
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,272 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,479 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,338 |
برساخت نسبت هنر و تعهد اجتماعی در مجلات فرهنگی-ادبی دهۀ نخست پس از انقلاب (مطالعۀ موردی: کیهان فرهنگی، آدینه و دنیای سخن) | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 10، فروردین 1401، صفحه 194-168 اصل مقاله (1.54 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): https://doi.org/10.34785/J016.2022.013 | ||
نویسنده | ||
سیده راضیه یاسینی* | ||
دانشیار پژوهش هنر، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از نتایج انتشار مجلات تخصصی فرهنگی-ادبی پس از انقلاب اسلامی، برساخت معنای تحولیافته از هنر به مثابه یک زبان بود. مضامین برساخته در برخی مجلات، هنر را در نسبت با تعهدِ اجتماعیِ از دیدگاههای گوناگون نگریستند. این نگرشها در جایگاه مراجعی در اندیشهورزی فرهنگی، در روند تعریف هنر معاصر در ایران پساانقلاب موثر گشتند. این مقاله با طرح این پرسش که مطبوعات وابسته به گفتمانهای غالب و رقیب در دهۀ نخست پس از سال 1357، هنر را در چه نسبتی با تعهد اجتماعی تبیین نمودند، به واکاوی موضوع در 3 مجلة انتشاریافته در این دهه، یعنی «کیهان فرهنگی»، «آدینه»، و «دنیای سخن»، پرداخته و تبیین جایگاه هنر متعهد اجتماعی را در نسبت با میادین گفتمانی تحلیل کرده است. تحلیل مضامین مجلات منتخب نشان داد که در رویکردهای اتخاذشده در این مجلات، تعهد در هنر به مثابه امر ضروری در یاریگری آرمان انقلاب و دین، در یک گفتمان، و همان مفهوم با توجه به ضرورت جامعهگرایی با رویکرد سوسیالیستی، در گفتمان رقیب، تعریفشده اما در هر 3 نمونه، تعهد اجتماعی در هنر، در خدمت گسترش میدان قدرت با تولید هنری ایدئولوژیک است. این رویکرد در مجلۀ کیهان فرهنگی به نمایندگی از گفتمان غالب، متأثر از پارادایم انقلابی- دینی و در مجلات آدینه و دنیای سخن به نمایندگی از گفتمان رقیب، برخاسته از پارادایم روشنفکری- سوسیالیستی بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مجلات فرهنگی- ادبی؛ تعهد اجتماعی؛ هنر؛ گفتمان؛ ایدئولوژی | ||
مراجع | ||
آریانپور کاشانی، منوچهر. (1388). فرهنگ انگلیسی به فارسی پیشرو آریانپور، نشر الکترونیکی و اطلاعرسانی جهان رایانه امین.
استوری، جان. (1389). مطالعات فرهنگی دربارۀ فرهنگ عامه، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: آگه.
انگلیس، دیوید و هاکسون، جان. (1395). جامعهشناسی هنر: شیوههای دیدن، ترجمة جمال محمدی، تهران: نی.
برنز، اریک. (1373). میشل فوکو، ترجمۀ بابک احمدی. تهران: کهکشان.
سلطانی، علیاصغر. (1392). قدرت، گفتمان و زبان، تهران: نی.
عابدی جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن و شیخزاده، محمد. (1390). ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻀﻤﻮن و ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ: روﺷﻲ ﺳﺎده و ﻛﺎرآﻣﺪ ﺑﺮای ﺗﺒﻴﻴﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در دادهﻫﺎی ﻛﻴﻔﻲ، اندیشه مدیریت راهبردی، ش 10، ص51-198.
کرمانی نصرابادی، محسن و دلاوری دوره، ابوالفضل. (1395). از ایدئولوژی تا گفتمان: سوژه، قدرت و حقیقت، علوم اجتماعی، ش 74، صص 111 - 148 .
کوهن، تامس. (۱۳۶۹). ساختار انقلابهای علمی، ترجمۀ احمد آرام. تهران: سروش.
مک، دایان. (1377). مقدمهای بر نظریههای گفتمان، مترجم حسینعلی نوذری، فصلنامه گفتمان، شمارۀ2.
هارینگتون، آستین. (1387). هنر و نظریه اجتماعی مفاهیم و رویکردها، ترجمه فرناز کاکه خانی زیباشناخت، ش 18. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 336 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 255 |