
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,553 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,368 |
روایات کُردی نویافته از داستان «ببر بیان» و «نبرد برزو با فولادوند» و سنجش آن با روایات نقّالی فارسی | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1403، صفحه 35-54 اصل مقاله (404.86 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2023.139428.1321 | ||
نویسنده | ||
مهدی محمدی* | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
فرهنگ عامه یا فولکلور از بخشهای مهم ادبیات هر ملتی است که از تنوع ویژهای برخوردار است. یکی از بخشهای مهم فولکلور ایران، داستانهای پهلوانی است که بخشی از آن به دست ما رسیده است. داستان «ببر بیان» و «نبرد برزو با فولادوند» از داستانهای مشهور پهلوانی است که صورت منظوم آن نیز وجود دارد و روایتهای گوناگونی از آن نیز در اغلب طومارهای نقالی دیده میشود. داستان نخست گزارشی است از پهلوانیهای رستم در دورۀ نوجوانی با اژدهایی مهیب در هند و دیگری داستان نبرد برزو با فولادوند است که سرآغاز روایات مفصل برزونامۀ جدید به شمار میرود. در این مقاله که بر مبنای تحقیق میدانی صورت پذیرفته، دو روایت شفاهی داستان ببر بیان و نبرد برزو با فولادوند از یکی از نقالان کُرد آمده که با روایات طومارها اختلافات چشمگیری دارد. نتایج پژوهش نشان میدهد که روایت شفاهی کردی داستان «ببر بیان»، «برزو و فولادوند» به نسبت روایات فارسی آن از سادگی و صراحت بیان بیشتری برخوردار است و راوی با حذف شخصیتها و مطالب حاشیهای و کماهمیت نسبت به منابع مکتوب فارسی، جذابیت بیشتری برای شنونده ایجاد کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامۀ کُردی؛ ببر بیان؛ برزو و فولادوند؛ ادبیات عامیانه | ||
مراجع | ||
آیدنلو، سجاد (1391). طومار نقالی شاهنامه. تهران: بهنگار.
افشاری، مهران؛ مداینی، مهدی (1377). هفت لشکر (طومار جامع نقالان) از کیومرت تا بهمن. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
اکبری مفاخر، آرش (1395). «زرعلی»، دانشنامۀ فرهنگ مردم ایران، تهران: دایره المعارف بزرگ اسلامی، صص 703-706.
ــــــــــــــــــ (1396). «رستم در حماسههای گورانی». پژوهشنامۀ ادب حماسی. شماره 24، صص 113_69.
بهار، مهرداد (1376). از اسطوره تا تاریخ. تهران: نشر چشمه.
پیری، یوسف (1387). کلیات رستمنامه. تهران: پیری.
چمن آرا، بهروز (1390). «درآمدی بر ادب حماسی و پهلوانی کُردی با تکیه بر شاهنامة کُردی». جستارهای نوین ادبی. شماره 172. صص 149- 119.
غفوری، رضا (1393). «نبرد رستم با پتیاره، روایتی دیگر از داستان ببر بیان». متن شناسی ادب فارسی. شماره 23. صص 88-75.
ـــــــــــــ (1394). هفت منظومۀ حماسی. تهران: میراث مکتوب.
کریمیان سردشتی، نادر (1392). «شاهنامههای کُردی». مجله نامه بهارستان. شماره 1. صص 107-66.
مکری، محمد (1382). اسطورۀ ببر بیان بلهجه گورانی. پاریس: انجمن آسیایی.
نایگلی، محمد شریف (1396). طومار جامع نقالی شاهنامه. مشهد: انتشارات بهنشر (آستان قدس رضوی).
یاقوتی، منصور(1391). برزونامه. تهران: نشر ققنوس .
منابع شفاهی
امینی، محمد رشید. 65 ساله، فرهنگی؛ شهرستان پاوه: 26 اردیبهشت 1401. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 256 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 262 |