ارزش‌ها‌، رازها و غیره با شخص دیگری تعریف کرد»(Griffin et al., 2015). خودافشاگری بر حل تعارضات و کیفیت رابطه تأثیر دارد (AlKhazaleh & Younes 2015, Quek, Taniguchi & Argiropoulou, 2015, La France, 2019)، بهبود روابط صمیمی همسران (Lee, Gillath et al. 2019) و رضایت جنسی و رضایت زناشویی (Çağ & Yıldırım 2018, La France, 2019) متأثر از خودافشاگری بالا هستند؛ علاوه‌ بر این سطح پایین خودافشاگری مشکلات هیجانی، انزوا و افسردگی همسران را به دنبال دارد (Merwin, O'Sullivan & Rosen, 2017)؛ ولی مسئله‌ای که مورد غفلت پژوهشگران قرارگرفته است ارتباط خودافشاگری زناشویی با خیانت و خیانت برخط همسران است که این مسئله در این پژوهش برجسته شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان خیانت برخط در افراد متأهل: نقش بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی در پیش‌بینی آن است. متأسفانه رشد تارکده و استفاده گسترده از تارهای همبودی علاوه بر جنبه‌های مثبت جنبه‌های منفی هم به همراه دارد؛ یکی از این جنبه‌های منفی خیانت برخط یا خیانت برخط است که متأسفانه بسیاری از همسران درگیر آن هستند (Vossler, 2016, Vossler & Moller, 2020)؛ ازاین‌رو پرداختن به متغیرهای مرتبط با این مشکل برخط می‌تواند راهنمای درمانگران و پژوهشگرانی باشد که درزمینه‌ی خیانت برخط کار می‌کنند. علاوه ‌بر این، این پژوهش می‌تواند به درمانگران زناشویی کمک کند تا بر اساس متغیرهای پیش‌بین یعنی بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی آموزش‌های روان‌شناختی لازم را طراحی کنند و از این طریق به حل مشکل خیانت برخط در همسران ایرانی کمک کنند. با توجه به جدید بودن پژوهش، نتایج این پژوهش در ارتقای ادبیات پژوهش درزمینه‌ی خیانت برخط همسران ایرانی مؤثر واقع شود؛ بنابراین در این پژوهش دو سؤال مطرح شد که عبارت‌اند از: میزان شیوع خیانت برخط چگونه است؟ آیا بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی در پیش‌بینی عضویت گروهی همسران در دو گروه دارای خیانت برخط بالا و پایین نقش دارد؟

روش

روش پژوهش در این مطالعه همبستگی (از نوع تحلیل تشخیص) بود. بر اساس این روش بهزیستی معنوی، گذشت و چشم‌انداز زمانی به‌عنوان متغیرهای پیش‌بین و خیانت برخط بالا و پایین به‌عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته‌شده است. کلیه‌ی همسران جوان چهار شهرستان در ایران (به دلیل حساسیت موضوع نام چهار شهرستان ذکر نشده است) که سن آن‌ها زیر 40 سال بوده است جامعه‌ی آماری این پژوهش را تشکیل دادند که طبق آمار نزدیک به 5000 زن و شوهر بودند. با به‌کارگیری جدول کرجسی و مورگان (Krejcie & Morgan 1970)، برای جامعۀ 7000 نفری 364 نفر به‌عنوان نمونه لازم است؛ ولی برای جلوگیری از ریزش نمونه، 420 زن و شوهر جوان با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای در پژوهش شرکت کردند. برای این منظور، پژوهشگران با مراجعه به هریک از این شهرستان‌ها و با مراجعه به درب منازل ویلایی و آپارتمانی پرسشنامه‌های پژوهش را به نسبت مساوی (105 زن و شوهر در هر شهرستان) در میان همسران دارای سن 40 سال و پایین‌تر قرار دادند و از آنان درخواست شد که پرسشنامه‌ها را تکمیل کنند. در زمان جمع‌آوری داده‌ها، اگر یکی از همسران (زن یا مرد) در منزل حضور نداشت از آنان خواسته شد که تا سه روز آینده پرسشنامه را تکمیل کنند و در مراجعه‌ی بعدی پژوهشگران، پرسشنامه‌ها را به آنان تحویل دهند. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها 22 زن و شوهر بنا به هر دلیلی پرسشنامه‌ها را تکمیل نکرده بودند؛ در 13 زن و شوهر فقط یکی از همسران (مرد یا زن) پرسشنامه را تکمیل کرده بود و پرسشنامه‌های مربوط به 7 زن و شوهر نیز ناقص تکمیل‌شده بود. درنهایت این 33 پرسشنامه از نمونه نهایی حذف و نمونه نهایی به 378 زن و شوهر کاهش یافت.

