پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 30 |
| تعداد شماره‌ها | 289 |
| تعداد مقالات | 2,835 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,315,813 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,383,202 |
بررسی تطبیقی تجلی جمال محبوب در دیوان ابن‌فارض و ملای جزیری | ||
| پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 14، اسفند 1401، صفحه 35-50 اصل مقاله (537.96 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J09.2022.003 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد شریعت پناه1؛ ناصر حسینی* 2؛ اردشیر صدر الدینی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. | ||
| 2استادیار، زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران | ||
| 3استادیار، زبان و ادبیات عرب، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از مباحث مهم و قابل توجّه در عرفان اسلامی، مبحث تجلّی است. به گونه‌ای که شعرای اهل عرفان و تصوف در اکثر دیوان اشعار خود به صورت گسترده به موضوع حسن و جمال محبوب پرداخته‌اند. دیوان شاعر عارف عرب‌زبان، ابن‌فارض (576-632 ق) و مُلای جزیری کُرد (975- 1050ق)، سرشار از تجلّی جمال محبوب است و نام آنان در حوزۀ عرفان و تصوف در کنار نام کسانی همچون شیخ شهاب‌الدین سهروردی، ابن‌عربی، صدرالدین قونوی، مولوی بلخی و مولانا خالد شهرزوری جای گرفته است و اشعار آنان که مزین به موضوع زیبایی بودند، در حلقه‌های ذکر صوفیه سروده می‌شده‌اند. در این مقاله دیوان اشعار این دو شاعر عارف، با تکیه بر زیبایی جمال محبوب، به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اشعار هر دو شاعر وجه تشابه فراوانی به هم دارند. این تشابهات بیان می‌دارند که موضوع حسن و جمال در هر زمان و به هر زبان، از حیث محتوی و شیوۀ بیان، از یک سرچشمۀ فکری و فطری جاری شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان اسلامی؛ جمال محبوب؛ تجلی؛ ابن‌فارض؛ ملای جزیری | ||
| مراجع | ||
|
الف: فارسی
قرآن مجید
ابن‌عربی، محی‌الدین. (1391). فرهنگ جامع اصطلاحات عرفانی. ترجمۀ گل بابا سعیدی. چاپ دوم. تهران: زوار.
ترکه اصفهانی، صائن‌الدین علی بن محمد. (1384). نظم الدّر، تصحیح اکرم جودی نعمتی. تهران: میراث مکتوب.
دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران و مؤسسه دهخدا.
ذکاوتی قراگزلو، علیرضا. (1365): «ابن‌فارض، شاعر حب الهی». نشریه معارف مرکز نشر دانشگاهی. دوره 3، شماره 3. صص109-141.
شریعت‌پناه، احمد. (1400). «حدیث عشق در دیوان ابن فارض و ملای جزیری». فصلنامه زبان و ادب فارسی. دوره 13، شماره 49. صص139-164.
شریعت‌پناه، احمد. (1400). «فناء فی‌الله و وحدت وجود از دیدگاه ابن‌فارض و ملای جزیری». جستارنامه ادبیات تطبیقی. دوره 5، شماره 17. صص 136-159.
صادقی، شفیع. (1389). ترجمه و شرح فارسی دیوان عارف ربانی ملای جزیری. ارومیه: انتشارات حسینی اصل.
غفاری، ابوالحسن. (1394). «زیبایی‌شناسی و هنر در افلاطون». فصلنامه قبسات. دوره 20، شماره 78.
فرغانی، سعید. (1379). مقدمه بر مشارق الدراری. به کوشش جلال‌الدین آشتیانی. چاپ دوم. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
قونوی، صدرالدین. (1379). مقدمه بر مشارق الدراری. چاپ دوم. قم: دفترتبلیغات اسلامی.
کاشانی، عزالدین محمود. (1367): مقدمه بر مصباح الهدایة. جلال‌الدین همایی. تهران: نشر سخن.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1364). الکافی. محقق و مصحح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی،ج2. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
مرادی، محمد هادی. (1392) گزیده‌ای از دیوان سلطان العاشقین، ابن‌فارض. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مردوخ کردستانی، محمد. (1362). فرهنگ مردوخ، کردی، فارسی، عربی. سنندج: نشر غریقی.
نیکلسون، رنالد. (1358). تصوف اسلامی و رابطه انسان و خدا. ترجمه محمدرضا شفیعی‌کدکنی. تهران: نشر سخن.
ب: منابع کردی
ئیبڕاهیم، ئه‌حمه‌د شوان. (1389). فه‌رهه‌نگی سۆفیانه‌ی دیوانی جزیری و مه‌حوی. هه‌ولێر: چاپ‌خانه‌ی حاجی هاشم.
به‌حرکی، مه‌لا تاهیر مه‌لا عبدو‌ڵڵا. (1389). مێژووی زانایانی کورد، ج1. هه‌ولێر: چاپخانه ئاراس.
