
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,571 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,376 |
لێکۆڵینەوە بەراوردییەکان لە ئەدەبی کوردیی ناوەندیدا: سەرنجدانێک بە ڕۆڵ و پێگەی عەلائەدین سەجادی | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 12، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 11، شهریور 1400، صفحه 151-164 اصل مقاله (1.28 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J013.2021.579 | ||
نویسنده | ||
ناصح ملائی* | ||
دکتری زبان و ادبیات عربی، کارشناسی زبان و ادبیات کردی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
نزیکەی دوو سەدە لە بەدیھاتنی ئەدەبی بەراورد و لێکۆڵینەوە بەراوردییەکان تێدەپەڕێت. ئاخێزگە و ناوەندی لەدایکبوونی ئەم بەشە لە ئەدەب، ناوەڕاستی ئورووپا و بە تایبەت وڵاتانی فەڕەنسا و ئەڵمانیا بوو. گرنگیی لێکۆڵینەوە بەراوردییەکان بۆ وێژەوانانی زۆرێک لە نەتەوەکانی دیکە خێرا دەرکەوت و لەو کاتەوە بەردەوام بۆ پەرەسەندن و خۆماڵیکردنی ئەم جۆرە لێکۆڵینەوەگەلە ھەوڵ دەدن. توێژەرانی ئەدەبی کوردیش لەم ڕەوتە بێخەبەر نەبوونە و بەش بە حاڵی خۆیان بۆ پێناسەکردنی ئەم زانستە نوێیە ھەوڵیان داوە. سەرەتای بەدیھاتن و داڕشتنی زاراوەی ئەدەبی بەراورد لە سەر دەستی یەکەم کەس لە ھەر ئەدەبێک و ھەروەھا ئەدەبی کوردییش گرنگە و گرنگییەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی کە ئاستی زانیاریی و تێکۆشانی خاوەن ئەدەبەکە لە بواری لێکۆڵینەوە بەراودییەکاندا پیشان دەدات. بە پێی بڕوای زاڵ، سەرەتای دەرکەوتنی زاراوەی ئەدەبی بەراورد و ھەروەھا ئەنجامدانی یەکەم لێکۆڵینەوەی بەراوردی لە ئەدەبی کوردی بە گشتی و ئەدەبی کوردیی ناوەندیدا بە تایبەت، بۆ حەفتاکان و ھەشتاکانی سەدەی بیستەم لە لایەن عەزیز گەردی-ـەوە دەگەڕێتەوە. ئەم وتارە ھەوڵی داوە بە شێوازی لێکۆڵینەوەیی-شیکارانە ئاوڕێک لە سەر ڕەوتی بەکارھێنانی زاراوەی ئەدەبی بەراورد و ئەنجامدانی یەکەم لێکۆڵینەوەی بەراوردی لە ئەدەبی کوردیدا بداتەوە. لە دەستکەوتەکانی ئەم لێکۆڵینەوە دەرخستنی ئەو بابەتە بووە کە وێژەوانانی کورد، پێشتر لەو کاتەی ئاماژەی پێکرا ئاگایان لە ئەدەبی بەراورد بووە و لە ڕاستیدا لە ناوەڕاستی سەدەی بیستەمدا لێکۆڵینەوەی بەراوردی ئەنجام دراوە. عەلائەدین سەجادی بۆ یەکەم جار لە کتێبی مێژووی ئەدەبی کوردیدا (١٩٥٢)، زاراوەی ئەدەبی بەراوردی بە کار ھێناوە و دەستی داوەتە لێکۆڵینەوەیەکی بەراوردی لە نێوان ئەدەبی کوردی لەگەڵ ئەدەبگەلی کۆنی دونیا و پێکەوە ھەڵیسەنگاندووە. | ||
کلیدواژهها | ||
ئەدەبی بەراورد؛ ئەدەبی کوردی؛ ئەدەبی کوردیی ناوەندی؛ عەلائەدین سەجادی | ||
مراجع | ||
سەرچاوەکان
کتێب:
الخطیب، حسام (2018). آفاق الأدب المقارن عربیا وعالمیا. رام الله، المؤلف، چاپی سێھەم.