ابزارها

مقیاس ­بهزیستی معنوی[6]

 مقیاس بهزیستی معنوی (Paloutzian & Ellison 1991) دارای 20 گویه است و دو بعد بهزیستی مذهبی (گویه‌های 1، 3، 5، 7، 9، 11، 13، 15، 17، 19) و بهزیستی وجودی (گویه‌های 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18، 20) را اندازه می‌گیرد. شیوه‌ی پاسخ‌گویی به این پرسشنامه به‌صورت مقیاس شش گزینه‌ای لیکرت از «بسیار مخالفم=1» تا «بسیار موافقم=6» است؛ دامنه­ی نمرات میان 20 تا 120 است و نمره­ی بالاتر بر بهزیستی معنوی بالاتر دلالت دارد. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس، زیرمقیاس بهزیستی مذهبی و بهزیستی وجودی را به ترتیب 89/0، 87/0 و 78/0 گزارش کردند (Gastaud et al., 2006). در ایران، روایی این مقیاس و دو بعد آن یعنی بهزیستی وجودی و بهزیستی مذهبی به ترتیب 98/0، 84/0 و 81/0 گزارش‌شده است؛ همچنین، آن‌ها پایایی بازآزمایی این مقیاس را 94/0 گزارش کردند آمد (Abhari, Fisher, Kheiltash, & Nojomi,  2018). در پژوهش حاضر پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 88/0 بود و برای بهزیستی مذهبی و بهزیستی وجودی به ترتیب 79/0 و 84/0 به دست.

مقیاس گذشت تصمیمی و هیجانی[7]

 این مقیاس توسط ساخته‌شده است و دارای 16 گویه است و دو زیر مقیاس گذشت تصمیمی (گویه‌های 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7 و 8) و گذشت هیجانی (گویه‌های 9، 10، 11، 12، 13، 14، 15، 16) را می­سنجد (Hook, 2007). شیوه‌ی پاسخ‌دهی به گویه‌های آن بر اساس مقیاس 5 درجه­ای لیکرت از «کاملاً موافق» تا «کاملاً ناموافق» است. دامنه‌ی نمرات در هر زیرمقیاس میان 8 تا 40 است. ضریب آلفای کرونباخ برای زیر مقیاس گذشت تصمیمی و هیجانی به ترتیب برابر با 74/0 و 88/0 بوده است (Hook, 2007). در پژوهش حاضر میزان ضریب آلفای کرونباخ برای زیرمقیاس‌های گذشت تصمیمی و هیجانی به ترتیب 73/0 و 76/0 به دست آمد.

مقیاس خودافشاگری زناشویی[8]

 این مقیاس توسط (Waring, Holden, & Wesley, 1998) ساخته‌شده و دارای 40 گویه و 4 بعد است که عبارت‌اند از: خودافشاگری ارتباطی (افشای صمیمیت و دوست­ داشتن، گویه‌های 1، 5، 9، 13، 17، 21، 25، 29، 33 و 37)، روابط جنسی (افشای نیازهای جنسی، گویه­های 2، 6، 10، 14، 18، 22، 26، 30، 34 و 38)، مالی (افشای وضعیت مالی، گویه­های 3، 7، 11، 15، 19، 23، 27، 31، 35 و 39) و عدم توازن (افشای جنبه­های خسته­کننده و تفاوت با همسر، گویه­های 4، 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 36 و 40). به هر گویه‌ی این مقیاس بر اساس مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت (کاملاً مخالف=1، مخالف=2، بی‌نظر=3، موافق=4 و کاملاً موافق=5) پاسخ داده می‌شود. دامنۀ نمرات 40 تا 200 است. نمرات بالا ن خودافشاگری زناشویی بالا را نشان ‌می‌دهد. ضریب آلفای کرونباخ ابعاد آن میان 68/0 (عدم توازن) و 91/0 (ارتباط) در نوسان بوده است و برای کل مقیاس 91/0 گزارش شد(Waring et al., 1998). در پژوهش حاضر ضریب آلفای کرونباخ این مقیاس 78/0 بود؛ همچنین برای زیرمقیاس‌های خودافشاگری ارتباطی، روابط جنسی، مالی و عدم توازن به ترتیب برابر با 77/0، 73/0، 71/0 و 80/0 بود.

مقیاس خیانت برخط[9]

