پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 334 |
| تعداد مقالات | 3,274 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,073,569 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,374 |
تبیین و بررسی تصویر بهرام گور در نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی | ||
| جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 6، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 14، فروردین 1402، صفحه 76-89 اصل مقاله (892.8 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.62632 | ||
| نویسندگان | ||
| سید محمود حسینی ده میری1؛ ابوالفضل داوودی رکن آبادی* 2؛ شاپور بهیان3؛ سید رحمان مرتضوی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان. ایران | ||
| 2استاد دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی یزد، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مبارکه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 4استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| شاهنامه بزرگ ایلخانی، تأثیرات سیاسی و اجتماعی این دوره را به خوبی نشان می‌دهد و مغولان با به تصویر کشیدن خود در هیئت پادشاهان و قهرمانان اسطوره‌ای ایران باستان عرصه جدیدی از مقبولیت و مشروعیت ایلخانان را فراهم کردند و دیوان‌سالاران، وزراء و مستوفیان ایرانی با حمایت و قرار دادن شاهان مغول در قالب شاهان اسطوره‌ای ایرانی بر آن شدند تا حاکمان غاصب و سفاک را فّره ایزدی ببخشند و آنها را قدرت الهی داده و اطاعت از آنان را واجب و تسلط و چیرگی آنها را بر تمدن ایرانی مشروع جلوه دهند. در این شاهنامه پنج نگاره به موضوع بهرام گور در موقعیت‌های گوناگون پرداخته است و با توجه به همنامی بهرام گور با ایزد بهرام، خدای جنگ در ایران باستان به نظر می‌رسد که استفاده از این ایزد با قصد و منظور خاص سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا هدف پژوهش: پیدا کردن علت حضور مغولان در هئیت بهرام در نگاره‌های شاهنامه بزرگ ایلخانی است. سوال اصلی این پژوهش این است که: مغولان از به تصویر کشیدن بهرام گور در شاهنامه چه هدفی را دنبال می‌کنند و علت حضور حکمرانان مغول در هیئت بهرام چیست؟ با بررسی‌های صورت گرفته بر روی موضوعات این نگاره‌ها به این نتیجه می‌رسیم که مغولان با قرار دادن خود در هیئت بهرام قصد ایجاد اینهمانی در ذهن ایرانیان را داشتند تا با بهره‌گیری از چهره پادشاهانی همچون بهرام به مقبولیت، محبوبیت و مشروعیت آنها کمک کنند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای صورت گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بهرام گور؛ شاهنامه بزرگ ایلخانی؛ نقاشی ایرانی؛ مشروعیت | ||
| مراجع | ||
منابعپورداوود، ابراهیم (1347 ب). یشتها، (جلد دوم). چاپ دوم. تهران: انتشارات طهوری.
پورداوود، ابراهیم (1347 الف). یشتها. تهران: انتشارات طهوری.
مسعودی، ابوالحسن علی بی حسین (1365). مروج الذهب و المعادن الجوهر. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فردوسی، ابوالقاسم (1386). شاهنامه، به تصحیح جلال خالقی مطلق، جلد 8. تهران: انتشارات دایره المعارف بزرگ اسلامی.
یارشاطر، احسان (1394). تاریخ ایران کمبریج، از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان. جلد سوم، ترجمه حسن انوشه، تهران: انتشارات امیرکبیر.
تفضلی، احمد (1357). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: انتشارات سخن.
شمس، الهام؛ کریمی، بیان؛ محمدزاده، مهدی (1401). واکاوی مفهوم فوکویی هیولا در تابلو ندیمه ها اثر ولاسکوئز. جامعه شناسی فرهنگ و هنر، (4)10، 21-34.
آپهام پوپ، آرتور (1370). آشنایی با مینیاتورهای ایران، بررسی و تحقیق در مورد ریشه هنر مینیاتور و مکتب های مختلف آن. ترجمه حسین نیّر. تهران: انتشارات بهار.
کریستین سن، آرتور (1393). ایران در زمان ساسانیان. ترجمه رشید یاسمی. تهران: انتشارات صدای معاصر.
آپهام پوپ، آرتور؛ آکرمن، فیلیپس (1395). سیری در هنر ایران. ترجمه سیروس پرهام، جلد دوم، دوره ساسانی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
اشپولر، برتولد (1393). تاریخ مغول در ایران. ترجمه محمود میرآفتاب. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
سرکارتی، بهمن (1385). سایه‌های شکار شده، گزیده مقالات فارسی. تهران: انتشارات طهوری.
خیام، بی‌تا (1393). نوروزنامه. تصحیح مجتبی مینویی. تهران: انتشارات کاوه.
دریایی، تورج (1396). تاریخ و فرهنگ ساسانی. ترجمه مهرداد قدرت دیزجی، چاپ پنجم. تهران: انتشارات ققنوس.
هینلز، جان راسل (1385). شناخت اساطیر ایران. ترجمه ژاله آموزگار، چاپ پنجم، تهران: انتشارات چشمه.
کوروجی کویاجی، جهانگیر (1379). آیین ها و افسانه های ایران و چین باستان. ترجمه جلیل دوستخواه، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
حسینی، سید محمود (1392). شاهنامه بزرگ ایلخانی(دموت). چاپ اول. تهران: انتشارات عطار.
