
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,578 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,381 |
بینامتنی قرآنی در شعر رشید سلیم الخوری | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 5، اسفند 1402، صفحه 231-253 اصل مقاله (603.33 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2024.141114.1160 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا عزیزی پور* 1؛ عبدالله رسول نژاد2؛ سید سعدی سجادی3 | ||
1ابران ، کردستان، سنندج دانشگاه کردستان، دانشکده زبان و ادبیات , | ||
2گروه زبان وادبیات عربی- دانشکده زبان وادبیات- دانشگاه کردستان- سنندج. | ||
3دبیر آموزش و پرورش استان کردستان | ||
چکیده | ||
بر اساس نظریه بینامتنی، هر متنی متأثر از متون دیگر است و نویسنده، آگاهانه یا ناآگاهانه از متون پیشین متأثر است. این نظریه، توسط نظریهپردازان غربی مطرح شد و در نقد عربی نیز بازتاب یافت. استفاده از متون پیشین در شعر عربی رواج بسیار دارد، در این میان قرآن به عنوان کتاب الهی سرچشمهای همیشه جوشان برای شاعران عرب به شمار آمده است که با استفاده از آیات مبارک آن، بر غنای اثر خویش افزودهاند. این بهرهوری از قرآن مختص شاعران مسلمان نیست، بلکه شاعران سایر ادیان نیز از قرآن الهام گرفتهاند. رشید سلیم الخوری (القروی) شاعر مسیحی لبنانی است که به آمریکای جنوبی مهاجرت کرده است، اما با این وجود الهام از آیات قرآنی یکی از بارزترین ویژگیهای شعر وی به شمار میآید. تعابیر و مفاهیم قرآنی به گونهای هنرمندانه، توأم با ظرافتهای ادبی در شعر وی به کار رفته است. بدین منظور پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی در پی آن است که به تبیین گونههای مختلف بینامتنی قرآنی و اهداف مد نظر شاعر در بهرهوری از آیات قرآنی بپردازد و تکنیکهای متنوع را در بافت شعری وی، بررسی نماید. نتایج بیانگر این مطلب است که القروی آشنایی کامل با قرآن کریم داشته و برای اهداف مختلف از آن بهره برده است. نفی متوازی بیشترین وسعت و بعد از آن نفی کلی و در پایان کمترین وسعت را نفی جزیی دارا میباشد | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ بینامتنی؛ رشید سلیم الخوری (القروی)؛ شعر معاصر؛ نقد | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
ابنمنظور، محمدبن مکرم. (1988). لسان العرب (الطبعة الأولى). بیروت: دار صادر.
آلن، گراهام. (1380). بینامتنیت (ترجمه: پیام یزدانجو). تهران: نشر مرکز.
انطون، الیاس. (1370). فرهنگ نوین (ترجمه: مصطفی طباطبایی). تهران: انتشارات اسلامیه.
انیس، ابراهیم و دیگران. (1412). المعجم الوسیط (الطبعة الرابعة). تهران: مکتب نشر الثقافه الاسلامیه.
بقشی، عبدالقادر. (2007). التناص فی الخطاب النقدی والبلاغی. بیروت: إفریقیا الشرق، الدار البیضاء.
جمعه، حسین. (2003). المسبار فی النقد الأدبی. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
حمدان، عبدالرحیم. (2006). التناص فی مختارات من شعر الانتفاضة المبارکة. مجلة جامعة الشارقة للعلوم الشرقیة والإنسانیة، 3(4).
الخفاجی، محمد عبدالمنعم. (1986). قصة الأدب المهجری. بیروت: دارالکتاب اللبنانی.
الدقاق، عمر. (1971). القروی الشاعر الثائر. بیروت: دار الأنوار.
ربابعة، موسى. (2000). التناص فی نماذج من الشعر العربی الحدیث (الطبعة الأولى). الأردن: مؤسسة حمادة للدراسات الجامعیة.
الزغبی، أحمد. (2000). التناص نظریًا وتطبیقیاً. الأردن: مؤسسة عمان للنشر والتوزیع.
صبری، حافظ. (1996). التناص وإشاریات العمل الأدبی. مجلة عیون المقالات، (4).
عبدالدایم، صابر. (1993). أدب المهجر. القاهرة: دار المعارف.
عزام، محمد. (2001). النص الغائب: تجلیات التناص فی الشعر العربی (الطبعة الأولى). دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
الغذامی، عبدالله. (2006). الخطیئة والتکفیر من البنیویة إلى التشریحیة (نظریة وتطبیق) (الطبعة السادسة). بیروت: الدار البیضاء.
الفاخوری، حنا. (1380). الجامع فی تاریخ الأدب العربی: الأدب الحدیث (المجلد الثانی). لبنان: منشورات ذوی القربی.
القروی، رشید سلیم. (1993). الشاعر القروی (الأعمال الکاملة): الشعر. لبنان: منشورات جروس برس.
القروی، رشید سلیم. (1996). الشاعر القروی (الأعمال الکاملة): النثر (تحقیق: محمد أحمد قاسم). لبنان: منشورات جروس برس.
مرتاض، عبدالملک. (1991). السبع المعلقات: مقاربة سیمیائیة / أنتروبولوجیة لنصوصها. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
مصاحب، غلام حسین. (بیتا). دایرة المعارف اسلامی (جلد 1). تهران: به کوشش جمعی از نویسندگان.
مفتاح، محمد. (2005). تحلیل الخطاب الشعری: استراتیجیة التناص (الطبعة الرابعة). بیروت: الدار البیضاء.
مکاریک، ایرنا ریما. (1385). دانشنامهی نظریههای ادبی معاصر (ترجمه: مهران مهاجر و محمد نبوی) (چاپ دوم). تهران: آگه.
الموسى، خلیل. (2000). قراءات فی الشعر العربی الحدیث والمعاصر. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
میرزایی، فرامرز، و واحدی، ماشاءالله. (1388). روابط بینامتنی قرآن با اشعار احمد مطر. نشریه ادب و زبان فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، (22).
ناهم، أحمد. (2004). التناص فی شعر الرواد (الطبعة الأولى). بغداد: دار الشؤون الثقافة العامة.
وعدالله، لیدیا. (2005). التناص المعرفی فی شعر عزالدین المناصرة (الطبعة الأولى). الجزائر: دار المجدلاوی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 171 |