
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,541 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,361 |
هونەری هیبریدیزاسیۆن له شیعری شێرکۆ بێکەسدا | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 13، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 14، اسفند 1401، صفحه 171-181 اصل مقاله (453.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.34785/J09.2022.011 | ||
نویسنده | ||
یدالله پشابادی* | ||
مامۆستای زمان و ئەدەبی کوردی و ئەندامی توێژینگەی کوردستانناسی، زانکۆی کوردستان، سنه، ئێران | ||
چکیده | ||
به پێی لێکۆڵینەوەی ئەدەبناسان و زمانناسان وشه له درێژایی زەمەندا، به هۆی ئەوەی که له سیستم و ڕەوتێکی دیاریکراوی زمانیدا بەکاردەڕوات، دوای ماوەیەک کارتێکەری و وزەی زمانی و واتایی نامێنێ و تا ڕادەیەکی زۆر ئاسایی دەبێتەوه. نووسەر و شاعیر بۆ ژیاندنەوەی وشه و بارگاویکردنی دەستدەدەنه ئاڵوگۆڕکردن و گوێزانەوەی له نێو بنەماڵەیەکی واتاییەوه بۆ نێو بنەماڵەیەکی تری واتایی. ئەم گوێزانەوەیە کارتێکەری و هێز و وزەیەکی نوێی پێدەبەخشێ. ئەم ڕەوته که به «هیبریدیزاسیۆن» ناسراوه، دیاردەیەکی بەرچاوی ئەدەبییه. له ئەدەبی کوردیدا شێرکۆ بێکەس به پانتاییەکی زۆرەوه ئەم هونەرەی بەکارگرتووه. ئەم وتارە به شێوەی تەوسیفی-شیکاری دەپەرژێته سەر لێکدانەوەی لێکئاڵاوی له شیعری شێرکۆدا. ئەم شاعیره له چەندین بەستێنی واتایی پەیوەندیدار به مروڤ، پیشە و کاری مرۆڤ، ئایین، کەرەسه و پێداویستیی ژیان، سروشت، زمان و ئەدەب، مۆسیقا، دەرهەست و بەرهەست و شوێن-کاتەوه، ئەم هونەرەی بەکارهێناوه و زمانێکی بەهێز و پڕوزەی ئافراندۆتەوه. شاعیر لەم بوارەدا گرنگایەتییەکی زۆری به مرۆڤ و هەرێمی شیعر و سروشت داوه و لە بەستێنی ئەم چەمکانەدا وێنای بەرزی خەیاڵیی وەکوو شوبهاندن و خواستنی نوێی ئافراندووه. | ||
کلیدواژهها | ||
هیبریدیزاسیۆن؛ شیعری هاوچەرخی کوردی؛ شێرکۆ بێکەس؛ ناتەبایی واتایی؛ خواستن؛ پەیکەرەی هونەری | ||
مراجع | ||
کوردی
بێکەس، شێرکۆ. (٢٠٠٦). دیوان. شەش بەرگ. کوردستان.
بێکەس، شێرکۆ. (٢٠٠٧). کتیبی ملوانکه. چاپی یەکەم. سلێمانی: ڕەنج.
پەشابادی، یەدوڵڵا. (٢٠٢١). «ڕەهەندەکانی کەسایەتیپێدان له شیعری شێرکۆ بێکەسدا»، The Journal of Mesopotamian Studies, 6 (2), 267-287 (DOI: 10.35859/jms.2021.880268).
حوسێن، هیمداد. (٢٠١١). بزووتنەوەی ڕوانگه و شاعیرانی حەفتا و هەشتاکانی هەولێر. چاپی یەکەم. کەرکووک: یەکێتیی نووسەرانی کورد.
سەجادی، بەختیار. (٢٠٠٨). میخاییل باختین سەودای وتووێژ، پێکەنین و ئازادی. کۆمەڵه وتار. چاپی یەکەم. هەولێر: دەزگای توێژینەوه و بڵاوکردنەوەی موکریانی.
--------. (٢٠٢٢). فەرهەنگی زاراوەی ڕخنەیی. چاپی سێهەم. [سلێمانی:] ماڵی وەفایی.
--------، مەحموودی، محەمەد. (٢٠٠٤). فەرهەنگی شیکارانەی زاراوەی ئەدەبی: ئەدەب، ڕەخنەی ئەدەبی، تیۆریی ئەدەبی. بەرگی یەکەم: پیتی (ئ) تا کۆتایی (جێ). چاپی یەکەم. هەولێر: ئاراس.
عەبدوڵڵا، ئیدریس. (٢٠١١). لایەنه ڕەوانبێژییەکان له شیعری کلاسیکی کوردیدا به نموونەی حەمدی و حاجی قادری کۆیی. هەولێر: ئاکادیمیای کوردی.