دۆسکی، ته‌حسین ئیبڕاهیم. (1384): دیوانا مه‌لای جزیری. هه‌ولێر: دار سپیریز.
شه‌ره‌فکه‌ندی، عبدوڕه‌حمان. (1393). دیوان عارفی ره‌ببانی شیخ ئه‌حمه‌دی جزیری مه‌شهور به «مه‌لای جزیری». چاپی دووهه‌م. تاران: پانیز.
شه‌ڕفکه‌ندی، عبدوڕه‌حمان. (هه‌ژار)، هەنبانه بۆرینه، فه‌رهه‌نگی کوردی-فارسی. چاپی دووهه‌م. تاران: سروش.
پ: عربی
إبن‌أیاس، محمدبن احمد. (1384). بدائع الزهور. به کوشش محمد مصطفی. قاهره: مکتبة مدبولی.
إبن‌خلکان. (1310): وفیات الاعیان. بیروت: دارالکتب العلمیة.
إبن‌زیات، محمد إبن محمد. (1388). الکواکب السیارة فی ترتیب الزیارة. بیروت: دار و مکتبة بیبلیون.
إبن‌عماد، عبدالحی إبن احمد. (1351). شذرات الذهب. قاهره: مکتبة القدسی.
إبن‌غالب، رشید. (1306ق). شرح دیوان ابن فارض. قاهره: المطبعة العامره الشرفیه.
البورینی و النابلوسی. (1386). شرح دیوان ابن‌الفارض. جمعه رشید اللبنانی، المحقق: محمد عبدالکریم النمری. الطبعة الثانی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
إبن‌الفارض، عمربن علی. (1361). دیوان. الطبعة الثانی. بیروت: دارالکتب العلمیة.
الزفنکی، احمد بن الملا محمد مفتی‌القامشلی. (1366). العقد الجوهری فی شرح دیوان الشیخ جزری. الطبعة الثانی. مطبعة الصباح.
امین زکی بگ. (1947م). مشاهیر الکرد و کردستان، ج2. نقله الی العربیة، الآنسه کریمه و اضاف الیه الأستاذ محمد علی عونی. مطبعة السعاده بجوار محافظة مصر.
الجزری، للملا عبدالسّلام. (1383): شرح دیوان الشیخ الجزری. اربیل: دار سپیریز.
القیصری، محمود. (1388). شرح تائیة ابن الفارض. بیروت: دار المحجة البییضاء.
بلچ شیرکوه. (1331). القضیة الکوردیة. مطبعة السعادة، بجوار مصر.
بقاعی، برهان‌الدین. (1359). مصرع التصوف، تحقیق و تعلیق وکیل عبدالرحمن. عباس احمد الباز.
حاجی خلیفه. (1377). کشف‌الظنون عن اسامی الکتب و الفنون. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
حلمی، محمدمصطفی. (1351). ابن‌الفارض و الحب الالهی. قاهره: دار المعارف.
درنیقه، محمد احمد. (1326). معجم شعراء الحب الإلهی. بیروت: دار و مکتبة الهلال.
عاطف، جودة نصر. (بی‌تا). شعر عمرابن الفارض. دراسة فی فن الشعر الصوفی. بیروت: دارالاندلس.
عاطف، جودة نصر. (1362). الرمز الشعری عند الصوفی. الطبعة الثالثة. بیروت: دارالاندلس.
ذهبی، محمد ابن احمد. (1374). سیر اعلام النبلاء. به کوشش بشار عواد معروف و محیی هلال سرحان. بیروت: مؤسسة الرسالة.
ذهبی، محمدبن احمد. (1368). تاریخ الاسلام. عمر عبدالسّلام تدمیری. الطبعة الثانیة. بیروت: دار الکتب العربی.
زیات، احمد حسن. (1390). تاریخ الادب العربی. الطبعة اربع عشر. قاهره: دار المعرفة لطباعة والنشر.
شیخر‌علی. (بی‌تا). مقدمه بر دیوان ابن‌فارض. به نقل از مشارق الدراری.
فروخ، عمر. (1326). التصوف فی الاسلام. بیروت: مکتبة منیمنة.
فروخ، عمر. (1361). تاریخ الادب العربی. الطبعة الرابعة. بیروت: دار العلم للملاین.
منذری، عبدالعظیم بن‌عبدالقوی. (1386). صلة التکملة لوفیات النقلة. محقق: بشارعواد معروف. بیروت: دار الغرب الاسلامی.
مقدسی، انیس. (1361). امراء الشعر العربی فی العصر العباسی. بیروت: مطبعة الادبیة.
نائف، طاهر میکائیل. (1385). نهجه و عقیدته من خلال دیوانه الشعری. اربیل: دار سپیریز لطباعة و النشر.
منابع نرم‌افزاری:
لغتنامه دهخدا، برنامه نویسان مسعود داداشی و منوچهر داداشی.
المکتبة الشامله.
نرم افزار تفسیر نور دکتر مصطفی خرم دل. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 205 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 178 |
||