پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 30 |
| تعداد شماره‌ها | 289 |
| تعداد مقالات | 2,839 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,318,943 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,385,164 |
فرودستِ منفعل: بازنمایی فرودستان در رمان‌های تنگسیر و سنگ صبورِ صادق چوبک | ||
| جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
| مقاله 1، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 19، فروردین 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.62848 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد یزدانی نسب* 1؛ سمانه رحیمی2 | ||
| 1استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله قصد داریم تا چگونگی بازنمایی فرودستان در دو رمان مهم تنگسیر و سنگ صبور، نوشتۀ صادق چوبک را بررسی کنیم. به این منظور، با نقد برخی از سنت‌های مطالعاتیِ بازنمایی فرودستان، از مفهوم درحاشیه-محصوربودگی برای تعریف فرودستی بهره بردیم. وضعیت فرودستی بر اساس مضامین استخراج شده از این دو اثر عبارت‌اند از: شیوۀ زیست به شدت غیراخلاقی در محیطی چرک و آلوده، آغشته به انواع انحرافات اجتماعی شدید از جمله قتل، فحشاء و کودک‌آزاری همراه با اعتقاد به خرافه‌هایی که زندگی را پیش می‌راند و اعتقادات مذهبی که دردها را تسکین می‌دهد. همچنین شاهد قربانی شدن فرودست به دست غیرفرودستِ منفرد و فرودستی مضاعف زنان هستیم. این تصویر از وضعیت فرودستی در نهایت منجر به خلق فرودستِ منفعل گردیده است. علاوه بر آن، فرودستان فارغ از تفاوت‌ها و تنوعات درونی، همگی با ویژگی‌های کم و بیش یکسان و یکپارچه بازنمایی شده‌اند و وضعیت فرودستی نه محصولِ عوامل ساختاری و کلان بلکه مخلوقِ شیوۀ رفتار، باورها، اعتقادات و در یک عبارت فرهنگ فرودستی است؛ در نتیجه، مقاومت امری کمیاب و بدیع شده و به ناچار قهرمان‌سازی شده است. بنابراین، با برجسته‌سازی کلیشه‌های رفتاری، شخصیتی و محیطی، فرودست به مثابه موجودیتی با ویژگی‌هایی ذاتی معرفی شده است. در نهایت وجود این کلیشه‌ها با خود کلیشه‌ها توجیه، وضعیت فرودستی به واسطۀ فرهنگ فرودستی بازتولید شده و فرودستِ مقصر، منفعل و نادان خلق شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرودستان؛ کلیشه های رفتاری؛ محصوربودگی؛ بازنمایی؛ انفعال | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 208 |
||