
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,582 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,381 |
حلّ تعارض تحکیم خانواده با قبول حریم خصوصی زوجین در فقه اسلامی | ||
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
مقاله 11، دوره 4، شماره 2، مهر 1400، صفحه 258-235 اصل مقاله (829.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): https://doi.org/10.34785/j023.2021.011 | ||
نویسندگان | ||
عابدین مومنی* 1؛ علی اکبر ایزدی فرد2؛ رمضانعلی شعبانی3 | ||
1دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، ایران. | ||
2استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران. | ||
3دانشآموخته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی،بابل، ایران. | ||
چکیده | ||
چکیده در فقه اسلامی آمده است که زوجین از حریم خصوصی و منافع مستقلّی نسبت به یکدیگر برخوردارند و هیچ یک از آن دو حقّ ورود به حریم دیگری را ندارند. ولی در رویه عرفی زندگی مشاهده می گردد که زوجین امنیت، آسایش و استحکام خانواده را جز با همکاری و تعامل زوجین امکان پذیر نمی دانند و بر همین اساس خود را دارای منافع و مضارّ مشترک می دانند لذا ضرورت پیدا می کند که از مسائل و امورات خصوصی مربوط به هم مطّلع شوند. که به نظر می رسد بین توصیه های شریعت و رویه عرفی جامعه تعارض وجود دارد. لذا با بررسی و تحقیق در آیات و روایات و کلام فقهاء، با ذکر مستنداتی اثبات گردید برخی از رفتارهای مردم در زندگی بر مبناء اقتضائات شرعی است و برخی نیز اقتضاء عرفی دارد. بنابراین در این تحقیق آمده است که از صدر اسلام، در شریعت نشانه هایی از تأیید عرف مشاهده می شود که آن عرف چنان برجسته گردیده است که تصوّر می شود عرف بر شرع ترجیح داده شده است در حالی که آن عرف رایج به جهت تقویت خانواده از طرف شریعت اعتبار یافته است. لذا زوجین ضمن پذیرش مرزهای استقلال یکدیگر، با تعامل و همکاری فیمابین در منافع مستقل و مشترک، امنیت و آسایش خانواده را تقویت و از ورود آسیب به آن جلوگیری می کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
تعارض؛ حریم خصوصی؛ استقلال زوجین؛ عرف و شرع؛ استحکام خانواده | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
امامی، سیّدحسن (بی تا). حقوق مدنی. تهران: انتشارات اسلامیه.
ابن عبدالسّلام، عزّالدین بن عبدالعزیز (1436). قواعدالاحکام فی اصلاح الانام. دمشق: دارالقلم.
ابن فارس،أحمدبن فارس (1404). معجم مقاییس اللّغه. محقّق: هارون، عبدالسّلام محمّد. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن قیّم الجوزیه، محمّد بن ابی بکر(1433). اعلام الموقّعین عن ربِّ العالمین. ریاض: دار ابن الجوزی.
ابن منظور، محمّد بن مکرم (1414). لسان العرب. بیروت: دار الفکر للطّباعة و النّشر و التّوزیع دار صادر.
احسایی، ابن ابی جمهور (1405). عوالی اللّثالی. قم: انتشارات سیّدالشّهداء.
بخاری، محمّدبن اسماعیل (بی تا). الصّحیح. بیروت: دارالمعرفه.
بستانی ، حسین (1388). اسلام وتفاوت های جنسیّتی. تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بیهقّی، احمد بن علی (1377). تاج المصادر. تهران: چاپ هادی عالم زاده.
جبعی عاملی، زین الدّین بن علی (1413). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام. قم: مؤسّسة المعارف الإسلامیة.
....................،................................... (1419). فوائد القواعد. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم
جزیری، عبدالرّحمن، غروی، سیّد محمّد، یاسر مازح (1419)، الفقه علی المذاهب الاربعه و علی مذهب الامامیه. بیروت: دارالثّقلین.
جعفری تبریزی، محمّدتقی (1370). تحقیق در دو نظام حقوقی جهانی بشر از دیدگاه اسلام وغرب. تهران: دفتر خدمات حقوقی بین المللی جمهوری اسلامی ایران.
حرّعاملى، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسائل الشّیعه الی تحصیل مسائل الشّریعه. قم: مؤسّسه آل البیت علیهم السّلام. و (بی تا). بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
حلّی(علّامه)، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی (1414). تذکرة الفقهاء(ط - الحدیثة). قم: مؤسسه آل البیت علیهم السّلام.
.....................،................................................(1420).تحریرالاحکام الشّرعیه علی مذهب الامامیه(ط-الحدیثه). قم: موسّسه امام صادق(علیه السّلام).