فەقێ سلێمان، هەژار. (٢٠٢٢). هێماگەری له دەقە واڵاکانی شێرکۆ بێکەسدا. نامەی دوکتۆرا. زانکۆی سلێمانی.
قەرەداخی، ڕەشید. (٢٠٠٦). فەرهەنگی ئازادی ئینگلیزی کوردی. چاپی یەکەم. تاران: ئیحسان.
میرزا، حەمەسدیق. (٢٠١٢). فەرهەنگی شاخاتوون. چاپی یەکەم. سلێمانی شاخاتوون.
عەرەبی
باختین، میخائیل. (1987). الخطاب الروائی. ترجمة محمد برادة. الطبع الأول. القاهرة: دارالفکر للدراسات و النشر و التوزیع.
حمداوی، جمیل. (2020). التهجین فی روایات أحمد المخلوفی. الطبع الأول. الناظور: دار الریف للطبع و النشر.
فارسی
پرین، لورنس. (1393). ادبیات: ساختار، آهنگ و معنا. جلد دوم شعر. برگردان علیرضا فرحبخش و زینب حیدری مقدم. تهران: رهنما، چاپ اول.
پشابادی، یدالله. (1395). «تخیل خلاقانه و تصویرپردازی مبتنی بر آن در شعر شیرکو بیکس و محمود درویش (با تکیه بر دهربهندی پهپووله و مدیح الظل العالی)». پژوهشنامة ادبیات کردی، دورة 2، شمارة 2، پیاپی 3، آذر 95، صص 83-109.
تودوروف، تزوتان. (1392). نظریة ادبیات: متنهایی از فرمالیستهای روس. مترجم عاطفه طاهایی. تهران: دات، چاپ اول.
دلایی میلان، علی؛ فهری سلیمان. (1397). «بررسی بازتاب نمادهای اسطورهای در اشعار احمد شاملو و شیرکو بیکس». پژوهشنامة ادبیات کردی، سال چهارم، شمارة 5، بهار و تابستان، صص 247-275.
سجودی، فروزان. (1378). «درآمدی بر نشانهشناسی در شعر فارسی». مجلة فرهنگ و توسعه. شمارة 39-41، صص 135-140.
شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1386). موسیقی شعر. تهران: آگاه، چاپ دهم.
------. (1391). رستاخیز کلمات. تهران: سخن، چاپ دوم.
------. (1394). با چراغ و آینه (در جستجوی ریشهها تحول شعر معاصر ایران). تهران: سخن، چاپ پنجم.
صفوی، کورش. (1390). از زبانشناسی به ادبیات. دو جلد. تهران: سورة مهر، چاپ سوم.
--------. (1398). آشنایی با نظریههای نقد ادبی. تهران: نشر علمی، چاپ اول.
طاهری، فائزه و فرهاد طهماسبی. (1396). «بررسی تطبیقی اشعار سهراب سپهری و سن ژون پرس با نگاهی به عرفان شرقدور». نشریة ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال 9، شمارة 16، بهار و تابستان، صص 87-100.( 10.22103/JCL.2017.1684)
فینک، بروس. (١٣٩٩). سوژة لاکانی بین زبان و ژوئیسانس. ترجمة محمدعلی جعفری. تهران: ققنوس، چاپ سوم.
قاسمیپور، قدرت. (1388). «نقیضه در گسترة نظریههای ادبی معاصر». فصلنامة نقد ادبی. دورة 2، شمارة 6، صص 127-147.( 20.1001.1.20080360.1388.2.6.8.1)
قاسمیفرد، هدیه و ناصر زارع. (1400). «واکاوی هنرسازة فاوامیزی در اشعار احمد شاملو و آدونیس». نشریة ادبیات تطبیقی، سال سیزدهم، شمارة بیست و چهارم، بهار و تابستان، صص 169-195.( 10.22103/JCL.2021.15816.3065)
کلیگز، مری. (1394). درسنامة نظریة ادبی. ترجمة جلال سخنور و همکاران. تهران: اختران، چاپ دوم.
English Al Araqi, Rashad. (2017). "Hybrid/Hybridization from Postcolonial & Islamic Perspectives". Research Journal of English Language and Literature (RJELAL). Vol. 5. No. 1. Jan-Mar.pp 53-61. Grishakova, Marina. (2013). "Complexity, Hybridity, and Comparative Literature". CLCWeb: Comparative Literature and Culture. 15.7 (DOI: https://doi.org/10.7771/1481-4374.2379) Mourao, Jose Augusto. (2006). "Hybridization and Literature". KODOKAS/CODE, Ars Semeiotica, V. 29, No. 4, pp. 311-319. Tindol, Robert. (2016). "Hybridization in Samuel Taylor Coleridge's "Kubla Khan". Comparative Literature: East & West, 25:1, 10-29, DOI: 10.1080/25723618.2016.12015412. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 295 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 339 |