آزادی تراژیک، امکان تحقّق خودآگاهی هگلی در آخرین انار دنیا

استاکر، بری (1400). فلسفۀ رمان. ترجمۀ یاسر پوراسماعیل، تهران: لگا.

 اکبری، فاطمه (1390). «بررسی دیالکتیک خدایگان و بنده هگل در مرگ یزدگرد اثر بهرام بیضایی و سارداناپولس اثر لرد بایرن». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

 ایگلتون، تری (1380). پیش­درآمدی بر نظریۀ ادبی. ترجمۀ عباس مخبر، تهران: مرکز.

 برکت، بهزاد (1386). هویت و بازتاب آن در ادبیات معاصر ایران. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.

 جوهری، آزاده (1391). «تاثیر فلسفه هگل بر اگزیستانسیالیسم بکت در نمایشنامه در انتظار گودو». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

 دونت، ژاک (1381). درآمدی بر هگل. ترجمة محمدجعفر پوینده، تهران: چشمه.

 رویل، نیکلاس (1388). ژاک دریدا. ترجمۀ پویا ایمانی، تهران: مرکز.

 سینگر، پیتر (1379). هگل. ترجمة عزت‌الـله فولادوند. تهران: طرح نو.

 علی، بختیار (1393). آخرین انار دنیا. ترجمۀ مریوان حلبچه­ای، تهران: ثالث.

 علی­محمدی، شهلا (1398). «مقایسة ویژگیهای گفتار شخصیت در رمان چرکنویس بهمن فرزانه و آخرین انار دنیا از بختیار علی بر اساس مدل دل هایمز». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، مرکز سنندج.

 طایفی، شیرزاد و محسن رحیمی (1395). «نقد مؤلفه­های رئالیسم جادویی در رمان آخرین انار دنیا». پژوهشنامۀ ادبیات کردی، سال دوم، شماره١، صص 102- 81.

 فرمانبر، مونا (1392). «تغییرجایگاه خدایان و بنده در نمایشنامه هاب برشت و تاثیر آن بر ساختار اِپیک». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.

 کاپلستون، فردریک (1382). تاریخ فلسفه از فیشته تا نیچه. ترجمة داریوش آشوری. جلد هفتم، تهران: علمی و فرهنگی.

 مرادی و دیگران (1401). «تحلیل گفتمان انتقادی رمان آخرین انار دنیا». دوفصلنامۀ پژوهش­های میان­رشته­ای زبان و ادبیات فارسی، سال اول، شماره اول، صص 167- 147.

 نیچه، فریدریش (1376). فراسوی نیک و بد. ترجمۀ داریوش آشوری، تهران: خوارزمی.

 نیچه، فریدریش (1377). اراده­ی معطوف به قدرت. ترجمۀ مجید شریف، تهران: جامی.

 نیچه، فریدریش (1393). چنین گفت زرتشت. ترجمۀ داریوش آشوری، تهران: آگه.

 نیچه، فریدریش (1397). زایش تراژدی و چند نوشتۀ دیگر. ترجمۀ رضا ولی­یاری، تهران: مرکز.

 هگل، گئورک ویلهلم فریدریش (1358). خدایگان و بنده (با تفسیر الکساندر کوژو). ترجمه و پیشگفتار حمید عنایت، تهران: خوارزمی.

 هگل، گئورک ویلهلم فریدریش (1397). پدیدارشناسی جان. ترجمۀ باقر پرهام، تهران: کنوکاو.

 هنرخواه، نازنین (1397). «تحلیل روان­کاوانه شخصیت­ها در فیلم­های اصغر فرهادی بر اساس دیالکتیک خدایگان و بنده از هگل». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

 یاسپرس، کارل (1383). نیچه. ترجمۀ سیاوش جمادی، تهران: ققنوس.

 Houlgate, Stephen (2003). “G. W. F. Hegel: The Phenomenology of Spirit”. In The Blackwell Guide to Continental Philosophy, edited by Robert Solomon and David Sherman. Cornwall: Blackwell Publishing Ltd.

 Solomon, Robert C. (1983). In the Spirit of Hegel. New York: Oxford University Press.

 Stern, Robert (2002). Routledge Philosophy Guidebook to Hegel and the Phenomenology of Spirit. London: Routledge.