پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 334 |
| تعداد مقالات | 3,274 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,073,619 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,399 |
بازخوانیِ انتقادیِ «جرم مستمر» در حقوق کیفری و فقه امامیه | ||
| مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
| مقاله 4، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 9، مهر 1401، صفحه 85-68 اصل مقاله (808.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2022.62431 | ||
| نویسندگان | ||
| سجاد دانش آرا* 1؛ سید سجاد کاظمی2 | ||
| 1دانشجوی مقطع دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهم‌ترین تقسیم‌های جرائم از جهت عنصر مادی، تقسیم آن به جرم مستمر و جرم آنی است. جرم مستمر جرمی است که با تمام عناصر آن، لحظه‌به‌لحظه تکرار شده، هیچ نقطه پایانی جز قطعِ استمرار، برای آن قابل تصویر نیست؛ اما این تعریف برخلاف اصل تفسیر به نفع متهم در حقوق کیفری است و در فقه امامیه نیز گستره اصل برائت را محدود می‌کند. در فقه امامیه بیانی درباره جرم مستمر وجود ندارد، ولی پذیرش آن و برقراری آثار محدود کننده برای متهم به واسطه آن، در تعارض با برخی اصول فقهی است. با تأمل در آرای فقها در جرائم قابل تعزیر، همچنین حدود، قصاص و جرائم مستوجب دیه، روشن می‌شود هیچ‌کدام به رفتاری که در طول زمان استمرار داشته و تا انقطاع رفتار مجرم تحقق داشته باشند، اشاره‌ای ندارند. پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد منابع کتابخانه انجام شده است، استمرارِ جرم مستمر و در پی آن، شمولِ قانونِ لاحق با مجازاتِ شدیدتر نسبت به جرم مزبور در ماده 10 قانون مجازات اسلامی را نقد کرده و بنا بر اصل تفسیر به نفع متهم و آموزه‌های فقه امامیه، عدم وجود جرم مستمر و مخالفت آن با اصل برائت را اثبات ککرده است. در این راستا، ضرورت دارد ماهیت جرم مستمر به عنوان یکی از مواضع تضییع حقوق متهم مورد بررسی شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جرم؛ جرم مستمر؛ حقوق کیفری؛ فقه امامیه | ||
| مراجع | ||
|
آزمایش، علی. (1374 و 1375). جزوه حقوق جزای عمومی (عنصر مادی و معنوی جرم). تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
آقایی جنت مکان، حسین. (1399). حقوق کیفری عمومی. جلد اول. چاپ چهارم. تهران: نشر جنگل.
اردبیلی، محمدعلی. (1399). حقوق جزای عمومی. جلد نخست. ویراست سوم. تهران: میزان.
الانصاری، الشیخ مرتضی. (1407 ه ق). فرائد الاصول. قم: موسسه النشر الاسلامی.
العاملی، محمد بن جمال الدین. (بی‌تا). القواعد و الفوائد. قم: مکتبه الداوری.
المجلسی، العلامه محمدباقر. (1406 ه ق). بحار الانوار. ج71. تهران: المکتبه الاسلامیه.
حبیب زاده، محمدجعفر. (1377). جزوه حقوق جزای عمومی. تهران: دانشگاه شاهد.
خالقی، علی. (1400). آیین دادرسی کیفری. جلد اول و دوم. چاپ چهل و سوم. تهران: شهر دانش.
ــــــــ .(1373). تعارض قوانین کیفری در زمان. پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تهران.
صانعی، پرویز. (1371)، حقوق جزای عمومی. جلد اول. چاپ چهارم. تهران: گنج دانش.
عابدی، احمدرضا. (1400). آیین دادرسی کیفری. چاپ چهارم. تهران: انتشارات قوه قضاییه.
عاملى، محمد بن حسن. (1409 ه ق). وسائل الشیعة. جلد 15. اول. قم: مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام.
علیدوست، ابوالقاسم. (1394). فقه و عرف. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
کاظمی، سیدسجاد. (1400). آیین دادرسی کیفری. ویراست دوم. تهران: انتشارات مجد.
کلینى، ابوجعفر محمد بن یعقوب. (1407 ه ق). الکافی. جلد 7 و 5. چاپ چهارم. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
گلدوست جویباری، رجب. (1400). کلیات آیین دادرسی کیفری. چاپ پانزدهم. تهران: انتشارات جنگل.
محقق داماد، سیدمصطفی. (1391). قواعد فقه بخش جزایی. جلد چهارم. چاپ بیست و دوم. تهران: مرکز نشر علوم انسانی.
مشکینى، میرزا على. (بی‌تا). مصطلحات الفقه. بی‌جا: بی‌نا.
منصورآبادی، عباس. (1395). حقوق کیفری عمومی1. چاپ اول. تهران: میزان.
منتی‌نژاد، صادق. (1400). معیارهای عینی و ذهنی در حقوق کیفری. چاپ دوم. تهران: میزان.
میرمحمدصادقی، حسین. (1399). حقوق جزای عمومی 1. چاپ نخست. تهران: نشر دادگستر.
مؤذن زادگان، حسنعلی؛ حسن، غلامعلی زاده. (1388). بررسی تحلیلی جایگاه تفسیر شک به نفع متهم در حقوق کیفری. پژوهشنامه حقوق اسلامی. دوره10، شماره 30. صص 141-159.
نجفى، محمدحسن. (1404 ه ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. جلد 41. هفتم. بیروت: دار إحیاء التراث العربی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,757 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,016 |
||