
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,577 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,381 |
تکنولوژی و تحول جایگاه اجتماعی شیء هنری-آیینی (مورد مطالعه: "علامت" در شهر اصفهان) | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 9، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 14، فروردین 1402، صفحه 129-146 اصل مقاله (855.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.62666 | ||
نویسندگان | ||
سمیه کاظمی1؛ زهرا رهبرنیا* 2؛ اصغر ایزدی جیران3؛ رحمان شریفزاده4 | ||
1دانشجوی دکترای پژوهش هنر، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه آموزشی پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
3دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
4استادیار پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
"علامت" از اشیای هنری-آیینی محرم در ایران است که با اصول هنری و تکنیکی ویژهای ساخته میشود. این اصول به مرور تغییراتی یافته است. با این حال، پژوهشهای علمی چندانی دربارۀ این تغییرات و تأثیرات آنها بر نقش اجتماعی این شیء در دسترس نیست. به دلیل اینکه شهر اصفهان مرکز مهم ساخت سنتی "علامت" است و این شیء، مهمترین شیء هنری-آیینی در این شهر است، این پژوهش در نظر دارد تأثیر تغییرات تکنولوژیکی جدید در ساخت و تبلیغ "علامت" را بر جایگاه و کارکرد اجتماعی آن در این شهر بررسی کند. بدینمنظور از تعریف مردمشناسی از “جایگاه اجتماعی” در ترکیب با نظریۀ عاملیت آلفرد جل، مردمشناس هنر، بهره برده است. این مقاله در پی پاسخ دو سؤال است:"علامت" چه کارکرد و جایگاه اجتماعیای در شهر اصفهان دارد؟ و تحولات جدید تکنولوژی چه تأثیری بر ویژگیهای سنتی، جایگاه اجتماعی و کارکرد آن نزد مردم این شهر داشته است؟ دادههای این پژوهش از طریق روشهای مردمنگاری و نیز روشهای غیرواکنشی گردآوری شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد "علامت" در شهر اصفهان یکی از مؤلفههای چرخۀ تعیین جایگاه اجتماعی افراد است و بهرهگیری از تکنولوژی روز در ساخت آن، تأثیرات زیر را به دنبال دارد: افزایش کارکرد نمایشی و تبلیغی "علامت"، تغییر معیارهای جایگاه و ارزش اجتماعی این شیء از معیارهای آیینی و اجتماعی به معیارهای نمایشی و فردی، جابهجاشدن جایگاه عامل تأثیر و پذیرندۀ تأثیر در تعامل "علامت" و جامعه و گسست یا سستی در چرخۀ تعیین جایگاه اجتماعیِ مبتنی بر عاملیت "علامت". | ||
کلیدواژهها | ||
شیء هنری-آیینی؛ "علامت"؛ نظریۀ عاملیت اثر هنری آلفرد جل؛ جایگاه اجتماعی در مردمشناسی؛ تکنولوژی | ||
مراجع | ||
ایزدی جیران، اصغر (1394). مقدمۀ مترجم در کتاب انسانشناسی هنر. لیتون، روبرت. تهران: فرهنگستان هنر:
بهار، مهری؛ رب، پیر (1381). ابژهها و تغییر مراسم دینی. نامۀ علوم اجتماعی، 20(۰)، ۱۳۲-1۱۷.
رهبرنیا، زهرا؛ رهنورد، زهرا (1385). مواجهه هنر قدسی با تکنولوژی. هنرهای زیبا، ۱(126)، 10۸- 10۱.
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی؛ ضد روش. تهران: جامعهشناسان.
رضویفر، اَملی؛ غفاری، حسین (1390). نشانهشناسی پیرس در پرتو فلسفه، معرفتشناسی و نگرش وی به پراگماتیسم. فلسفه، 9(2)، ۳۷-۵.
Brix, H. J. (2006(. Encyclopedia of Anthropology (5th ed). California, London & New Delhi: Sage Publications.
Gell, A. (1998). Art and Agency: An Anthropological Theory. Oxford: Clarendon Press.
Lang, G. (1956). The Concepts of Status and Role in Anthropology: Their Definition and Use. The American Catholic Sociological Review, 17 (3), 206- 218.
Latour, B. (1987). Science in action: How to follow scientists and engineers through society. Cambridge, Massachusetts: Harvard university press.
Latour, B. (2007). Reassembling the social: An introduction to actor-network-theory. Oxford, New York: Oxford University Press.
Linton, R. (1936). The Study of Man: An Introduction. New York: Appleton- Centrury- Crafts.
Morphy, H. (1994). The Anthropology of Art, in Tim Ingold (ed.). Companion Encyclopedia of AnthropologyLondon and New York: Routledge, 648- 685.
Morphy, H. and Perkins, M. (2006), The Anthropology of Art: A Reflection on its History and Contemporary Practice, In H. Morphy and Perkins M. (eds.). The Anthropology of Art: A Reader. Oxford: Blackwell Publishing, pp:1-32.
Musante, K., & DeWalt, B. R. (2010). Participant observation: A guide for fieldworkers. Lanham, New York, Toronto, Oxford: Rowman Altamira.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 384 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 277 |