 این مقیاس دارای 44 گویه (در نسخۀ ایرانی یک گویه‌ی آن حذف‌شده است) است (Docan-Morgan & Docan, 2007). این مقیاس به‌صورت مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت (بدون خیانت=1، درجه‌ی جزئی خیانت=2، خیانت قابل‌توجه=3 خیانت زیاد=4 و بالاترین درجه‌ی خیانت=5) نمره‌گذاری می‌شود؛ دامنه‌ی نمرات میان 43 تا 215 است. این مقیاس سه زیرمقیاس فعالیت‌های دوستانه (گویه‌های 2، 7، 8، 9، 10، 11، 12، 16، 19، 21، 22، 23، 24، 25، 26، 27، 29، 33، 34، 35، 36 و 39)، فعالیت‌های هیجانی (گویه‌های 4، 5، 6، 15، 17، 20، 30، 31 و 38) و فعالیت‌های جنسی (گویه‌های 1، 3، 13، 14، 18، 28، 32، 37، 40، 41، 42 و 43) را می‌سنجد (Docan-Morgan & Docan, 2007). با توجه به اینکه این مقیاس، نمره‌ی کلی 43 که پایین‌ترین نمره در مقیاس است به‌عنوان نمرۀ برش خیانت برخط در نظر گرفته می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، چون بر اساس نمره‌گذاری مقیاس خیانت برخط نمره‌ی 1 نشان‌دهنده‌ی عدم خیانت در هر سؤال است، بنابراین نمره‌ی 43 نشان‌دهنده عدم خیانت است؛ یعنی افراد دارای نمره‌ی 43 بدون خیانت برخط و افراد دارای نمرات بالاتر از 43 به‌عنوان افراد دارای حداقل یک‌بار رفتار مبتنی بر خیانت برخط هستند. همچنین نمرات 22، 9 و 12 به‌عنوان نمره‌ی برش برای زیر مقیاس‌های فعالیت‌های دوستانه، فعالیت‌های هیجانی و فعالیت‌های جنسی در نظر گرفته شد؛ زیرا این نمرات پایین‌ترین نمرات در این زیرمقیاس‌ها هستند. این مقیاس در ایران ترجمه و مورداستفاده قرارگرفته است و سه بعد از طریق تحلیل عامل تأییدی مورد تأیید قرار گرفت (Nooripour et al., 2017). ضریب آلفای کرونباخ این مقیاس به‌صورت کلی 91/0 بوده است و میزان آن برای سه زیر مقیاس فعالیت‌های دوستانه، فعالیت‌های هیجانی و فعالیت‌های جنسی به ترتیب 95/0، 89/0 و 90/0 بوده است. همچنین میان زیرمقیاس‌های آن با کل مقیاس رابطۀ معنی‌دار به دست آمد (Nooripour et al., 2017). در پژوهش حاضر میزان ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس برابر با 88/0 و برای زیرمقیاس‌های فعالیت‌های دوستانه، فعالیت‌های هیجانی و فعالیت‌های جنسی به ترتیب 86/0، 83/0 و 79/0 بود.

شیوه­ی اجرا پژوهش

پژوهشگران ابتدا با مراجعه به همسران جوان دارای سن زیر 40 سال، پرسشنامه‌های پژوهش را در میان آنان توزیع نمودند. آنان به مدت تقریباً 45 دقیقه پرسشنامه‌ها را تکمیل کردند. درصورتی‌که یکی از همسران (زن یا مرد) در زمان مراجعه در منزل حضور نداشت، به آنان گفته شد که تا سه روز آینده و با مراجعه‌ی بعدی پژوهشگر پرسشنامه‌های تکمیل‌شده را تحول دهند. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها (تقریباً به مدت سه ماه)، شمار 378 پرسشنامه‌ تکمیل‌شده جمع‌آوری شد. چون همسران به‌عنوان نمونه‌ی پژوهش گزینش شدند، بنابراین در هر یک از متغیرهای پژوهش، نمره‌ی زن و شوهر با هم جمع و بر دو تقسیم شد تا نمره‌ی نهایی همسران در متغیرها مشخص شود. درنهایت نمرات مربوط به پرسشنامه‌ها با به‌کارگیری آزمون تحلیل تشخیص (تمیز) مورد تجزیه‌وتحلیل نهاده شد.

یافته‌ها

با توجه به نقطه‌ی برش 43 برای سنجه خیانت برخط، از میان 378 زن و شوهر 92 زن و شوهر [34/24 درصد؛ 11 زن (91/2 درصد) و 81 مرد (43/21 درصد)] دارای خیانت برخط و 286 زن و شوهر [66/75 درصد؛ 168 زن (44/44 درصد) و 118 مرد (22/31 درصد)] بدون خیانت زناشویی بودند. با توجه به نمره‌ی برش 22، همچنین از میان همسران، 79 زن و شوهر [90/20 درصد؛ 52 زن (76/13 درصد) و 27 مرد (14/7 درصد)] دارای فعالیت‌های دوستانه‌ی برخط و 299 زن و شوهر [10/79 درصد؛ 101 زن (72/26 درصد) و 198 مرد (38/52 درصد)] بدون فعالیت‌های دوستانه برخط بودند؛ با توجه به نمره‌ی برش 9، 61 زن و شوهر [14/16 درصد؛ 51 زن (49/13 درصد) و 10 مرد (65/2 درصد)] دارای فعالیت‌های هیجانی برخط و 317 زن و شوهر [86/83 درصد؛ 52 زن (76/13 درصد) و 265 مرد (11/70)] بدون فعالیت‌های هیجانی برخط بودند. علاوه ‌بر این، با توجه به نمره‌ی برش 12، 115 زن و شوهر [42/30 درصد؛ 89 زن (54/23 درصد) و 26 مرد (88/6 درصد)] دارای فعالیت‌های جنسی برخط و 263 زن و شوهر [58/69 درصد؛ 57 زن (08/15 درصد) و 206 مرد (49/54 درصد)] بدون فعالیت‌های جنسی برخط بودند.

در جدول 1 رابطه‌ی بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی با خیانت برخط و ابعاد آن را نشان می‌دهد. باوجود آماره‌ی کشیدگی و چولگی میان 2+ و 2- که نشان از نرمال بودن توزیع این متغیرها می‌دهد، میان بهزیستی معنوی و ابعاد آن، گذشت هیجانی و گذشت تصمیمی و همچنین میان خودافشاگری و ابعاد آن با خیانت برخط رابطه‌ی منفی معنی‌دار وجود دارد. به این معنی که با افزایش میزان متغیرهای پیش‌بین، خیانت برخط کاهش‌یافته است و برعکس.

