
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,603 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,390 |
نشانهشناسی اجتماعی نمایشنامه «جعفرخان از فرنگ آمده» بر اساس نظریه پییر گیرو | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 4، دوره 5، ویژه نامه 1402 (هنر و بازنمایی) - شماره پیاپی 18، اسفند 1402، صفحه 49-67 اصل مقاله (675.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.138014.1243 | ||
نویسنده | ||
طاهره میرهاشمی* | ||
استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
چکیده | ||
نمایشنامة «جعفرخان از فرنگ آمده» نوشته حسن مقدم یکی از نمایشنامههای مهم و تأثیرگذارِ روزگار خویش است که با اقبال مخاطب عام و خاص مواجه شد. جستار حاضر بر آن است تا در چارچوب نشانهشناسی اجتماعی بهعنوان یکی از ابزارها و روشهای کیفی تحلیل متن و بر اساس نظریه پییر گیرو به بررسی فرایند معناپردازی متن نمایشنامه، متناسب با متغیرهای فرهنگی ـ اجتماعی، بپردازد. پرسشهای پژوهش عبارتست از: الف) در نمایشنامة «جعفرخان از فرنگ آمده» بارزترین نشانههای اجتماعی قابل کشف و تبیین کدام است؟ ب) نشانههای اجتماعی نمایشنامة «جعفرخان از فرنگ آمده» چه دلالتهای معناییای دارد؟ نتایج پژوهش نشان میدهد که بارزترین نشانههای هویت در این نمایشنامه نامها و القاب، لباس، اشیا و حیوانات هستند. متن با استفاده از این نشانهها ضمن برجسته کردن فردیت جعفرخان، تقابل او را نیز با اعضای خانواده، که تحت تأثیر جمعگرایی جامعة سنتی ایران هستند، نشان داده است. بارزترین نشانههای آداب معاشرت نیز لحن کلام، فاصلة بین افراد و توهین است. آنچه در این سه نشانۀ آداب معاشرت مشهود است، تلاش بیسرانجام اعضای خانواده برای نزدیک شدن به جعفرخان و مقاومت او برای حفظ فاصله از آنان است. این حفظ فاصله از سویی نشاندهنده خودخواهی و خودبرتربینی این شخصیت و از سوی دیگر نیز نوعی واکنش در برابر اعمال نظرها، دخالتها، اعتقادات خرافی و تعصبهای غیرمنطقی خانواده است. در مجموع باید گفت نشانههای اجتماعی این نمایشنامه نقش مهمی در شکل دادن به چارچوب معنایی اثر (ترسیم نوع نگرش و زندگی انسان سنتی و مدرن) داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
سنت؛ فردیت؛ فاصله؛ نشانهشناسی اجتماعی؛ هویت؛ آداب معاشرت | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 197 |