
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,600 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,389 |
نقد اسطورهای آثار منیر فرمانفرماییان به روش اسطورهسنجی ژیلبر دوران | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 20، تیر 1403، صفحه 20-31 اصل مقاله (944.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2023.139629.1354 | ||
نویسندگان | ||
بهاره براتی* 1؛ زهرا اکبرزاده نیاکی2 | ||
1استادیار، گروه هنر، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران | ||
2استادیار، گروه هنر، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران. | ||
چکیده | ||
آثار تجسمی، بستر مناسبی جهت ظهورعمیقترین تفکرات بشر از جمله ببنش اساطیری بوده و در هر دوره و جغرافیایی، میتوان بروز آن را در این آثار پی گرفت. بررسی و خوانش این آثار، به صورت روشمند، میتواند حقایقی را که پس عناصر بصری، مستتر شده، آشکار سازد. منیر فرمانفرماییان، با تاکید بر کارکرد آینهها بیان و محتوای نوینی را ارائه نموده که پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و بهرهگیری از روش اسطورهسنجی، به نقد و تحلیل پنج اثر شاخص این هنرمند که در یک دوره ده ساله خلق شدهاند، پرداخته و به این سوال که آثار این هنرمند بر مبنای کدام کهنالگوها و نمادها خلق شده و اسطورهی شخصی و پنهان در آثار او چیست؟ پاسخ داده است. یافتهها نشان میدهد آینه به عنوان کارماده و کاربست هندسه مقدس با منشاء معماری در ساحت هنر پاپ و یا کانسپچوال در مرحله نمادسنجی، بر وحدت در عین کثرت، فرزانگی و اشکال مانند لابیرنت، مربع، ششضلعی و مانند آنها بر نماد مونث و زنانگی دلالت دارد. در مرحله روانسنجی، زمینههای آشنایی با هنر سنتی ایران و نیز تاثیر پذیری از تصاویر مبهمی که در آینههای شاهچراغ و نیز دستبافتهها و دیگر صنایع دستی ایرانی و تلفیق آنها با هنر معاصر نشان داده شده و در مرحلهی اسطورهسنجی نیز، اسطورهی سیمرغ، اسطوره مسلط بر آثار اوست به نحوی که بازتاب هندسی تصویر شخص در هر اثر، معرفتی نوین از مفهوم وحدت و کثرت را در اذهان سبب شده و شهود معرفتی از «من حقیقی» را به مخاطب ارائه میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
"اسطورهسنجی"؛ "ژیلبر دوران"؛ " منیرفرمانفرماییان"؛ "آینه"؛ "هندسه" | ||
مراجع | ||
انوشه، حسن (1381). فرهنگنامه ادب فارسی، جلد 2. تهران: وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی.
اربابزاده، مژگان؛ افضل طوسی، عفت السادات؛ کاتب، فاطمه؛ دادور، ابوالقاسم (1396). باز تعریف بدن در هنر فمنیستی (دهۀ 1960و 1970). نشریۀ باغ نظر، 14(55)، 47-58.
افروغ، محمد (1400)، تحلیـل صورتهـای تخیـل در قالی شـکارگاه مـوزه میهو با رویکرد به نظریه ژیلبر دوران. مبانی نظری هنرهای تجسمی، 12، 128-143.
امامی، صابر (1392). آینههای دور و نزدیک. تهران: خانۀ کتاب.
آیدنلو، سجاد (1396). چند نکته، سند و آگاهی جدید دربارۀ جام جمشید و کیخسرو. مطالعات فرهنگ و هنر آسیا. 1 (1)، 1- 28.
بلخی رومی، جلالالدین محمد (1378) . مثنوی معنوی. به کوشش دکتر کاظم دزفولیان، تهران: طلان.
چیتساز، شقایق؛ ندایی فرد، احمد؛ نامورمطلق، بهمن (1398). خوانش رویکرد اسطورهســنجی نزد ژیلبر دوران بانگاهی به زیورآرایههای باغایرانی. نشریه هنرهای زیبا-هنرهای تجسمی، 24 (3)، 31-42.
چیتیک، ویلیا (1386). درآمدی بر تصوف. ترجمه محمدرضا رجبی، قم: مرکزمطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
خالقیمطلق، جلال (1367). حافظ و حماسۀ ملی ایران، حافظشناسی. به کوشش سعید نیاز کرمانی، تهران: انتشارات پاژنگ.
دادگی، فرنبغ (1369). بندهش. گزارنده مهرداد بهار، تهران: انتشارات توس، چاپ اول.
رحمانــی، نجیبــه؛ شــعبانی خطیــب، صفرعلــی (1395). بررســی جایــگاه خیال و اســطوره در نقاشــی قهوهخانــهای به روش ژیلبر دوران. نشــریه باغ نظر، 13 (42)، 19-42.
شوالیه، ژان و آلن گرابران (1388). فرهنگ نمادها، جلد1. ترجمۀ سودابه فضایلی، تهران: انتشارات جیحون.
عطارنیشابوری، فریدالدین (1383). منطق الطیر. مقدمه، تصحیح و تعلیقات، محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
عیسی، رز (1387). منیر شاهرودی فرمانفرماییان، گزیده آثار. تهران: نشر نظر.
فرخزاد، فروغ (1393). دیوان اشعار. تورنتو، کانادا: نشر پرشین سیرکل.
کوپر، جی. سی. (1386). فرهنگ مصور هنرهای سنتی. مترجم: مریم کرباسیان، تهران: نشر نو
کیارستمی، بهمن (2015). فیلم مستند منیر، نیویورک، مصاحبه با منیر فرمانفرماییان، فرانک استلا، نادر اردلان.
کربن، هانری (1384). بن مایه های آیین زرتشت در اندیشۀ سهروردی. ترجمۀ محمود بهفروزی، تهران: انتشارات جامی.
نامورمطلق، بهمن (1397). درآمدی بر اسطوره شناسی نظریه ها و کاربردها. تهران: انتشارات سخن.
نامورمطلق، بهمن؛ چیتساز، شقایق، نداییفرد، احمد (1398). خوانش رویکرد اسطوره شناسی نزد ژیلبر دوران، با نگاهی به زیور آرایه های باغ ایرانی. نشریۀ هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی، 79، 38-27.
نظامی، نظام الدین (1387). خمسه. براساس چاپ مسکو، چاپ دوم، تهران: هرمس.
هال، جیمز (1380). فرهنگ نگارهای نمادها در هنر شرق و غرب. مترجم: رقیه بهزادی، تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
ژان شوالیه، آلن گربران (1378). فرهنگ نمادها. ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، تهران: انتشارات جیحون، چاپ اول | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 226 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 204 |