پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 334 |
| تعداد مقالات | 3,274 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,073,538 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,360 |
مشروعیت اعاده دادرسی در ختم دعوا با قسم بتی دروغین از منظر فقه مذاهب و حقوق موضوعه ایران | ||
| مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
| مقاله 8، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 11، مهر 1402، صفحه 181-159 اصل مقاله (716.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2024.141140.1425 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد علی راغبی1؛ محمد تقی مرادی* 2 | ||
| 1دانشیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| از منظر فقه مذاهب و حقوق موضوعه ایران، سوگند بتّی همانند بینه و اقرار، قاطع دعوای قضایی است. در موارد زیادی بعد از ادای سوگند و صدور حکم قطعی، طرف مقابل با نسبت دروغ به سوگند، درخواست اعاده دادرسی مجدد می‌کند. با توجه به این‌که قانون آیین دادرسی مدنی در احکام قطعی، درخواست اعاده دادرسی در جهات خاصی را به رسمیت شناخته است، این نوشتار به روش تحلیلی ـ توصیفی بر مبنای منابع معتبر فقه مذاهب و حقوق ایران در تلاش است ضمن تبیین ماهیت قطع دعوا با قسم، امکان پذیرش اعاده دادرسی در سوگند کاذب را بررسی کند. سوال اصلی این نوشتار این است که آیا از منظر فقه مذاهب و حقوق موضوعه ایران، ادعای کذب بودن سوگند می‌تواند یکی از جهات اعاده دادرسی به حساب بیاید یا نه؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد دیدگاه فقهای مذاهب این است که وقتی حکم با سوگند یکی از طرفین دعوا قطعی شد، اعاده دادرسی شرعاً مجاز نبوده و در صورت طرح، مسموع نخواهد بود. از منظر حقوق نیز هرچند برخی از حقوقدانان با تأثیرپذیری از ماده 595 قانون جدید آیین دادرسی مدنی فرانسه معتقدند در صورت کذب بودن سوگند، حکم قطعی قابل اعاده دادرسی است، سوگند دروغ از جهات اعاده دادرسی نیست. ادله ارائه شده نشان می‌دهد که از منظر قواعد حقوقی نیز اعاده دادرسی در فرض مذکور، مردود است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اعاده دادرسی؛ دادرسی مدنی؛ دلایل اثبات دعوی؛ سوگند بتّی؛ فقه مذاهب | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابن ابىجمهور، محمد بن على. (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة. قم: دار سید الشهداء للنشر.
إبنحزم أندلسی، علی بن أحمد. (بیتا). المحلى بالآثار. بیروت: دارالفکر.
ابنحمزه حنفی، إبراهیم بن محمد. (بیتا). البیان والتعریف. بیروت: دارالکتاب العربی.
احمد بن فارس بن زکریا. (1404ق). معجم مقائیساللغة. قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
امامی، سیدحسن. (بیتا). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه.
بخاری، محمد بن اسمعیل. (1422ق). صحیح بخاری. محقق: محمد زهیر، دمشق: دار طوقالنجاة.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1391ش). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.
جوهرى، اسماعیل بن حماد. (1410ق). صحاح ـ تاج اللغة و صحاح العربیة. بیروت: دارالعلم.
حسنزاده، مهدی. (1390ش). «مطالعه تطبیقی جهات اعاده دادرسی در حقوق ایران و فرانسه». پژوهشهای حقوق تطبیقی. 15 (4): 14ـ1.
خمینی، امام، سید روح الله موسوی. (بیتا). تحریر الوسیلة. قم: موسسه نشر إسلامی.
دسوقی مالکی، محمد بن أحمد. (بیتا). حاشیة الدسوقی على الشرح الکبیر. بیروت: دارالفکر.
دهخدا، علیاکبر. (1372ش). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
رشتى، میرزا حبیبالله. (1401ق). کتاب القضا. قم: دار القرآن الکریم.
زیلعی حنفی، عثمان بن علی. (1315ق). تبیین الحقایق. بولاق: امیریة.
سبزوارى، محمدباقر بن محمد. (1423ق). کفایة الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
شافعی، محمد بن ادریس. (1410ق). الامّ. بیروت: دار المعرفة.
شمس، عبدالله. (1391ش). آیین دادرسی مدنی؛ دوره پیشرفته. تهران: دراک.
شهید اول، محمد بن مکى. (1417ق). الدروس الشرعیة. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
ـــــــــــــ . (1410ق). اللمعة الدمشقیة. بیروت: دار التراث.
شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی. (1435ق). الروضة البهیة. قم: مجمع الفکر الإسلامی.
