پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 334 |
| تعداد مقالات | 3,274 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,073,578 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,381 |
بازنمایی آیین‌ها و کنش‌های اساطیری در روایات شفاهی کُردی | ||
| پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
| مقاله 3، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1403، صفحه 1-16 اصل مقاله (627.24 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2023.139482.1323 | ||
| نویسندگان | ||
| شهناز طهماسبی1؛ قاسم صحرائی* 2؛ علی حیدری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| منظومه‌های فولکلوریک کُـردی که از آنها با عنوان «بیت» یاد می‌شود، کهن‌ترین بخش ادبیات کُردی هستند. برخی از این آثار که سرشار از مفاهیم عشقی و حماسی هستند، عناصر و مفاهیم اسطوره‌ای قابل توجّهی را در لابلای ابیات خود بازگو کرده و به نوعی رنگ باستانی خویش را حفظ کرده اند. قهرمان این منظومه‌ها کنش‌ها و آیین‌هایی را پیش‌رو دارد که جنبة اساطیری دارند و در دیگر روایت‌های اساطیریِ ایران و دیگر ملل جهان نیز روی داده‌اند. شاخص‌ترین این منظومه‌ها عبارتند از: «خَج و سیامَند»، «لاس و خَزال»، «مَم و زین»، «صَیدَوان»، «شیخ فَرخ و خاتون اَستی» و «شیخ مند و شیخ رَش». پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی، آیین‌ها و کنش‌های اساطیری را در این منظومه‌ها بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که برخی از کنش‌ها و آیین‌های اساطیری که جنبة جهان‌شمول دارند، در منظومه‌های شفاهی کُردی نمود یافته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد تولد خارق‌العاده، اژدهاکُشی، پسرکُشی، آیین گذر و تشرف که با تحمل رنج‌ها و مشقّت‌های فراوانی همراه است، در این منظومه‌ها بازنمایی شده و بیانگر آن است که بسیاری از نیازهای اصلی بشر در همه جا و هر زمان، همسانی‌های فراوانی با هم دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسطوره؛ آیین‌های اساطیری؛ کنش‌های اسطوره؛ فولکلور؛ منظومه‌های کُردی | ||
| مراجع | ||
|
آیدنلو، سجاد (1398). «کیخسرو اژدهاکُش»، نشریة زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، سال 72، شمارة 240، صص 23-45.
اسماعیل‌پور، ابوالقاسم (1387) اسطوره، بیان نمادین، تهران: سروش.
الیاده، میرچا (1362). چشم‌اندازهای اسطوره، مترجم: جلال ستاری، تهران: توس.
-------- (1392). آیین‌ها و نمادهای تشرف، مترجم: مانی صالحی عالمه. تهران: نیلوفر.
بلوم، جرالد اس (1352). نظریه‌های روانکاوی شخصیت، مترجم: هوشنگ حـق‌نویس، تهران: امیرکبیر.
بهار، مهرداد (1369). فرنبغ دادگی، بندهشن، چاپ اوّل، تهران: توس.
پاتر، آنتونی (1384). نبرد پدر و پسر در ادبیات جهان. ترجمة محمود کمالی. تهران: ایدون.
حیدری، حسن و غلامی، حمید غلامی (1397). «نقش اسطورة باروری در شکل‌گیری تراژدی پسرکُشی»، فصـلنامة ادبیات عــرفانـی و اسطـوره‌شنـاختی، سال 14، شمارة 50، صص109 – 136.
حسینی، مریم، شکیبی ممتاز، نسرین (1394). «روانشناسی اسطوره و داستان؛ رویکردی نوین در نقد ادبی»، متن پژوهی، شمارة 64 ، صص 7 - 30 .
خالقی مطلق، جلال (1372). گل رنج‌های کهن. به کوشش علی دهباشی. تهران: مرکز.
دینکرد هفتم (1390). برگردان: محمّد تقی راشد محصل، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
رانک، اوتو (1401). اسطوره تولد قهرمان، مترجم: مهرناز مصباح، تهران: آگه.
رستگار فسایی، منصور (1379). اژدها در اساطیر ایران، تهران: توس.
رضایی، مهدی (1388). آفرینش و مرگ در اساطیر، تهران: اساطیر.
سرکاراتی، بهمن (1378). سایه‌های شکاره شده، تهران: قطره.
سینا، خسرو (1377). «بررسی و تحلیل صیدوان»، مجلة زریبار، سال دوم، شمارة سوم، صص43-40.
شایگان، داریوش (1391). بینش اساطیری، تهران: اساطیر.
شینودا، بولن (1373). نمادهای اسطوره‌ای و روانشناسی مردان، ترجمة میون پریانی، تهران: آشیان.
فتاحی قاضی، قادر (1351). منظومة کُردی شیخ فرخ و خاتون استی، تبریز: مؤسسة تاریخ و فرهنگ ایران.(75)
------------- (2007). گه‌نجینه‌ی بەیتی کوردی، هه‌ولێر: ئاراس.
------------ (2009). سێ بەیتی کوردی: مه‌‌م و زین، خه‌ج و سیامه‌ند و ئه‌حمه‌دی شه‌نگ، هه‌ولێر: ئاراس.
کمپبل، جوزف (1389). قهرمان هزار چهره، مترجم شادی خسروپناه، تهران: گل آفتاب.
لوفر دلاشو، م (1366). زبان رمزی قصه‌های پریوار، مترجم جلال ستاری، تهران: توس.
مزداپور، کتایون (1369). شایست نشایست، چاپ اوّل، تهران: موسسة مطالعات و تحقیقات علمی و فرهنگی.
مورنو، آنتونیو (1380). یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمة داریوش مهرجویی، چاپ دوّم، تهران: مرکز.
هنری هوک، ساموئل (1372). اساطیر خاورمیانه، مترجم: علی اصغر بهرامی و فرنگیس مزداپور، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
یونگ، کار گوستاو (1377). انسان و سمبول‌هایش، ترجمة محمود سلطانیه، چاپ اوّل، تهران: جامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 422 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |
||