
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,563 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,371 |
برساخت هویت اجتماعی به میانجی الگوهای غذایی: مطالعۀ کیفی مشتریان 15- 65 ساله رستوران ها و کافی شاپ ها در شهر تهران | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 8، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 19، فروردین 1403، صفحه 112-128 اصل مقاله (753.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2024.140142.1416 | ||
نویسندگان | ||
مریم نیری1؛ منصور وثوقی* 2؛ مصطفی ازکیا3 | ||
1دانشجوی دکتری، جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2استاد، جامعهشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) | ||
3استاد، جامعهشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تأمل در الگوها و پسندهای غذایی کنشگران بدون در نظر گرفتن پیوند پیچیده ای که امروزه بین فرایندهای برساخت هویت و مصرفی شدن همه چیز شکل گرفته است امکانپذیر نیست. از این زاویه، مطالعۀ ذائقه و سلیقۀ مصرف کننده موضوع پژوهشهای بسیاری در جامعه شناسی بوده است، به ویژه بدین جهت که در جامعۀ معاصر هویت کنشگران، با کم رنگ شدن سنتها، به طرز روزافزونی حول و حوش فرایندهای مصرف شکل می گیرد. مسئلۀ اصلی پژوهش حاضر آن است که هویت اجتماعی افراد چگونه به میانجی انتخابها و پسندها و سلایق غذایی آنان برساخت می شود. برای تأمل نظری در این مسئله، از نظریۀ تمایز بوردیو و نیز از نظریۀ بازاندیشی گیدنز استفاده شده است. روش مورد استفاده از جنس پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعۀ آماری، مشتریان 15-64 سالۀ رستورانها و کافی شاپ های شهر تهران است که 400 نفر از آنان به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد که تمایل به الگوهای غذایی لاکچری بیشترین فراوانی را در بین جامعه آماری دارد. هر اندازه که میزان سرمایه ها، به ویژه سرمایۀ اقتصادی، در میان مشتریان بیشتر باشد، این تمایل نیز بیشتر می شود. میل به انتخاب غذای لاکچری همچنین در میان مشتریانی که گرایش به نمایش پرستیژ و اعتبار اجتماعی ـ فرهنگی خود دارند به وفور دیده می شود. این یافته مؤید آن مضمون نظری است که کنشگران در جامعۀ مصرفی تمایل دارند هویت اجتماعی خود را با اتکا به منطق مصرف لاکچری به نمایش بگذارند. در انتخاب الگوی غذایی، مشتریان می کوشند سرمایۀ فرهنگی و سرمایۀ اجتماعی خود را به نوعی سرمایۀ اقتصادی تبدیل کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
هویت اجتماعی؛ الگوهای غذایی؛ ذایقه؛ سرمایه؛ تمایز | ||
مراجع | ||
باقری، معصومه؛ رضادوست، کریم؛ آوینی، محمو ؛ موالی زاده، الهه (1395 ). بررسی اثر عامل جهانی شدن بر دگرگونی الگوی تغذیه. توسعه اجتماعی، 40 (10)، 59 – 76.
بلوکباشی، علی (1394). آشپز و آشپزخانه. تهران: انتشارات جاوید.
بوردیو، پیر(1392). تمایز: نقد قضاوتهای ذوقی. ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نشر ثالث.
تصدیکار، علی؛ نودهی، مرتضی (1392). عادت غذایی بومی و میزان پایداری هویت اجتماعی. فصلنامه توسعه اجتماعی، 8 (2)، 153- 180.
جمشیدیها، غلامرضا؛ پرستش، شهرام (1386). دیالکتیک منش و میدان در نظریه عمل پییر بوردیو. نامة علوم اجتماعی، 30، 1-32.
جرمو، جان؛ ویلیامز، لورن (1394). جامعهشناسی غذا و تغذیه اشتهای اجتماعی. ترجمه هما زنجانی زاده، تهران: جامعه شناسان.
جنکینز، ریچارد (1385). هویت اجتماعی. ترجمه تورج یار احمدی، تهران: نشر شیرازه.
چاوشیان، حسن (1387). سبک زندگی و هویت اجتماعی (مصرف و انتخابهای ذوقی به عنوان شالوده تمایز و تشابه اجتماعی در دوره اخیر). رساله دکتری تخصصی، دانشگاه تهران.
حیدرآبادی ابوالقاسم؛ مهاجری، محمد (1399). تبیین جامعه شناختی الگوهای غذایی شهر تهران. فصلنامه علمی برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 11 (43)، 1 – 32.
خواجه نوری، بیژن؛ کوچانی اصفهانی، مسعود (1395). سرمایه فرهنگی و مصرف غذاهای مدرن و سنتی. مطالعات علوم اجتماعی ایران. 48(13)، 65-52.
ستندیج، تام (1398). خوراک و تاریخ. ترجمه محسن مینو خرد، تهران: نشر چشمه.
علیزاده اقدم، محمدباقر (1388). مطالعه سبک زندگی سلامت محور شهروندان :امیدها و بیم ها. پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان.
قادرزاده، امید و غلامی، احمد (1392). مطالعه کیفیت و دلالتهای معنایی غذا و تناول آن نزد زنان، زن در توسعه سیاست، 20، 153- 169.
گیدنز، آنتونی (1385). تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه: ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
ممتاز، فریده (1388). معرفی مفهوم طبقه از دیدگاه بوردیو. پژوهشنامه علوم انسانی، 41 -42، 149 – 160.
نوابخش، مهرداد؛ مننی، ابوذر (1396). بررسی جامعه شناختی تحولات تغذیه در جوامع معاصر. علوم غذایی و تغذیه، 33(8)، 33-48.
نوغانی، محسن؛ خراسانی، محمدمظلوم؛ محمودآبادی، زینب (1391). شناسایی عوامل اجتماعی موثر بر اختلالات تغذیه در دانشجویان دختر دانشگاه فردوسی مشهد. زن در توسعه و سیاست، 3، 125 – 142.
References Anderson, S. (2013). The effects of social interactions on consumption: A test of social facilitation. The Huron University College Journal of Learning and Motivation, 51(1), 1-13. Bargiota, A., Delizona, M., Tsitouras, A., & Koukoulis, G. N. (2013). Eating habits and factors affecting food choice of adolescents living in rural areas. Hormones, 12(2), 246-253. Beardsworth, A and Keil, T. (1997). Sociology on the Menu, an Invitation to the Study of Food and Society. London: Routledge. Douglas, M. (1984). Food in the Social Order: Studies of Food and Festivities in Three American Communities, Volume 9. London and New York: Russell Sage Foundation. Edwards, J. S. (2013). The foodservice industry: Eating out is more than just a meal. Food Quality and Preference, 27(2), 223-229. Lahsaeizadeh, A. (2001). Sociological analysis of food and nutrition in Iran. Nutrition & Food Science, 31(3), 129-135. Valentine, G. (1999). Eating in: home, consumption and identity. The Sociological Review, 47(3), 491-524. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 160 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 149 |