
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,272 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,486 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,339 |
«اَبَرانسان» در بینش شعری فروغ فرخزاد و ژیلا حسینی: در رهیافت «زن دیونیزوسی» نیچه ای | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 13، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 12، اسفند 1400، صفحه 213-229 اصل مقاله (474.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J013.2022.223 | ||
نویسنده | ||
چیمن فتحی* | ||
دانش آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
چکیده | ||
فروغ فرخزاد (1313-1345) و ژیلا حسینی (1343- 1375) اگرچه به دو زبان متفاوت فارسی و کُردی و نیز در فضای فرهنگی و دورههای تاریخی متفاوت شعر سرودهاند، هر دو از زنان هنرمند روشنفکر معاصر ایرانی بهشمار میآیند که شعرشان در بستری تراژیک و غیرتئوریک، هماوا با گفتمان پسافمینیسم، در پی پذیرش «کلیت انسانی» و «گذار فمینیستی» از فمینیسم منفی به مثبت، و سرانجام با «گذاری نیهیلیستی»، به دقیقۀ «آفرینش» ابرانسانی میرسد که معادل «خواست قدرتِ» «زن دیونیزوسی» نیچهای است و در نبرد با جزمیتهای دوآلیسمی فرهنگ سنتی مردسالار و افراطگراییهای فمینیسم مدرن، که هردو ناقض کلیت انسانیاند، روی مینماید. این مقاله به روشی تحلیلی- توصیفی به بازتاب «بینش تراژیک» این دو شاعر در کیفیت رویکرد آندو به «متافیزیک» در انواع «بیان عصیانآمیز»، و مفهوم پایانیِ «عشق به سرنوشت» میپردازد و به این نتیجه میرسد که با وجود تفاوتهایی نسبی و گاه معنادار، که ژیلا را بهمثابۀ شاعر متأخّر از اصطلاحاً: «اضطراب تأثیر» از فروغ، بهمثابۀ شاعر متقدّم میرهاند، آنها را در نبرد با فجایع و مصائب زندگی بر بنیاد «دگردیسی جان» نیچهای، بهویژه در بینشی طغیانگر و بیانی غرّشگون، و توجیه زیباشناختی و تصدیق خرسندانۀ تمامیت زندگی، همراه و هماوا میکند و بدینترتیب از این زنان، ابرانسان آفرینشگر میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
فروغ فرخزاد؛ ژیلا حسینی؛ ابرمرد؛ زن دیونیزوسی؛ نیچه | ||
مراجع | ||
اسداللّهی، خدابخش و چیمن فتحی. (1399). «تحلیل تطبیقی شعر فروغ فرخزاد و نیهیلیسم نیچهای»، پژوهش ادبیات معاصر جهان. د. 25. ش 1، صص 29-60.
پیروز، عبدالحسین. (1394). مبانی فلسفۀ هنر نیچه (زیبایی، والایی، کمال). تهران: علم.
حسینی، ژیلا. (1397). قهلای راز. سنندج: مادیار.
حقوقی، محمد. (1384). شعر زمان ما 4 فروغ فرّخزاد. تهران: انتشارات نگاه.
زرقانی، سید مهدی. (1394). چشمانداز شعر معاصر ایران. چاپ دوم، تهران: ثالث.
زرینکوب، حمید. (1378). «درونمایههای شعر فروغ»، فروغ جاودانه (مجموعۀ شعرها و نوشتهها و گفتوگوهای فروغ فرخزاد به انضمام نوشتههایی دربارۀ فروغ). به کوشش عبدالرضا جعفری. تهران: تنویر، صص 680- 693.
شاهنده، نوشین. (1382). زن در تفکر نیچه. تهران: قصیدهسرا.
شفیعیکدکنی، محمد رضا. (1387). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
ــــــ. (1390). با چراغ و آیینه در جستجوی ریشههای تحوّل شعر معاصر ایران. تهران: سخن.
فرّخزاد، فروغ (1383). دیوان اشعار فروغ فرخزاد با مقدمۀ شجاعالدین شفا. تهران: مرز فکر.
ــــــ (بیتا). مجموعه اشعار فروغ فرخزاد. آلمان.
فروغی، حسن و مهناز رضایی.(1392). «تصویر مرگ و زندگی در شعر معاصر ایران»، مجله پژوهش ادبیات معاصر جهان. دوره 18، شماره 2، صص 170- 159.
کمرخانی، ماندانا و میرجلالالدین کزازی. (1395). «جایگاه تمثیل در خلق خلافهنجارهای غزلگفتاری فروغ فرخزاد»، فصلنامۀ تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی. دانشگاه آزاد اسلامی- واحد بوشهر. شماره 29، صص 97- 132.
لطافتی، رؤیا. (1395). «در جستوجوی ادبیات تطبیقی نو»، پژوهشهای ادبیات تطبیقی. دورۀ 4، شمارۀ 2، صص 1-15.
مختاری، محمد.(1379). انسان در شعر معاصر یا درک حضور دیگری. تهران: توس.
مکدانیل، استنلی. (1379). فلسفۀ نیچه. ترجمۀ عبدالعلی دستغیب. ج1، تهران: پرسش.
نیچه، فریدریش. (1386). ارادۀ معطوف به قدرت. ترجمۀ مجید شریف. تهران: جامی.
ـــــ (1393). چنین گفت زرتشت. ترجمۀ داریوش آشوری. تهران: آگه.
ـــــ (1396). زایش تراژدی و چند نوشتۀ دیگر. ترجمۀ رضا ولییاری. تهران: مرکز.
هام، مگی. (1385). فرهنگ نظریههای فمینیستی. ترجمۀ نوشین احمدی خراسانی و همکاران. تهران: توسعه.
هالینگدیل، رجینالد جان .(1387). تاریخ فلسفۀ غرب. ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ. تهران: ققنوس.
ههژار، عبدالرحمن شرفکندی .(1381). ههنبانه بورینه (فرهنگ کردی- فارسی). تهران: سروش.
English Bloom, Harold. (1973). The Anxiety of Influence: A Theory of Poetry. USA: Oxford University Press. Jaggar, A. (1992). “Feminist Ethics”, in: L.Becker (ed.) Encyclopedia of Ethics. NewYork: Garland. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 622 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 509 |