جدول 1 خلاصه نتایج همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه‌ی بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی با خیانت برخط و ابعاد آن

*p<0/05  **p<0/01

در جدول 2 میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش به تفکیک دو گروه دارای خیانت برخط بالا و پایین آورده شده است.

جدول 2 میانگین و انحراف معیار بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی در همسران با و بدون خیانت برخط

با توجه به اینکه بهزیستی معنوی و خودافشاگری زناشویی دارای ابعاد بودند، در تحلیل تشخیص گام‌به‌گام، در بار اول بهزیستی معنوی (کل)، گذشت هیجانی و تصمیمی و خودافشاگری زناشویی (کل) و در بار دوم ابعاد بهزیستی معنوی (مذهبی و وجودی)، گذشت هیجانی و تصمیمی و ابعاد خودافشاگری زناشویی (ارتباطی، جنسی، مالی و عدم توازن) وارد تحلیل تشخیص شدند، سهم معنی‌داری متغیرهای پیش‌بین در تابع تشخیص (بار اول و دوم) به ترتیب اهمیت در جدول 3 نشان داده‌شده است؛ در بار اول که بهزیستی معنوی (کل)، گذشت هیجانی و تصمیمی و خودافشاگری زناشویی (کل) وارد تحلیل تشخیص گام‌به‌گام شدند، نتایج جدول نشان می‌دهد که خودافشاگری زناشویی (001/0>p؛ 187/83=F؛ 819/0=لامبدای ویلکز) بیشترین میزان تأثیر را در تابع تشخیص داشت؛ پس‌ازآن، متغیرهای بهزیستی معنوی (001/0>p؛ 676/69=F؛ 726/0=لامبدای ویلکز) و گذشت هیجانی (001/0>p؛ 126/50=F؛ 713/0=لامبدای ویلکز) بودند؛ در بار دوم که ابعاد بهزیستی معنوی، گذشت هیجانی و تصمیمی و ابعاد خودافشاگری وارد تحلیل تشخیص شد، نتایج نشان داد که خودافشاگری جنسی (001/0>p؛ 374/126=F؛ 748/0=لامبدای ویلکز) بیشترین میزان تأثیر را در تابع تشخیص داشت؛ پس‌ازآن متغیرهای بهزیستی مذهبی (001/0>p؛ 504/87=F؛ 682/0=لامبدای ویلکز)، خودافشاگری در عدم توازن (001/0>p؛ 269/67=F؛ 650/0=لامبدای ویلکز) و گذشت هیجانی (001/0>p؛ 323/52=F؛ 641/0=لامبدای ویلکز) بودند.

جدول 3 نتایج تحلیل تابع تشخیص به روش گام‌به‌گام

بر اساس نتایج جدول 4 که در بار اول بهزیستی معنوی (کل)، گذشت هیجانی و تصمیمی و خودافشاگری زناشویی (کل) وارد تحلیل تشخیص شد، ارزش ویژه‌ی تابع که میان دو گروه همسران دارای خیانت برخط بالا و پایین تمایز ایجاد کرده است، برابر با 402/0 است؛ به این معنی که تابع تشخیص 100 درصد واریانس را تبیین می‌کند. همبستگی کانونی 54/0 و مقدار خی دو برابر با 563/126 بوده است که نشانگر معنی‌داری تمایز ایجاد شده در دو گروه به‌واسطه‌ی این تابع است. در بار دوم که ابعاد بهزیستی معنوی، گذشت هیجانی و تصمیمی و ابعاد خودافشاگری زناشویی وارد تحلیل شدند، ارزش ویژه‌ی تابع که میان دو گروه همسران دارای خیانت برخط بالا و پایین تمایز ایجاد کرده است، برابر با 561/0 است؛ به این معنی که تابع تشخیص 100 درصد واریانس را تبیین می‌کند. همبستگی کانونی 60/0 و مقدار خی دو برابر با 578/166 بوده است که نشانگر معنی‌داری تمایز ایجاد شده در دو گروه به‌واسطه‌ی این تابع است.

جدول 4. نتایج تحلیل تابع تشخیص

جدول 5 نتایج نهایی و خلاصه تابع تشخیصی به منظور تفکیک دو گروه را نشان می‌دهد. نتایج این جدول نشان می‌دهد که در بار اول یعنی زمانی که بهزیستی (کل)، گذشت هیجانی و تصمیمی و خودافشاگری زناشویی (کل) وارد تحلیل تشخیص شدند، این تابع تشخیصی توانسته است 1/95% افراد گروه بدون خیانت برخط و 9/72% افراد گروه دارای خیانت برخط را درست گروه‌بندی کرده است. به‌صورت کلی می‌توان گفت که 5/76% کل آزمودنی‌ها را به‌درستی طبقه‌بندی کرده است. در بار دوم، زمانی که ابعاد بهزیستی معنوی، گذشت هیجانی و تصمیمی و ابعاد خودافشاگری زناشویی وارد تحلیل تشخیص گام‌به‌گام شدند، این تابع تشخیصی توانسته است 7/78% افراد گروه بدون خیانت برخط و 2/73% افراد گروه دارای خیانت برخط را درست گروه‌بندی کرده است. به‌صورت کلی می‌توان گفت که 1/74% کل آزمودنی‌ها را به‌درستی طبقه‌بندی کرده است.

