تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 289 |
تعداد مقالات | 2,828 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,311,891 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,380,550 |
بازشناسی مولفه های موثر بر حس دلبستگی مکان در سه مقیاس خانه، محله، شهر | ||
فصلنامه مطالعات شهری | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 بهمن 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/urbs.2024.139973.4984 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا یزدان پناه شاه آبادی1؛ زینب عادلی* 2 | ||
1استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
چکیده | ||
حس دلبستگی مکانی یکی از مهمترین شاخصهای سنجش کیفیت مکانی یک فضا از بعد روان شناختی آن است و ارتباط مشخصی با شکلگیری حس مکان در یک فضای شهری دارد. علیرغم استفاده گسترده از این مفهوم در پژوهشهای مختلف در حوزه مکان، به تأثیر "مقیاس مکان" در نحوه شکلگیری و بروز حس دلبستگی مکانی در شهروندان کمتر توجه شده است. لذا در این پژوهش هدف اصلی کشف عوامل مؤثر در شکلگیری یا عدم شکلگیری حس دلبستگی مکانی در مقیاسهای مختلف مکانی به تفکیک خانه، محله و شهر است. رویکرد این پژوهش رویکردی کیفی جهت شناسایی عوامل مؤثر بر حس دلبستگی در سه مقیاس خانه، محله و شهر بوده و برای این منظور روش تحلیل محتوی کیفی مورد استفاده قرار گرفته است. در مجموع 66 مصاحبه عمیق در 6 محله در سطح شهر تهران انجام شده و با تحلیل محتوی این مصاحبهها مفاهیم کلیدی مؤثر بر حس دلبستگی به تفکیک سه مقیاس استخراج و در نهایت در قالب مقولاتی انتزاعی بیان گردید. بر این اساس 4 مقوله ساختار مسکن، تعلق اجتماعی، کارایی محیطی و تعلق معنایی در مقیاس خانه، 4 مقوله کارایی محله، تعلق خاطر به محله، سرمایه اجتماعی و ارزشهای اداراکی-شناختی در مقیاس محله و 4 مقوله سرزندگی، دسترسی و کارایی، وابستگی اجتماعی و ارزشهای ادراکی- معنایی در مقیاس شهر به عنوان عوامل مؤثر بر شکلگیری حس دلبستگی تعیین گردید. همچنین نتایج پژوهش نشان داد مقیاس محله به عنوان مهمترین و حلقه واسط میان تمام مقیاسها در شکلگیری حس دلبستگی مکانی عمل مینماید. از طرف دیگر این مقولات متناسب با هرم نیازهای انسانی مازلو بازتعریف و دسته بندی گردید. همچنین نتایج پژوهش نشان داد ماهیت مقولات شکل دهنده به حس دلبستگی مکانی در مقیاس خانه ملموس و عینی و در مقیاس شهر ماهیتی غیرملموس و ذهنی و در مقیاس محله ماهیتی بینابین دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
حس دلبستگی مکانی؛ مقیاس مکان؛ خانه؛ محله؛ شهر | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 148 |