قلیزاده، خسرو (1392). دانشنامه اساطیری جانوران و اصطلاحات وابسته. تهران: انتشارات پارسه.
دایسون، رابرت؛ ویلکنسون، چالز؛ یرادا، ادیت (1386). هنر ایران باستان (تمدنهای پیش از اسلام). ترجمه یوسف مجیدزاده، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
هیلن برند، رابرت (1388). زبان تصویری شاهنامه. ترجمه سید داوود طباطبایی، چاپ اول. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.
پاکباز، رویین (1379). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. چاپ اول. تهران: انتشارات زرین و سیمین.
قزوینی، زکریا بن محمد (1373). آثار البلاد و اخبار العباد. ترجمه جهانگیر میرزا، تصحیح میرهاشم محدث. تهران: امیر کبیر.
نوروزی، زینب؛ اسلام، علیرضا؛ کرمی، محمد حسین (1391). بررسی شخصیت بهرام در هفت پیکر با توجه به نظریه مزلو. متن شناسی ادبیات فارسی، 48(4(پیاپی16))، 17-32.
آموزگار، ژاله (1386). تاریخ اساطیری. چاپ نهم. تهران: انتشارات سمت.
نیبرگ، ساموئل هنریک (1383). دین های ایران باستان. کرمان: انتشارات دانشگاه شهید باهنر.
زرینکوب، عبدالحسین (1397). تاریخ مردم ایران، چاپ هفدهم. تهران: انتشارات امیر کبیر.
شریفزاده، عبدالحسین (1383). تاریخ نگارگری. چاپ اول. تهران: انتشارات کمال مهر، موسسه فرهنگی و هنری خوش نهاد پیمان.
ریشارد، فرانسیس (1387). جلوه های هنر پارسی. نسخه های نفیس ایرانی قرن 6 تا11 هجری قمری موجود در کتابخانه ملی فرانسه. ترجمه ع روح بخشان. تهران: انتشارات فروزان.
دادگی، فرنبغ (1400). بندهش. تهران: انتشارات توس.
ژینیو، فیلیپ (1395). انسان و کیهان در ایران باستان (چاپ دوم). ترجمه لیندا گودرزی. تهران: انتشارات ماهی.
مزداپور، کتایون (1390). شایست نشایست. چاپ دوم. تهران: انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
لوکونین، گریگوروویچ ویلادیمیر (1384). تمدن ایران ساسانی. ترجمه عنایت الله رضا، چاپ چهارم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
بری، مایکل (1385). تفسیر مایکل بری بر هفت پیکر نظامی. ترجمه جلال علوی نیا. تهران: انتشارات نی.
آزاد بخت، مجید؛ طاووسی، محمود (1391). استمرار نقشمایه های ظروف سیمین دورة ساسانی بر نقوش سفالینه های دورة سامانی نیشابور. نگره،7 (22)، 57-72.
بهدانی، مجید؛ مهرپویا، حسین (1390). بررسی تصویر بهرام گور در هنر ایران تز دوره ساسانی تا پایان دوره قاجار. نگره، 19، 5-20.
ابنندیم، محمد (1350). الفهرست. ترجمه و تصحیح رضا تجدد. تهران: بانک بازرگانی ایران.
محجوب، محمدجعفر (1387). مجموعه مقالات درباره افسانه ها و آداب و رسوم مردم ایران. به کوشش محسن ذوالفقاری. تهران: انتشارات چشمه.
روشنی نژاد، محمد‌علی (1391). تثبیت جایگاه ایزد بهرام اسطوره جنگ پیش زرتشتی ایرانیان باستان در معارف زرتشتی. زبان و ادب فارسی، 3(10)، 34-53.
خزایی، محمد (1368). کیمیای نقش. تهران: انتشارات حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
سعیدی، مریم (1396). تحلیل سیر تخیل نظامی در اسطوره بهرام گور با توجه به نظریه ویلبر دوران. جستارهای ادبی، 50(1)، 105-129.
رستگار فسایی، منصور (1379). اژدها در اساطیر. تهران : نشر طوس.
بهار، مهرداد (1396). پژوهشی در اساطیر ایران. چاپ دوازدهم. تهران: انتشارات آگه.
آموزگار، ژاله (1354). مینوی خرد. ترجمه احمد تفضلی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
عبدی، ناهید (1390). درآمدی بر آیکونولوژی، نظریهها و کاربردها. تهران: انتشارات سخن.
رضی، هاشم (1381). دانشنامه ایران باستان، عصر اوستایی تا پایان دوره ساسانی. تهران: انتشارات سخن.
نیکخواه، هانیه؛ خزایی، محمد؛ حاتم، غلامعلی؛ نیستانی، جواد (1391). واکاوی رازهای داوم هزار ساله تصویر بهرام و آزاده. نامه هنرهای تجسمی، 4(9)، 19-35.
بیکرمن، هنینگ؛ هارتنز، ویلی و دیگران (1384). علم در ایران و شرق باستان. تهران: انتشارات قطره. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 478 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 396 |
||