
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,272 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,473 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,335 |
بازخوانی روایات امامیه در حوزه طهارت آب؛ تبیین یک ملاک نوین | ||
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
مقاله 9، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 9، مهر 1401، صفحه 198-178 اصل مقاله (822.92 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2022.62609 | ||
نویسندگان | ||
فرهاد رحمانپور* 1؛ امیر احمدنژاد2 | ||
1دکترای الهیات و معارف اسلامی، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. | ||
2استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اهل البیت (ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
از قرون نخستین، نظر مشهور در میان اغلب علمای مذاهب اسلامی این بوده است که آب قلیل پس از برخورد با نجاست، ناپاک دانسته میشود، حتی اگر اوصاف سهگانه آن یعنی رنگ، بو و طعم آب تغییر نکند؛ اما به رغم این شهرت، نظر شماری از امامیه به ویژه در قرون متأخر و معاصر و نیز نظر مالکیه به خلاف قول مشهور بوده است. پژوهش پیشرو روایات امامیه در این حوزه را با روش «فقهالحدیث» مورد بازخوانی قرار داده و با بهرهگیری از مفهوم علمی نسبت، در این خصوص به ملاک یا قاعدهای دست یافته است که نظر غیر مشهور امامیه در این حوزه را که مطابق با نظر مالکیه است، تأیید مینماید. بر این اساس، ناپاک دانستن آب به مقدار آن بستگی ندارد، بلکه به نسبت میان نجاست و آب بستگی دارد. در نتیجه، آب چه قلیل باشد، چه کثیر، تنها هنگامی نجس دانسته میشود که نسبت ناپاکی در آب به حدی برسد که سبب تغییر اوصاف یا خصوصیات سهگانه آب شود. | ||
کلیدواژهها | ||
روایات امامیه؛ مالکیه؛ طهارت؛ تَغَیُّر آب؛ قاعده نسبت | ||
مراجع | ||
ابنادریس حلی، محمد بن احمد. (1410ق). السرائر الحاوی، تحقیق: موسوی. چاپ دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین.
ابناثیر، مبارک بن محمد. (1367ش). النهایۀ فی غریب الحدیث و الاثر. تحقیق: طناحی و زاوی. چاپ چهارم. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
ابنبابویه (شیخ صدوق)، محمد بن علی. (1385ق). علل الشرائع. قم: کتابفروشی داوری.
ابندرید، محمد بن حسن. (1988م). جمهرۀ اللغۀ. بیروت: دارالعلم للملایین.
ابنماجه قزوینی، محمد بن یزید. بی تا. سنن. تحقیق: محمد فؤاد عبدالباقی. بیروت: دارالاحیاء الکتب العربیۀ.
اردبیلی، احمد بن محمد. (1403ق). مجمع الفائدۀ و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان. تصحیح: مجتبی عراقی و همکاران. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
أزهری، محمد بن احمد. (1421ق). تهذیب اللغۀ. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
برزگر، مهدی؛ امامیپناه، محمدامین. (1395ش). «عدم تنجیس آب قلیل به مجرد ملاقات نجاست». فقه اهل بیت (ع). 88، 109-45.
جزیری، عبدالرحمن. (1424ق). کتاب الفقه علی المذاهب الاربعۀ. چاپ دوم. بیروت: دارالکتب العلمیۀ.
جوهری، اسماعیل بن حماد. (1376ق). الصحاح. تحقیق: عطار. بیروت: دار العلم للملایین.
حُرِّ عاملی، محمد بن حسن.(1409ق). وسائل الشیعۀ. تحقیق: مؤسسه آل البیت (ع). قم: مؤسسه آل البیت (ع).
حلی، جعفر بن حسن. (1407ق). المعتبر فی شرح المختصر. تحقیق: محمد علی حیدری و دیگران. قم: مؤسسه سید الشهداء.
حلی (علامه)، حسن بن یوسف. (1413ق). مختلف الشیعۀ فی احکام الشریعۀ. چاپ دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
خویی، سیدابوالقاسم. (1390ق). معجم رجال الحدیث. قم: مرکز نشر الثقافۀ الاسلامیۀ فی العالم.
رحمانپور، فرهاد؛ احمدنژاد، امیر. (1398ش). «بازخوانی واژه های کُر و رَطل با تأکید بر روایات امامیه». پژوهشهای فقهی تا اجتهاد. 5: 59-27.
صادقی تهرانی، محمد. (1378ش). رساله توضیح المسائل نوین. چاپ سوم. تهران: امید فردا.
طوسی، محمد بن الحسن. (1390ق). الاستبصار. تحقیق: حسن الموسوی. تهران: دارالکتب الاسلامیۀ.
طوسی، محمد بن الحسن. (1407ق). تهذیب الاحکام. تحقیق: حسن الموسوی. چاپ چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیۀ.
علی جمعه، محمد. (1421ق). المکاییل و الموازیین الشرعیۀ. قاهره: القدس.
فیض، علیرضا. (1382ش). ویژگیهای اجتهاد و فقه پویا. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فیض کاشانی، محمد محسن. (1401ق). مفاتیح الشرائع. قم: کتابخانه آیۀ الله مرعشی نجفی.
فیض کاشانی، محمد محسن. (1406ق). الوافی. اصفهان: کتابخانه امیرالمؤمنین (ع).
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409ق). کتاب العین. چاپ دوم. قم: نشر هجرت.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی. تصحیح: غفاری و آخوندی. چاپ چهارم. تهران: دارالکتب الاسلامیۀ.
ماهان، بروس هـ. (1371ش). شیمی عمومی. ترجمه: صادقی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
مرادخانی، احمد و رحیمی، مجتبی. (1393ش). «تأملی بر تنجیس آب قلیل به صرف ملاقات با نجس». مطالعات فقهی و فلسفی. 5 (19): 106-75.
مرادخانی، احمد و رحیمی، مجتبی. (1395ش). «نقد ادله مشهور بر تنجیس آب قلیل ملاقی با نجس». مطالعات فقهی و فلسفی. 7 (25): 31-7.
مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الأنوار. تحقیق: جمعی از محققان. چاپ دوم. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ـــــــ . (1404ق). مرآۀ العقول. تحقیق: رسولی محلاتی. چاپ دوم. تهران: دارالکتب الاسلامیۀ.
ـــــــــ . (1406ق). ملاذ الأخیار. تحقیق: رجایی. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
مغنیه، محمدجواد. (1421ق). الفقه علی المذاهب الخمسۀ. چاپ دهم. بیروت: دار التیار الجدید- دار الجواد.
الموسوعۀ الفقهیۀ. (1420ق). چاپ اول. کویت: وزارۀ الأوقاف و الشئون الإسلامیۀ- الکویت.
مورتیمر، چارز. (1380ش). شیمی عمومی. ترجمه: یاوری. چاپ هشتم. تهران: نشر علوم دانشگاهی.
نوری، سیدحسین، (1391ش). «راههای تشخیص آب کر». پژوهشهای فقهی. 8 (2): 205-191.
هاشمی شاهرودی. (1426ق). فرهنگ فقه مطابق با مذهب اهل بیت علیهم السلام. قم: مؤسسه دائرۀالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع).
یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی. (1419ق). العروة الوثقی (المحشی). تحقیق: محسنی سبزواری. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 230 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 259 |