ــــــــــ . (1413ق). مسالک الأفهام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
شهیدى تبریزى، میرزا فتاح. (1375ق). هدایة الطالب. تبریز: اطلاعات.
شیخ انصاری، مرتضى. (1415ق)، القضاء و الشهادات. قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
شیخ حر عاملی، محمد بن حسن. (1416ق). وسائل الشیعة. قم: آل البیت علیهمالسلام.
صدر، سید محمدباقر. (1420ق). قاعدة لا ضرر. قم: دار الصادقین.
طباطبایى، سیدعلى. (1418ق). ریاض المسائل. قم: آلالبیت علیهمالسلام.
طریحى، فخرالدین. (1416ق). مجمع البحرین. تهران: مرتضوى.
طحاوی، أبوجعفر أحمد بن محمد أزدی. (1415ق). شرح مشکل الآثار، تحقیق: شعیب. بیروت: مؤسسة الرسالة.
طوسی، محمد بن حسن. (1390ق). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
ـــــــ . (1407ق). کتاب الخلاف. قم: موسسه نشر اسلامی.
علامه حلى، حسن بن یوسف. (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة. قم: مؤسسه امام صادق علیهالسلام.
ـــــــــــ . (1414ق). تذکرة الفقهاء. قم: آل البیت علیهم السلام.
ــــــــــــ. (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
عمیدى، سید عمید الدین اعرج حسینى. (1416ق). کنز الفوائد. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
فاضل آبى، حسن بن ابىطالب. (1417ق). کشف الرموز. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
فخر المحققین، محمد بن حسن بن یوسف. (1387ق). إیضاح الفوائد. قم: اسماعیلیان.
قانون آیین دادرسى دادگاه‌های عمومی و انقلاب (امور کیفری)، (به اختصار، ق.آ.د.ک.) مصوب 1392.
قانون آیین دادرسى دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در امورمدنی)، (به اختصار، ق.آ.د.م.) مصوب 1379.
قانون مجازات اسلامی، مصوب 1392.
قانون مدنی فرانسه.
کاسانی، أبو بکر بن مسعود. (1406ق). بدائع الصنائع. بیروت: دار الکتب العلمیه.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1389ش). کافی. تهران: دار الکتب الاسلامیة.
گلپایگانى، سید محمد رضا موسوى. (1413ق). کتاب القضاء. قم: دار القرآن الکریم.
متیندفتری، احمد. (1343ش). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. تهران: بینا.
محقق حلّى، نجم الدین، جعفر بن حسن. (1408ق). شرائع الإسلام. قم: اسماعیلیان.
ــــــــــ . (1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة. قم: مطبوعات دینی.
محمدی، شهرام و کامبیز محمدی. (1398ش). «بازاندیشی عدالت جزائی در آئین اسلام و یهود». دو فصلنامه تخصصی مطالعات فقه و اصول. 2 (2): 74ـ53.
مسلم بن الحجاج. (بیتا). المسند الصحیح المختصر. بیروت: دار إحیاءالتراث العربی.
مغنیه، محمدجواد. (1421ق). فقه الإمام الصادق علیهالسلام. قم: انصاریان.
مفید، محمد بن محمد بن نعمان. (1410ق). مقنعه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مهاجری، علی. (1392ش). مبسوط در آیین دادرسی مدنی. تهران: فکرسازان.
نجفى، محمدحسن. (1404ق). جواهر الکلام. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
نراقى، مولى احمد. (1415ق). مستند الشیعة فی أحکام الشریعة. قم: آلالبیت علیهمالسلام.
نهرینی، فریدون. (1392ش). «اثر اعاده دادرسی بر اجرای حکم قطعی دادگاه». مجله پژوهشهای حقوقی. شماره 23: 60ـ40.
ــــــــ . (1390ش). «اصول حاکم بر اعاده دادرسی». مجله تحقیقات حقوقی. 14 (55): 27ـ1.
واحدى، قدرتالله. (1379ش). بایستههای آیین دادرسی مدنی. تهران: میزان.
وحید خراسانى، حسین. (1428ق). منهاج الصالحین. قم: مدرسه امام باقر علیهالسلام.
هاشمی باجگانی، سید جعفر و محمدرضا بوربور. (1400ش). «آثار و شرایط اعاده دادرسی در حقوق ایران و فرانسه». دوفصلنامه تمدن حقوقی. 4 (9): 124ـ109.
هیتمی، أحمد بن محمد بن حجر. (1357ق). تحفة المحتاج فی شرح المنهاج. قاهره: المکتبة التجاریة الکبرى.
یزدى، سید محمدکاظم طباطبایى. (1414ق). تکملة العروة الوثقى. قم: داورى. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 411 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 225 |
||