جدول 5 نتایج نهایی تحلیل تشخیص به تفکیک دو گروه

بحث و نتیجه‌گیری

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان شیوع خیانت برخط در همسران و نقش بهزیستی معنوی، گذشت و خودافشاگری زناشویی در پیش‌بینی عضویت گروهی افراد با و بدون خیانت برخط بود. نتایج نشان داد که 34/24 درصد همسران دارای خیانت زناشویی، 90/20 دارای فعالیت‌های دوستانه برخط، 14/16 درصد دارای فعالیت‌های هیجانی برخط و 42/30 درصد همسران دارای فعالیت‌های جنسی برخط بودند و میزان خیانت برخط و ابعاد آن در مردها بیشتر از بانوان بود.

این پژوهش در راستای یافته‌های قبلی است (Zhang et al., 2012, Scheeren et al., 2018)، البته لازم به ذکر است که پژوهش‌های قبلی میزان خیانت آفلاین را بررسی نموده‌اند نه خیانت برخط. همچنین یافته‌های دیگر را مورد تأیید قرار می‌دهد که نشان داده‌اند که 3/95 درصد افراد گزارش کردند که حداقل یک نوع فعالیت جنسی برخط به‌عنوان یک نوع خیانت برخط را تجربه کرده‌اند Liu & Zheng 2020).

در مورد میزان بیشتر خیانت برخط در مردها نسبت به بانوان می‌توان گفت که این نتیجه در راستای یافته‌های پژوهش قبلی است که نشان داد میزان شیوع خیانت برخط در مردها بیشتر از بانوان است (Liu & Zheng, 2020). همچنین در راستای یافته‌های قبلی است که نشان دادند مردها بیشتر از بانوان در برخی از موارد در طول روابط زناشویی، روابط خارج از ازدواج را تجربه کرده‌اند ( Taghi Pour et al., 2019) و مردها بیشتر از بانوان درگیر در خیانت جنسی می‌شوند ( Buss 2018). علاوه‌براین، می‌توان گفت که نتایج این پژوهش با یافته‌های قبلی (Zheng & Zheng, 2014; Zheng et al., 2017; Liu & Zheng, 2020) همخوان است که نشان دادند که  مردها بیشتر از بانوان درگیر در فعالیت‌های جنسی برخط می‌شوند.

یکی از عواملی که باعث می‌شود همسران درگیر در خیانت برخط شوند، احتمالاً این است که آن‌ها در طی فعالیت‌های برخط مبتنی بر خیانت ناشناخته می‌مانند و ناشناخته ماندن (Hertlein & Webster 2008) می‌تواند آن‌ها را بیشتر به سمت خیانت برخط ترغیب کند. همچنین می‌توان گفت که میزان شیوع بالای خیانت برخط در پژوهش حاضر را بر اساس مدل رهایی از ناراحتی هیجانی (Mileham, 2007) توجیه کرد. بر اساس این مدل تارکده مانع ناراحتی هیجانی افراد در هنگام ارتباطات برخط مبتنی بر خیانت می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، در مواقعی که با فردی از جنس ناهمسان در برخط پیام‌ (جنسی، ارتباطی و هیجانی) ردوبدل می‌کند، دچار ناراحتی هیجانی نمی‌شود؛ زیرا فرد مورد نظر به‌صورت زنده مقابل او نیست و بنابراین احساس ناراحتی برای فرد معنی نخواهد داشت. همچنین، نمی‌توان از گسترش تارکده (Vossler, 2016) و تارهای همبودی و مجازی غافل شد؛ استفاده گسترده از تارکده و تارهای همبودی می‌تواند موجب آشنایی افراد با افرادی از جنس ناهمسان شود و همین سهولت در دست‌یابی به دوستی و روابط همبودی می‌تواند موجب افزایش میزان خیانت برخط در افراد شود؛ زیرا در پژوهش‌های قبلی به سهولت در دسترسی به افراد به‌عنوان یک عامل خیانت برخط اشاره‌شده است (Hertlein and Stevenson, 2010).

در مورد بالا بودن میزان شیوع خیانت برخط در مردها نسبت به بانوان می‌توان گفت که احتمالاً این امر به دلیلی تفاوت در انگیزه‌های بانوان و مردها برای پرداختن به فعالیت‌های مبتنی بر خیانت برخط است؛ زیرا پژوهش‌های قبلی (Liu & Zheng, 2020) بیان کردند که مردها از انگیزۀ بالاتری برای سوءاستفاده جنسی و کسب مهارت‌های جنسی به‌صورت برخط دارند. ازاین‌رو، می‌توان گفت که شاید یکی از دلایل بالا بودن میزان خیانت برخط در میزان همین انگیزه باشد. علاوه‌براین، می‌توان گفت شاید یکی دیگر از دلایل این امر این است که بانوان به‌ویژه در کشورهای آسیایی، کمتر از مردها از تارهای همبودی استفاده می‌کنند (Alnjada et al., 2019)؛ بنابراین، بانوان به دلیل درگیری کمتر در تارهای همبودی، کمتر به خیانت برخط روی می‌آورند. بانوان در کشور ایران نسبت به زندگی زناشویی و تربیت فرزند بیشتر متعهدتر هستند و این امر باعث می‌شود که مقداری از وقت خود را به انجام فعالیت‌های مربوط به امور زندگی و تربیت فرزند کنند که همین امر باعث استفادۀ کمتر آن‌ها از تارهای همبودی و به دنبال آن درگیری کمتر آن‌ها در خیانت برخط یا برخط می‌شود.

نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که میان بهزیستی معنوی، بهزیستی مذهبی و وجودی به‌صورت منفی با خیانت برخط و ارتباط معنی‌دار داشت. علاوه‌براین، میان بهزیستی مذهبی با فعالیت‌های هیجانی و جنسی و میان بهزیستی وجودی با فعالیت‌های دوستانه و جنسی رابطه‌ی منفی معنی‌دار به دست آمد. بر اساس نتایج تحلیل تشخیص گام‌به‌گام به‌صورت کلی بهزیستی معنوی و از میان ابعاد بهزیستی مذهبی در پیش‌بینی عضویت گروهی همسران با و بدون خیانت برخط نقش معنی‌دار داشتند. در مورد ارتباط بهزیستی معنوی با خیانت برخط پژوهشی انجام‌نشده است؛ ولی پژوهش‌های مشابه نشان داده‌اند میان ایمان و مذهب (Fincham et al., 2010, Tuttle & Davis, 2015) با خیانت زناشویی رابطه‌ی معنی‌دار وجود دارد.

بهزیستی معنوی موجب احساسات و نگرش‌ها و رفتارهای مثبت نسبت به رابطه با خود و دیگران می‌شود و رضایت، شادی، خرسندی، عشق، احترام و نگرش مثبت در افراد را به همراه دارد ( Fisher, 2011) بنابراین برخورداری از بهزیستی معنوی موجب می‌شود همسران کمتر به فعالیت‌های برخط مبتنی بر خیانت برخط بپردازند؛ زیرا این رفتار با معنویت و بهزیستی مذهبی آنان سازگار نیست؛ علاوه‌براین می‌توان گفت که برخورداری از بهزیستی معنوی بالا موجب ارتباط بهتر با خود، دیگران و خداوند می‌شود (Fisher, 2011)، بنابراین ارتباط مناسب و مثبت با خود، دیگران و خداوند می‌تواند به‌عنوان یک عامل در درگیری کمتر در خیانت برخط در میان آنان شود. 

نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که میان گذشت هیجانی با خیانت برخط و ابعاد آن یعنی فعالیت‌های دوستانه، هیجانی و جنسی برخط رابطه‌ی منفی معنی‌دار و میان گذشت تصمیمی با خیانت برخط و فعالیت‌های دوستانه و جنسی برخط ارتباط معنی‌دار وجود داشت. همچنین در تابع تشخیص در تحلیل تشخیص گام‌به‌گام گذشت هیجانی در پیش‌بینی عضویت گروهی همسران با و بدون خیانت برخط نقش معنی‌دار داشت. تا زمان انجام این پژوهش، در مورد ارتباط گذشت با خیانت برخط، پژوهشی انجام‌نشده است؛ ولی می‌توان گفت که این نتیجه در راستای یافته‌های قبلی است که به این نتیجه دست یافتند که شرکای دارای نگرش منفی نسبت به خیانت هیجانی و جنسی گذشت بیشتری نسبت به همدیگر دارند (Bendixen et al., 2018).

در تبیین این یافته می‌توان گفت که افراد دارای گذشت هیجانی، هیجانات منفی خود را نسبت به فرد خطاکار یا فردی که در حق آن‌ها خطایی انجام داده است، نشان می‌دهند (Ch et al., 2019)؛ بنابراین اگر همسران از این بعد گذشت برخوردار باشند با کاهش هیجانات منفی نسبت به همسران خویش در مواقع خطا سعی می‌کنند نسبت به وی گذشت نشان دهند و همین امر می‌تواند در کاهش خیانت برخط در آنان را به دنبال داشته باشد، زیرا کاهش هیجانات منفی نسبت به همسر خطاکار می‌تواند بروز هیجانات مثبت را به دنبال داشته باشد و این هیجانات مثبت می‌تواند کاهش خیانت برخط را به دنبال داشته باشد. همچنین افراد دارای گذشت تصمیمی، سعی می‌کند به‌صورت منطقی و واقعی گذشت را نسبت به فرد خطاکار نشان دهند (Ch et al., 2019)؛ بنابراین همسران برخوردار از این نوع گذشت سعی می‌کنند در مقابل خطاهای همسر خویش به‌صورت واقعی وی را ببخشند و این امر موجب ارتباط مثبت آنان با همسرشان می‌شود و کاهش خیانت برخط در آنان را به دنبال خواهد داشت؛ زیرا در پژوهش‌های قبلی رابطه‌ی گذشت با ثبات زناشویی، کیفیت زندگی زناشویی (He et al., 2018)، کیفیت زندگی زناشویی و رضایت زناشویی (Mirzadeh & Fallahchai, 2012) و ارتباطی (Pelucchi et al., 2015) همسران به اثبات رسیده است؛ ولی همسرانی که در این دو بعد گذشت نمرات پایین دریافت می‌کنند، ممکن است در هنگام خطاهای یا دلخوری‌های زناشویی نتوانند راهکار درستی داشته باشند و چون نسبت به همسر خود گلایه و دلخوری دارند، بنابراین ممکن است روی به خیانت‌های برخط برای کاهش این خلأ ارتباطی و هیجانی بیاورند.

