پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 30 |
| تعداد شماره‌ها | 291 |
| تعداد مقالات | 2,840 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,324,823 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,389,786 |
مسئولیت تأمین هزینه‌های مصالح عمومی غیر قابل تدارک؛ مطالعه تطبیقی فقه امامیه و شافعیه | ||
| مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
| مقاله 7، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10، فروردین 1402، صفحه 161-136 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2023.62891 | ||
| نویسنده | ||
| علی فارسی مدان* | ||
| استادیار، گروه حقوق و فقه مقارن، دانشکده مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در فقه اسلامی، بیتالمال دارای مصارف مختلفی است. این پژوهش به شیوه توصیفی ـ تحلیلی این مسئله را که مسئولیت هزینه‌های مصالح عمومی غیرقابل تدارک از راه دیگر برعهده کیست، در فقه امامیه و شافعیه مورد بررسی قرار می‌دهد. در فقه امامیه موارد متعددی در این زمینه وجود دارد؛ اما پژوهش حاضر به بررسی پنج مورد می‌پردازد. نخست: نفقه‌ی خانواده شهدا؛ در فقه امامیه و شافعیه اتفاق‌نظر وجود دارد که مجاهدین و خانواده ایشان باید مورد توجه جدی به‌ویژه از نظر اقتصادی و معیشت قرار گیرند؛ زیرا جهاد و دفاع از کیان اسلامی از موضوعات اساسی و مصالح بزرگ مسلمانان به‌شمار می‌رود. دوم: هزینه ازدواج افراد نیازمند؛ فقهای امامیه برای این منظور استفاده از منابع مختلفی مانند سهم «فِی سَبِیلِ اللَّهِ» و بیتالمال را جایز می‌دانند. برخی از فقهای شافعی از جمله «شربینی» به این موضوع توجه داشته‌اند. سوم: نفقه لقیط؛ در فقه امامیه مسئولیت هزینه و نفقه لقیط بر عهده بیتالمال است. فقهای شافعی در این مسأله معتقدند؛ اگر لقیط مال داشته باشد، ملتقط با اذن حاکم به مصرف برساند و گرنه بیتالمال متصدی پرداخت نفقه لقیط خواهد بود. چهارم: هزینه کفن و دفن متوفای مسلمانان غیر‌متمکن؛ در فقه امامیه چنانچه کسی از باب استحباب مؤکد و یا به صورت تبرعی آن‌را به عهده نگرفت، از بیتالمال و سهم «فی سَبیلِ اللَّه» او را تجهیز می‌کنند. شافعیه نیز این مسئله را مورد توجه قرار داده و حتی برخی از فقهای شافعی حکم به پرداخت از بیتالمال را مطرح نموده‌اند. پنجم: ادای دین مقروضین، براساس فقه امامیه از بیتالمال و منابع آن مانند زکات و انفال می‌توان برای این کار استفاده نمود؛ اما در فقه شافعیه مقروض اگر توانایی مالی نداشت، به وی مهلت داده می‌شود تا بدهی خود را پرداخت نماید، در غیر این‌صورت از سهم زکات «وَ الْغارِمین» بدهی او پرداخت می‌گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیتالمال؛ فقه امامیه؛ فقه شافعی؛ هزینه‌های غیرقابل تدارک | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 101 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 96 |
||