پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 334 |
| تعداد مقالات | 3,274 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,073,540 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,361 |
ڕاست‌کردنەوەی چەند هەڵەیەکی شیعری نالی لە ئاستی زمانیدا | ||
| پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
| مقاله 11، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1403، صفحه 159-181 اصل مقاله (695.98 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2024.138052.1245 | ||
| نویسنده | ||
| جعفر قهرمانی* | ||
| کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی | ||
| چکیده | ||
| ساخکردنەوەی ڕەخنەیی دیوانی شاعیرانی کلاسیک، بەتایبەت شاعیرانی خاوەن شێواز، یەکەمین هەنگاو بۆ بووژاندنه‌وه‌ی ئەو بەرهەمانەیە. له مێژووی ئه‌ده‌بی کوردیدا نالی لە پێشەنگەکانی شێوازی کوردیی ناوەندییە کە کارتێکەریی لە سەر بەشێکی بەربڵاو لە شاعیرانی دوای خۆی بووە. دیوانی نالی یەکێک لە بەرهەمە ناوازەکانی کوردییە کە تا ئێستا ساخکەرەوان چەندین جار چاپیان کردووه؛ بەڵام سه‌ره‌ڕای هه‌وڵی ئه‌وان، هێشتا هەڵەی زۆری تێدا به‌دی ده‌کرێ. ئەم توێژینەوەیە هەوڵێکە بۆ ڕاست‌کردنەوەی چەند هەڵەیەکی شیعری نالی لە ئاستی زمانیدا و لێکدانەوە و دەرخستنی دوو چوارینە لە بەشی فارسی دیوانه‌که‌دا کە بە هەڵە بە ناوی نالی تۆمار کراوە. بەشێک لەم هەڵانە بەهۆی خراپ خوێندنەوەی نوسخەکان لە لایەن بنووسان و دەست‌تێوەردانی ساخکەرەوان لە شیعری نالیدا سەری هەڵداوە کە لە زۆر دێڕدا هۆی لێکدانەوەی ناتەواو بووە. لەم توێژینەوەدا که بە شێوازیی شیکارانە–وەسـفی ئه‌نجام ده‌درێت، بە پێی پێوەری ڕەوانبێژی و زمانی لە دێڕە دەست‌نیشان کراوەکاندا، هۆی دروستی وشە ڕاست‌کراوەکان دەربڕاوە. دەرخستنی هۆکارەکانی دروستی وشە و واتای دێڕە ڕاست‌کراوەکان لە لایەک سەلمێنەری مەودای زۆر لە نێوان وتەی شاعیر و بۆچوونی ساخکەرەوەیە و لە لایەکی تره‌وه، دەرخەری هۆکاری سەرهەڵدانی بەشێک لە هەڵەکانی شیعری نالی بووە. ئەنجامی توێژینەوە ڕوونی دەکاتەوە شیعری نالی چ لە باری لێکدانەوەیی و چ لە باری ساخکردنەوەیی پێویستی بە پێداچوونەوە و ساخکردنەوەی دووبارە بەپێی ده‌ستنووسه‌کان هەیە. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نالی؛ ساخکردنەوەی ڕەخنەیی؛ شیعری کلاسیک | ||
| مراجع | ||
|
ئه‌حمه‌دی شاوه‌یسی میکایلی، مه‌لاخدر (نالی)(1378). دیوانی نالی، لێکۆڵینه‌وه و لێکدانه‌وه‌ی، مه‌لا عەبدولکه‌ریم موده‌ڕڕیس و فاتیح عه‌بدولکه‌ریم. چاپی پێنجه‌م، سنه: کوردستان.
ــــــــــــــــــ (1364). دیوانی نالی. لێکۆڵینه‌وه و لێکدانه‌وه‌ی، مه‌لا عەبدولکه‌ریم موده‌ڕڕیس و فاتیح عه‌بدولکه‌ریم. چاپی دووهه‌م، ورمێ: سه‌لاحه‌ددین ئه‌ییوبی.
بێلوو، مەلا کاکە حەمە (ناری)(1383). دیوانی ناری، کۆکردنەوە و ڕاست‌کردنەوە: کاکەی فەلاح. چاپی یەکەم، سنە: کوردستان.
حەداد، عەبدوڵڵا (2000). نالی لە دەرەوەی کوردستاندا. چاپی یەکەم، هەولێر: ئاراس.
خه‌زنه‌دار، مارف (1977). فه‌رهه‌نگی نالی. بەغدا: ده‌زگای ڕۆشنبیری و بڵاوکردنه‌وه‌ی کوردی.
سه‌ججادی، عه‌لائه‌ددین (1973). دوو چامه‌که‌ی نالی و سالم. بەغدا: کۆڕی زانیاری کورد.
فه‌ره‌ج، ئیسماعیل (2015). مشتێک له خه‌رمانی بیری نالی. چاپی یەکەم. زنجیرە کتێبی گۆڤاری کۆچ.
قارەمانی، جەعفەر و محەممەد ئیسماعیل‌نەژاد (1400). دیوانی حەریق ساخکردنەوە و پێداچوونەوەی نوێ. چاپی یەکەم، سنە: زانکۆی کوردستان.
ـــــــــــــــــــــــ (١٣٩٨). لێکدانەوەی ئاستی زمانی شیعری وەفایی، پژوهشنامە ادبیات کردی،س ٥، ژ ٨، لل ٢٣٣، ٢59. ـــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــ (١400). خوێندنەوەیەکی نوێی دیوانی حەریق، پژوهشنامە ادبیات کردی، س 7، ژ 2، پیاپی ١٢، لل ٢٣2، ٢51.
محه‌ممه‌د، مە‌سعوود (1977). ده‌سته‌و دامانی نالی. چاپی ستۆکهۆڵم.
منابع فارسی
انصاف‌پور، غلامرضا (1377).فرهنگ فارسی. چاپ سوم، تهران: زوار.
جهان‌بخش، جویا (1378). راهنمای تصحیح متون. چاپ اول، تهران: میراث مکتوب.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1381). تصحیح متون کهن: مفهوم، عناصر، روش‌ها. مجلە علمی- پژوهشی پژوهش و حوزە. شماره11 تابستان 81 ، ص 126 – 116.
خاقانی شروانی، افضل‌الدین بدیل (1374). دیوان خاقانی، به کوشش ضیاءالدین سجادی. تهران
عمادی حائری، محمد (١٣٨٧). تصحیح متون با تاکید بر تصحیح متون فارسی. مجلەی گزارش میراث. دورەی دوم، سال 3، ش ٢٥، ٢٦، صص4، ١٢.
منجد، صلاح‌الدین (١٣٧٨)، روش تصحیح نسخەهای خطی. ترجمە حسین خدیوجم. مجلەی آینه‌ی میراث، زمستان و بهار، ص 1، ش 3 و 4، 111، 103.
معین، محمد (١٣٨٨).فرهنگ فارسی ج سوم، چاپ ٢٦، تهران: امیرکبیر.
هروی، نجیب مایل (1380). تاریخ نسخەبرداری و تصحیح انتقادی نسخەهای خطی. تهران: کتابخانه مجلس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 553 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 464 |
||