همچنین نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که میان خودافشاگری هیجانی و ابعاد آن (ارتباطی، جنسی، مالی و عدم توازن) با خیانت برخط و ابعاد آن یعنی فعالیت‌های دوستانه، هیجانی و جنسی رابطه‌ی منفی معنی‌دار وجود داشت. همچنین در تابع تشخیص در تحلیل تشخیص گام‌به‌گام خودافشاگری زناشویی و از میان ابعاد آن خودافشاگری در عدم توازن در پیش‌بینی عضویت گروهی همسران با و بدون خیانت برخط نقش معنی‌دار داشت.

تا زمان انجام این پژوهش، در مورد رابطۀ خودافشاگری زناشویی با خیانت برخط پژوهشی انجام‌نشده است؛ ولی نشان داده‌شده است که خودافشاگری زناشویی بر حل تعارضات و کیفیت رابطه زناشویی (AlKhazaleh & Younes 2015; Quek et al, 2015; La France, 2019)، بهبود روابط صمیمی همسران (Lee, Gillath et al., 2019) و رضایت جنسی و رضایت زناشویی (Çağ & Yıldırım, 2018, La France, 2019) تأثیر دارد.

در تبیین این یافته می‌توان گفت که همسران دارای خودافشاگری زناشویی بالا، احساسات و عواطف را با همدیگر به اشتراک می‌گذارند و سعی می‌کنند در مورد مسائل ارتباطی، جنسی، مالی و ناملایمات یا عدم توازن‌ها خودافشاگری کنند و در این زمینه‌ها با همدیگر صحبت کنند؛ بنابراین این افراد کمتر مرتکب خیانت برخط می‌شوند و سعی می‌کنند با در میان گذاشتن اطلاعات همدیگر به حل تعارضات و بهبود کیفیت رابطه، صمیمیت و رضایت جنسی و رضایت زناشویی کمک کنند (AlKhazaleh & Younes 2015; Quek et al., 2015; Çağ & Yıldırım 2018, La France, 2019, Lee et al., 2019). به‌عبارت‌دیگر، می‌توان گفت که شاید یکی از عوامل مرتبط با خیانت برخط این باشد که آنان سعی می‌کنند در ارتباطات برخط برای فردی از جنس ناهمسان خودافشاگری کنند؛ هرچند این بحث نیاز به پژوهش دارد، ولی می‌توان گفت که همسران دارای خودافشاگری پایین ممکن است از طرف همسر خود برای خودافشاگری درزمینه‌ی ارتباطی، جنسی، مالی و عدم توازن بازخورد دریافت نکنند و ممکن است برای جستجوی این خلأ روی به ارتباطات برخط با جنس ناهمسان و خیانت برخط و برخط بپردازند.

 با توجه به تابع تشخیص در تحلیل تشخیص گام‌به‌گام، خودافشاگری زناشویی (به‌ویژه خودافشاگری جنسی و عدم توازن)، بهزیستی معنوی (به‌ویژه بهزیستی مذهبی) و گذشت هیجانی به ترتیب در تشخیص همسران با و بدون خیانت برخط نقش معنی‌دار داشته‌اند، می‌توان گفت که افشای خویشتن برای همسر به‌ویژه خودافشاگری جنسی و خودافشاگری در مورد ناملایمات زندگی (عدم توازن) موجب می‌شود که همسران به جای افشای خویشتن در تارکده برای یک فرد از جنس ناهمسان و یا خیانت برخط به افشای خویشتن برای همسر خویش بپردازند؛ در مورد نقش بهزیستی معنوی به‌ویژه بهزیستی مذهبی می‌توان گفت که با توجه به مذهبی بودن جامعه‌ی ایرانی این نتیجه قابل توجیه است؛ بنابراین برخورداری از سلامت معنوی و ارتباط مؤثر و مثبت با خداوند، خویشتن و دیگران در زندگی زناشویی می‌تواند کاهش خیانت برخط را به همراه داشته باشد؛ زیرا افراد دارای بهزیستی معنوی و مذهبی از نظر اخلاقی و مذهبی خیانت برخط را مناسب نمی‌‌دانند. همچنین می‌توان گفت که گذشت هیجانی نیز احتمالاً به این دلیل در تابع تشخیص نقش داشته است که در هنگام خطاها کاهش هیجانات منفی همسران نسبت به همدیگر را به دنبال دارد، بنابراین کاهش هیجانات منفی نسبت به همسر ایجادکننده‌ی دلخوری، می‌تواند موجب کاهش روی آوردن همسران به خیانت برخط ‌شود. چون همسران دارای چنین گذشتی سعی می‌کنند با کاهش هیجانات منفی نسبت به همسر بانی دلخوری و جایگزین کردن آن‌ها با هیجانات مثبت به ارتباط مناسب خود با همسر کنند و این امر به کاهش میزان خیانت برخط در آنان منجر خواهد شد.