بیشوا، کلود و اندریە میشل روسو (2001). الأدب المقارن. ترجمه دکتر احمد عبدالعزیز، قاھیرە، مکتبة الأنجلو المصریة، چاپی سێھەم.
جویار، ماریوس فرانسوا (1956). الأدب المقارن. ترجمه دکتور محمد غلاب و مراجعة دکتور عبدالحمید محمود، میسر، لجنة البیان العربی.
خەزنەدار، مارف (2005). مێژووی ئەدەبی کوردی. بەرگی پێنجەم، ھەولێر: ئاراس، چاپی یەکەم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ (2006). مێژووی ئەدەبی کوردی. بەرگی حەوتەم، ھەولێر: ئاراس، چاپی یەکەم.
زرینکوب، عبدالحسین (1374). آشنایی با نقد ادبی. تهران، سخن، چاپ سوم.
سالمون پراور، زیگبرت (1393). درآمدی بر مطالعات تطبیقی. ترجمه دکتر علیرضا انوشیروانی و مصطفی حسینی، سمت، چاپ اول.
سەجادی، عەلائەدین (1952). مێژووی ئەدەبی کوردی. بەغداد، چاپخانەی مەعاریف، چاپی یەکەم.
سەجادی، بەختیار و مەزھەر ئیبراھیمی (1397). زمان و وێژەی کوردی، سەقز، نەشری گوتار، چاپی دووەم.
شورل، ایو (1389). ادبیات تطبیقی. ترجمه طهمورث ساجدی، تاران، امیرکبیر، چاپ دوم.
عبدالعزیز، احمد (2002). نحو نظریة جدیدة للأدب المقارن. قاهره: مکتبة الأنجلو المصریة، چاپ اول.
عبود، عبده (1999). الأدب المقارن مشکلات وآفاق. دمشق، اتحاد الکتاب العرب.
علوش، سعید (1987). مدارس الأدب المقارن دراسة منهجیة. بەیروت، المرکز الثقاقی العربی، چاپ اول.
غنیمی ھلال، محمد (2008). الأدب المقارن. میسر، نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزیع، چاپی سێھەم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (نا). دور الأدب المقارن فی توجیه دراسات الأدب العربی المعاصر. میسر، نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزیع.
گەردی، عەزیز (1978). ئەدەبی بەراوردکاری. بەغدا، چاپخانەی کۆڕی زانیاریی کورد.
مکی، الطاهراحمد (1987). الأدب المقارن أصوله وتطوره ومناهجهه. قاھیرە، دارالمعارف، چاپی یەکەم.
ندا، طه (1991). الأدب المقارن. بەیرووت، دار النهضة العربیة للطباعة والنشر.
ھنریباجو، دانییل (1997). الأدب العام والمقارن. ترجمة غسان السید، دیمەشق، اتحاد الکتاب العرب.
وتار:
شرکتمقدم، صدیقە (1388). «تطبیقی مکتبھای ادبیات». مطالعات ادبیات تطبیقی، ساڵی سێھەم، ژمارە 12، لل 51- 71.
عەبدوڵا، ئیدریس (2008). «پوختەیەک لەبارەی ئەدەبی بەراوردکاری و قوتابخانەی سلاڤی لە ئەدەبی بەراوردکاریدا»، گۆڤاری ڕامان، ژمارە 138، لل 61- 71.
کەلاری، حسەین (2014). «بەرەو بەدیهێنانی قوتابخانەی بەراوردکاری لە ئەدەبی کوردیدا»، گۆڤاری ڕامان، ژمارە 206، لل 61- 67.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,045 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 831 |