
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,510 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,350 |
تکه پاره شدن زیست جهانِ سوژۀ کورد به روایت رمان تاریخی: خوانش لوکاچی رمان زینوی بهتهم | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 16، دی 1402، صفحه 33-66 اصل مقاله (925.92 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2024.63020 | ||
نویسندگان | ||
جمال محمدی* 1؛ ایوب احمدیان2 | ||
1دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
چکیده | ||
زینوی بهتهم اثری ادبی، در ژانر رمان تاریخی است که وقایع یک برهۀ تاریخیِ خاص از جامعۀ کردستان را روایت میکند. هدف این پژوهش، خوانش این اثر به منظور فهم آن مقطع تاریخی از دریچۀ چگونگی مداخلۀ نیروهای هژمونیک در زیستجهان سوژۀ کُرد است. روش تحلیلِ متن، خوانش لوکاچی است و رمان «زینوی بهتهم» با معیار نمونهگیری هدفمند انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد، این اثر ادبی با اتکا به برخی تمهیدات محتوایی مانند: تقدیرگرایی، اسطورهسازی، طبیعتگراییِ رمانتیک و نمادپردازی که از زیستجهان مردم معمولی آن برهۀ تاریخی برگرفته است، درصدد نشان دادن فهمی انتقادی از نقش ساختارهای سلطه در برساخت زیستجهان سوژۀ کُرد است؛ اما به سبب پایبند نبودن به قواعد رئالیستیِ حاکم بر ژانر رمان تاریخی، گاهی به دام فروکاستگرایی میافتد و با سادهسازی آنتاگونیسمهای اجتماعی در قالب دوگراییِ خیر و شر، اسیر همان اسطورههایی میشود که خود درصدد نقد آنها بوده است. رمان به بازتولید اسطورههایی کمک میکند که بر وضعیت متناقض تاریخی سرپوش نهادهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
زیستجهان؛ اسطورهسازی؛ آنتاگونیسم؛ لوکاچ؛ زینوی بهتهم؛ سوژه کُرد | ||
مراجع | ||
فارسی
ایگلتون، تری. (1399). پیشدرآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
ایگلتون، تری. (1400). مارکسیسم و نقد ادبی، ترجمه اکبر معصومبیگی، تهران: نشر گلآذین.
بنیامین، والتر. (1398). گفتوگوهایی با برشت در زیباییشناسی و سیاست، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: نشر ژرف.
بیرلین، ج. ف. ( 1386). اسطورههای موازی، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
چَدویک، چارلز. (1375). سمبولیسم، ترجمه مهدی سحابی، تهران: نشر مرکز.
زیما، پیر. (1398). «روشهای تجربی و دیالکتیکی در جامعهشناسی ادبیات»، در درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: انتشارات نقشجهان.
سهیر، رابرت و لووی، میشل. (1373). رمانتیسم و تفکر اجتماعی، ترجمه یوسف اباذری، ارغنون، 2.
فورست، لیلیان. (1387). رمانتیسم، ترجمه مسعود جعفری، تهران: نشر مرکز.
گلدمن، لوسین. (1369). نقد تکوینی، ترجمه محمدتقی غیاثی، تهران: انتشارات بزرگمهر.
گلدمن، لوسین. (1398). «جامعهشناسی ادبیات»، در درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، گزیده و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: انتشارات نقشجهان.
لوکاچ، گئورگ. (1377). تاریخ و آگاهی طبقاتی، ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نشر تجربه.
لوکاچ، گئورگ. (1388). رمان تاریخی، ترجمه امید مهرگان، تهران: نشر ثالث.
لوکاچ، گئورگ. (1392). جامعهشناسی رمان، ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: نشر ماهی.
لوکاچ، گئورگ. (1395). پژوهشی در رئالیسم اروپایی، ترجمه اکبر افسری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
لوکاچ، گئورگ. (1397). جان و صورت، ترجمه رضا رضایی، تهران: نشر ماهی.
لوکاچ، گئورگ. (1400). نویسنده، نقد و فرهنگ، ترجمه اکبر معصوم بیگی، تهران: مؤسسه انتشارات نگاه.
مزاروش، ایستوان (1387). مفهوم دیالکتیک از نظر لوکاچ، ترجمه حسین اقبال طالقانی، تهران: نشر چشمه.
وات، ایان. (1379). پیدایی قصه: پژوهشهایی دربارهی دیفو، ریچاردسون و فیلدینگ، ترجمه ناهید سرمد، تهران: نشر علم.
ولی، عباس. (1398). گفتارهایی در خاستگاه ناسیونالیسم کُرد، ترجمه مراد روحی، چاپ اول، تهران: نشرچشمه.
ولی، عباس. (1399). «خاستگاه ناسیونالیسم کُرد، گفتگو با عباس ولی»، نقد اقتصاد سیاسی، 16، 22-39.
هیث، دانکن. (1392)، رمانتیسم: قدم اول، ترجمه کامران سپهران، تهران: پردیس دانش.
کوردی
ولی، عباس. (2001). کوردهکان و ئهوانیتریان: ههویهت و سیاسهتی پارچهپارچه بوو، ترجمه: نزند بگیخانی و هاشم احمدزاده، ناوهندی رهههند.
حامدی، کامران. (1400)، زینوی بهتهم، سقز: نشر خانی.
English Ahmadzadeh, H. (2015). Stylistic and thematic changes in the Kurdish novel. Marie Carlson, IngaBrandell ve Önver A. Çetrez içinde, Borders and the Changing Boundaries of Knowledge, 219-239. Ahmadzadeh, H. (2007). In search of a Kurdish novel that tells us who the Kurds are. Iranian Studies, 40(5), 579-592. Bocheńska, J. (2016). In search of moral imagination that tells us “Who the Kurds are”: Toward a new theoretical approach to modern Kurdish literature. Kurdish Studies, 4(1), 78-93. Hassanpour, A., Sheyholislami, J., & Skutnabb-Kangas, T. (2012). Introduction. Kurdish: Linguicide, resistance and hope. International Journal of the Sociology of Language, 2012(217), 1-18. László, J., Vincze, O., & Somogyvári, I. K. (2003). Representation of National Identity in Successful Historical Novels. Empirical Studies of the Arts, 21(1), 69-80. Sheyholislami, J. (2012). Kurdish in Iran: A case of restricted and controlled tolerance. International Journal of the Sociology of Language, 2012(217), 19-47. Vali, A. (1995). The Making of Kurdish Identity in Iran. Critique: Journal for Critical Studies of the Middle East, 4(7), 1-22. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 367 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 253 |