
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,610 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,391 |
معرّفی مآخذ اشعار فارسی کتاب شرفنامۀ بدلیسی | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 8، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اسفند 1400، صفحه 109-133 اصل مقاله (547.91 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J013.2022.813 | ||
نویسندگان | ||
یداللّه محمدی1؛ سید احمد پارسا* 2 | ||
1دانشجوی دکترای زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
2استاد زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
چکیده | ||
شرفنامه یکی از متون تاریخی - ادبی نثر فارسی است و یکی از ویژگیهای بارز آن همراه ساختن تاریخ با شواهد شعری است. بدلیسی در شرفنامه 5/554 بیت شعر آورده؛ ولی تنها به نام سرایندۀ 148 بیت (69/26 درصد) اشاره کردهاست؛ بنابراین سرایندۀ 5/406 بیت (3/73 درصد) از اشعار شرفنامه معلوم نیست. هدف پژوهش حاضر تعیین مآخذ این ابیات و ارائۀ مستندات لازم است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و دادهها به شیوۀ کتابخانهای و سندکاوی با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی و از لحاظ آماری با تاریخ بیهقی و نفثهالمصدور مقایسه شدهاند. یکی از یافتههای پژوهش حاضر، دستیابی نگارندگان به مأخذ 187 بیتِ دیگر (72/33 درصد) از اشعار شرفنامه و معرفی منابع آنهاست. بدین ترتیب شمار ابیات شرفنامه که منبع آنها برای خوانندگان شناختهشده تلقی میگردد، به 335 بیت (41/60 درصد) میرسد؛ از این رو معرفی سرایندۀ 72/33 درصد از سرودههای بیمأخذ شرفنامه را میتوان نوآوری این مقاله دانست. نتیجه همچنین نشان میدهد شرفخان برای یافتن این 335 بیت، دستِکم از دیوانها و اشعار 44 شاعر بهره گرفتهاست. بنابراین پژوهش حاضر، علاوه بر معرّفی منابع و مآخذ اشعار شرفنامه، وسعت دامنۀ مطالعات و کثرت اطّلاع و پرمایگی شرفخان را نیز نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
شرفنامۀ بدلیسی؛ امیر شرفخان؛ اشعار؛ شاعران؛ مآخذ | ||
مراجع | ||
انوار، قاسم (1337). کلیّات قاسم انوار، با تصحیح و مقابله و مقدمۀ سعید نفیسی، تهران: سنایی.
باباافضل، حکیم افضلالدّین محمّد مرقی کاشانی (1363). دیوان و رساله المفید للمستفید، بررسی و مقابله و تصحیح از مصطفی فیضی و حسن عاطفی و عبّاس بهنیا و علی شریف، تهران: زوّار.
بافقی، وحشی (1347). دیوان کامل وحشی بافقی، ویراستۀ حسین نخعی، تهران: امیرکبیر.
بدلیسی، شرفخان بن شمسالدّین (1377). شرفنامه (تاریخ مفصّل کردستان) (ج1و2)، به اهتمام ولادیمیر ولییامینوف زرنوف، تهران: اساطیر.
بدلیسی، شرفخان (2017). شرفنامه (ج1)، ترجمۀ صلاحالدّین آشتی، سقز: گوتار.
جامی، نورالدّین عبدالرّحمن (1341). دیوان کامل جامی، ویراستۀ هاشم رضی، تهران: پیروز.
جامی، نورالدّین عبدالرّحمان بن احمد (1378). نامهها و منشآت جامی، تصحیح عصامالدّین اورون بایف و اسرار رحمانوف، تهران: مرکز نشر میراث مکتوب.
جامی خراسانی، استاد نورالدین عبدالرحمان بن احمد (بیتا). مثنوی هفتاورنگ، به تصحیح و مقدّمۀ آقا مرتضی مدرّسگیلانی، تهران: سعدی.
جغتایی، هلالی (1375). دیوان، به تصحیح و مقدّمۀ سعید نفیسی، تهران: سنایی، چاپ سوم.
حاجیاننژاد، علیرضا (1395). «مآخذ اشعار عربی جلد چهارم تاریخ وصاف». نامۀ فرهنگستان، سال پانزدهم، شمارۀ 3، صص 30 – 64 .
حافظ، مولانا شمسالدّین محمّد (1374). دیوان غزلیات حافظ شیرازی، به کوشش خلیل خطیبرهبر، تهران: انتشارات صفیعلیشاه، چاپ پانزدهم.
دهخدا، علیاکبر (1336). لغتنامه، جلد سیوهفتم، تهران: سیروس.
زاکانی، عبید (بیتا). کلیات عبید زاکانی، با تصحیح و مقدمۀ عباس اقبال آشتیانی، بیجا.
ساوجی، سلمان (1336). دیوان، با مقدّمۀ تقی تفضّلی و به اهتمام منصور مشفق، تهران: صفیعلیشاه.
سبزواری، امیرشاهی (1348). دیوان، به تصحیح و حواشی و مقدّمۀ سعید حمیدیان، تهران: ابن سینا.
سعدی، مصلح بن عبدالله (1374). کلّیّات سعدی، با مقدّمه و تصحیح محمّدعلی فروغی، تهران: نشر طلوع.
سنائی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم (1377). حدیقهالحقیقه و شریعهالطّریقه، تصحیح و تحشیه مدرّس رضوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم.
ـــ (1354). دیوان، با مقدّمه و حواشی و فهرست به سعی و اهتمام مدرّس رضوی، تهران: انتشارات سنایی.
صفوی، سام میرزا (بیتا). تذکرۀ تحفۀ سامی، تصحیح و مقدّمه از رکنالدّین همایونفرّخ، تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران.
ظهیر فاریابی، طاهربن محمّد (1388). دیوان، به تصحیح و مقدّمۀ محسن آثارجوی، تهران: سنایی.
عربشاه یزدی، عمادالدّین (1370). مونسالعشاق، به کوشش سیّده محموده هاشمی، اسلام آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
کاردگر، یحیی و اکبر گلابیان (1398). «پیوندهای محتوایی و معنایی ابیات تضمینشدۀ کلیلهودمنه با متن». نثرپژوهی ادب فارسی، سال 22، دورۀ جدید، شمارۀ 45، صص 171 – 190.
کرمانی، خواجو (بیتا). دیوان کامل خواجوی کرمانی، با مقدّمۀ مهدی افشار، تهران: چاپخانۀ ارژنگ.
مولانا، جلالالدّین محمّد بلخی (1374). مثنوی معنوی، تهران: نغمه، چاپ دوم.
نظامی، الیاسبن یوسف (1378). کلّیّات نظامی گنجوی، به اهتمام پرویز بابایی (مطابق با نسخۀ تصحیحشدۀ وحید دستگردی)، جلد اوّل و دوم، تهران: نشر علم، چاپ سوم.
همگر، مجد (1375). دیوان مجد همگر، به تصحیح و کوشش احمد کرمی، تهران: انتشارات «ما». | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 508 |