......................،................................................... (1417). کشف المراد، باتحقیق حسن حسن زاده آملی. قم: مؤسّسه النّشرالاسلامی.
.....................،.................................................... (1413). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: مؤسّسه النّشرالاسلامی.
....................،........................................................ (1413). مختلف الشّیعه فی احکام الشّریعه. قم: مؤسّسه النّشرالاسلامی.
.....................، .......................................................(1414).تذکرة الفقهاء(ط - الحدیثة). قم: مؤسسه آل البیت علیهم السّلام.
حلّی(محقّق)، نجم الدّین جعفربن حسن (1412). نکت النّهایه- النّهایه و نُکَتُها. قم: مؤسّسه النّشرالاسلامی.
دیلمی، حسن بن ابی حسن (1413). ارشادالقلوب. قم: انتشارات شریف رضی.
زحیلی، محمّد (1432). حقوق الانسان فی الاسلام. بیروت: دار ابن کثیر.
سرخسی، شمس الدّین (1406). المبسوط. بیروت: دارالمعرفه للطّباعه و النّشر.
سیوری، مقداد بن عبدا...( 1425). کنزالعرفان فی فقه القرآن. قم: انتشارات مرتضوی.
شربینی، محمّدبن محمّد (بی تا). مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ المنهاج. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
شاطبی، اسحق (1427). الموافقات فی اصول الشّریعه. القاهره: طبع دارالحدیث.
شوکانی، محمّدبن علی (1434). السّیل الجرّار المتدفّق علی حدائق الازهار. بیروت: دار ابن حزم.
.............،.........................(1421). ارشاد الفحول الی تحقیق الحق من علم الاصول. بیروت: چاپ محمّد صبحی بن حسن حلّاق.
صاحب بن عبّاد، اسماعیل بن عبّاد (1414). المحیط فی اللّغه. محقّق: آل یاسین، محمد حسن. بیروت: عالم الکتاب.
صفایی حسین، امامی، اسدالله (1386). مختصر حقوق خانواده. تهران: میزان.
طباطبایی، سیّد محمّد حسین (1417). المیزان فی تفسیرالقرآن.(مترجم:موسوی همدانی، سیّد محمّد باقر) قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم.
طریحی، فخر الدین بن محمّد (1375). مجمع البحرین. تهران: مکتبه المرتضویه.
طوسی، ابوجعفر محمّدبن حسن (1407). تهذیب الأحکام. تهران: دارالکتب الاسلامیه. (1390 ش)، ، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طوسی، ابی حامد محمدبن محمد غزالی (1407). المستصفی من علم الأصول. بیروت: دارالکتب العلمیه.
فخرالمحقّقین، محمّد بن حسن بن یوسف (1387 ). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: مؤسّسه اسماعیلیان.
فاخر الجزایری، علی (1435). رساله الحقوق للامام السّجّاد علیه السّلام والاعلان العالمی لحقوق الانسان. کربلا المقدّسه: دارالکفیل.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
قانون مدنی، (1391). تهران: نشر دیدار
قربان نیا، ناصر (1390). حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
قرطبی، محمّد بن احمد انصاری (بی تا). الجامع لِاَحکام القرآن. بیروت: دارالفکر.
کاسانی، ابوبکر (1409ه ق). بدائع الصّنایع. پاکستان: المکتبه الحبیبه.
کلوذانی، محفوظ (1437). التّمهید فی اصول الفقه. بیروت: دار ابن حزم.
کلینی، ابوجعفر، محمد بن یعقوب(1429). الکافی(ط-دارالحدیث). قم: دار الحدیث.
مجلسى، محمّدتقى بن مقصود علی(1406). روضه المتّقین فی شرح من لا یحضره الفقیه(ط- القدیمة). محقّق:موسوى کرمانى، حسین و اشتهاردى على پناه. قم: مؤسّسه فرهنگى اسلامى کوشانبور.
محدّث نوری طبرسی، میرزا حسین (1408). مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل. قم: مؤسّسه آل البیت لاحیاء التّراث.
مرغینانی، علی بن ابی بکر(1429). الهدایه شرح البدایه. کراچی: مکتبه البشری.
موسوی خمینی، سیّد روح الله (1368). صحیفه نور. تهران: مؤسّسه تنظیم و نشر آثار امام.
....................،..........................(1393). شرح جنود عقل و جهل. قم: مؤسّسه تنظیم و نشر آثار امام.
.........................،.......................(بی تا).تحریر الوسیله. قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم.
مکارم شیرازی، ناصر(1371). تفسیرنمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
نجفی، محمّدحسن بن باقر (1404). جواهرالکلام فی شرح شرایع. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 459 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 389 |