محدودیت‌های پژوهش

ازجمله محدودیت‌های این پژوهش نداشتن نقطه‌ی برش در مقیاس خیانت برخط بود؛ این امر می‌تواند در نتایج، به‌ویژه هنگام گزارش شیوع خیانت برخط، نقش داشته باشد؛ بنابراین، به پژوهش‌های بعدی پیشنهاد می‌شود از پرسشنامه‌های دارای نقطه‌ی برش استفاده کنند و یا نقطه‌ی برش این مقیاس را مورد پژوهش قرار دهند. ازجمله محدودیت‌های این پژوهش، نمونه‌ی پژوهشی است؛ نمونه‌ی پژوهش حاضر همسران زیر 40 سال بوده است و تعمیم آن به همسران دارای سن بالاتر از 40 سال احتیاط لازم را به همراه دارد.

پیشنهادها‌ی پژوهشی و کاربردی

بنابراین در پژوهش‌های بعدی رفع این محدودیت با انجام پژوهش در میان همسران در سنین مختلف و تفاوت‌های سنی در خیانت برخط پیشنهاد می‌شود. با توجه به همبستگی بودن این پژوهش، پیشنهاد می‌شود که در پژوهش‌های بعدی به انجام پژوهش‌های مقایسه‌ای با بررسی عوامل خیانت برخط و پیامدهای آن پرداخته شود. محدودیت دیگر، یک‌دست نبودن نمونه پژوهش بود؛ در این پژوهش همسران دوران عقد و همسران دارای زندگی مشترک در پژوهش شرکت کردند؛ مدت زندگی مشترک می‌تواند بر نتایج تأثیر داشته باشد؛ بنابراین به پژوهش‌های بعدی پیشنهاد می‌شود که یک‌دست بودن نمونه را مورد توجه قرار دهند. نتایج این پژوهش نشان داد که خودافشاگری (جنسی و عدم توازن)، بهزیستی معنوی (به‌ویژه مذهبی) و گذشت هیجانی در تمیز همسران با و بدون خیانت برخط حمایت می‌کند؛ بنابراین به مشاوران و روان‌شناسان زناشویی پیشنهاد می‌شود که به نقش بهزیستی معنوی، خودافشاگری زناشویی و گذشت در خیانت برخط در همسران زیر 40 سال توجه نمایند و آموزش‌ها و راهبردهای مبتنی بر معنویت، خودافشاگری زناشویی و گذشت برای همسران زیر چهل سال به کار ببرند تا بتوانند از خیانت برخط در آنان جلوگیری کنند.

اخلاق پژوهش

به در این پژوهش علاوه بر نوشتن راهنما در ابتدای پرسشنامه، در اجرای پژوهش هدف از اجرا به‌روشنی برای آنان توضیح داده شد؛ همچنین به آنان اطمینان داده شد که یافته‌های آنان محرمانه است و در مقاله‌ای بدون ذکر اطلاعات شخصی آن‌ها به چاپ خواهد رسید. سپس شرکت‌کنندگان فرم رضایت از شرکت در پژوهش را تکمیل کردند. در صورت عدم رضایت یکی از همسران، پرسشنامه در اختیار هر دو زن و شوهر قرا داده نشد. علاوه‌براین در تمام متن مقاله امانت‌داری در به‌کارگیری منابع داخلی و خارجی و دقت در استناددهی رعایت شده است.

منابع مالی

 این مطالعه با هزینه شخصی پژوهشگران انجام گرفته و در هیچ‌یک از مراحل انجام این پژوهش هیچ‌گونه منابع مالی دریافت نشده است.

دسترسی به مواد و داده‌ها

داده‌ها محرمانه بوده و نتایج آن در اختیار هیچ‌کسی قرار نخواهد گرفت.

تائید اخلاقی و رضایت مشارکت‌کنندگان

در این مطالعه، علاوه بر نوشتن راهنما در ابتدای پرسشنامه، هدف از پژوهش برای شرکت‌کنندگان در پژوهش توضیح داده‌شده است. سپس آن‌ها فرم رضایت از شرکت در پژوهش را تکمیل کردند.

رضایت برای انتشار

نویسند'hk برای انتشار این مقاله رضایت کامل دارند.

تصریح درباره تعارض منافع

 این پژوهش با منافع شخص یا سازمانی منافات ندارد.

سپاسگزاری

بدین‌وسیله از همه زن و شوهرهای شرکت‌کننده در این پژوهش تشکر می‌کنیم.

[1]. infidelity

[2]. internet infidelity

[3]. spiritual well-being

[4]. forgiveness

[5]. marital self-disclosure

[6]. spirituality well-being Scale

[7]. desisional and emotional forgiveness scale

[8]. marital self-disclosure scale

[9]. internet infidelity scale