
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,493 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,343 |
بنواتای چاوەڕوانیی سەرکەوتن و پێشبینیی داھاتووی ڕوون لە شێعری بەرگریی عەبدوڵا پەشێودا؛ لێکۆڵینەوەی دەفتەری دوازدە وانە بۆ مناڵان و چەند شێعرێکی قەدەغە | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 11، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 14، اسفند 1401، صفحه 139-155 اصل مقاله (367.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J09.2022.009 | ||
نویسنده | ||
ناصح ملائی* | ||
دوکتۆرای زمان و وێژەی عەرەبی، کارناسی زمان و وێژەی کوردی، مامۆستای قوتابخانە لە پەروەردەی کەرتی 2ی سنە، ئێران | ||
چکیده | ||
بنواتاکانی ئەدەبی بەرگریی بە گشتی و شێعری بەرگریی بە تایبەت جۆربەجۆرن. بنواتای چاوەڕوانیی سەرکەوتن و دەرکەوتنی داھاتووی ڕوون یەکێکە لەو بنواتایانەی کە لە شێعری شاعێرانی ئەم بوارەدا ڕەنگدانەوەیێکی بەرچاوی ھەیە. شوێنەواری ئەم بنواتایە چ لە ئەدەبی بەرگریی جیھانیی و چ لە ئەدەبی ناوچەیی و نیشتمانییدا بەڕوونیی دیارە. ھەبوونی ئەدەبی بەرگریی بە چاوەڕوانیی سەرکەوتن بۆ بزاڤە بەرگرییکارەکان و داھاتوویێکی ڕوون بۆ نەتەوەکانیانەوە بەندە کە تەنیا دەتوانێت بە دەستی منداڵان، واتە بەرە و وەچەکانی داھاتوو ڕوو بدات. عەبدوڵا پەشێو وەکوو یەکێک لە کۆڵەکەکانی ئەدەبی بەرگریی ھەرێمی کوردستانی باشوور لە نیوەی دووھەمی سەدەی بیستەمدا، ھەوڵی داوە جێگای ئەم بابەتە لە دڵی شێعرەکانی خۆیدا بکاتەوە و کاریگەرییەکی باشتر و زۆرتر بە مەبەستە شێعرییەکانی خۆی ببەخشێت. لەم وتارەدا ھەوڵ دراوە بە توێژینەوە لە دەفتەری دوازدە وانە بۆ مناڵان و چەند شێعرێکی قەدەغەی پەشێو، و بە پشتبەستن بە شێوازی گێڕانەوەیی-شیکارییەوە، کاریگەریی قووڵی ئەم بنواتایە لە سەر مەبەستە شێعرییەکان و شێوازی شێعریی شاعێر لە ئەدەبە بەرگرییەکەیدا دەر بخات. ئەم لێکۆڵینەوەیە لە بەشێکی ئەنجامەکانیدا دەری دەخات یەکێک لە گرنگترین بنواتا شێعرییەکانی پەشێو چاوەڕوانیی سەرکەوتن و پێشبینیی دەرکەوتنی داھاتوویێکی ڕوونە کە بەرەی داھاتوو پێکی دێنێت. توانستی شاعێر لە ھەڵبژاردنی وشە ڕاگەیێنەرەکان و کەڵکوەرگرتن لە وێنەسەرەتاییە ناسراوەکان بووەتە ھۆی ئەوەی کە مۆرکێکی تایبەت بە شێوازەکەیەوە بنەخشێت و بەھێزتری بکات تاکوو کاریگەرییەکی قووڵتر لە سەر بەردەنگ دانێت | ||
کلیدواژهها | ||
بنواتا؛ چاوەڕوانیی سەرکەوتن؛ پێشبینیی داھاتووی ڕوون؛ شێعری بەرگریی؛ کوردستانی عێراق؛ عەبدوڵا پەشێو | ||
مراجع | ||
کوردی
ئامێدیان، فەخرەدین (بێتا). لە شاخەوە تا شار، سلێمانیی، ئازادی.
بایزئیسماعیل، ئەرسەلان (2001). ڕاگەیاندنی شۆڕش و بزووتنەوەی شێعری کوردیی، سلێمانیی، چاپخانە و ئوفسێتی ڕوون.
بەرزنجەیی، ھەڵۆ (2012). «سیمبۆڵی ئاڵا و نیشتمان لە شێعری پەشێودا»، ھەنار، ساڵی 2012، ژمارە 81، لل 18- 38.
سەرسێفی، ڕەزا (1389). پەندی پێشینیانی کوردی؛ مەسەل، مەتەڵ و بنەڕەتی مەسەلی کوردی، سەقز، گوتار.
فارسی
آمیدیان، فخرالدین (1388). شعرای نامدار کرد، تهران، آنا.
امیریخراسانی، احمد و فاطمه هدایتی(1393). «ادبیات پایداری؛ تعاریف و حدود»، نشریه ادبیات پایداری، دانشگاه شهیدباهنر کرمان، ساڵی ششم، شمارە 10، صص 23- 41.
باروتیان، حسن (1387). شخصیتپردازی در داستانهای کوتاه دفاع مقدس، تهران، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
سجادی، بختیار (1395). تاریخ ادبیات کردی در کردستان عراق پس از 1970، دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستانشناسی.
مجیدی، حسن(1390). «ادبیات مقاومت و فلسفه پیدایش مقاومت در کشورهای اسلامی تحت اشغال؛ فلسطین و عراق به عنوان نمونه»، نشریه ادبیات پایداری، دانشگاه شهیدباهنر کرمان، ساڵی سوم، شمارە 5، صص 411- 427.
معرفت، انور (1395). سرآغاز شعر نو کردی و تحول فرمهای آن، کوردستان: سقز، گوتار.
ملاعمر عیسی، صالح (1380). بحرانآفرینی ابرقدرتها در کردستان عراق، تهران، توکلی.
ملایی، ناصح (1399). «بررسی تطبیقی شعر پایداری در ادبیات عربی و کردی در نیمه دوم قرن بیستم میلادی؛ مطالعه موردپژوهانه اشعار سمیح قاسم و عبدالله پشیو»، پایاننامه مقطع دکتری، دانشگاه بوعلیسینا همدان.
میرصادقی، میمنت (1379). واژنامە ھنر داستاننویسی، نشر مھناز.
عەرەبی
شیرکو، بلەج (2011). القضیة الکردیة، ماضی الکرد وحاضرهم، ھەولێر، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، چ2.
مصطفىرسول، عزالدین (2010). الواقعیة فی الأدب الکردی، ھەولێر، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، چ2. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 399 |