پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 380 |
| تعداد مقالات | 3,714 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,790,194 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,311,371 |
کاهش تکیه‌ای و حذف در همپایگی سازه‌ای و غیرسازه‌ای در زبان فارسی از منظر دستور شناختی | ||
| پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد | ||
| مقاله 6، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 8، اسفند 1403، صفحه 101-127 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jls.2024.141123.1103 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد یوسفوند* 1؛ یونس عزیزیان2؛ شیدا دارایی3 | ||
| 1دانش آموختۀ دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 2استادیار زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| فرایند نحوی همپایگی که غالباً برای آن دو نوع سازه‌ای و غیرسازه‌ای را بر می‌شمرند، همواره در مطالعات زبانی مورد توجه زبان‌شناسان بوده است. هدف از پژوهش حاضر که از نوع توصیفی-تحلیلی است، بررسی کاهش تکیه‌ای و ساخت حذف در انواع ساختار همپایه از منظر دستور شناختی لانگاکر است. داده‌های موردبررسی در این پژوهش از دو گونۀ فارسی معیار و محاوره‌ای گردآوری شده‌اند. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که در دستور شناختی به هنگام ترکیب دو همپایه با یکدیگر، عناصر موجود در همپایۀ دوم که با هم‌تراز‌هایشان در همپایۀ اول همپوشانی مفهومی دارند یا دچار کاهش تکیه‌ای می‌شوند، یا از همپایۀ دوم به‌طور کامل حذف می‌شوند و نمود آوایی نخواهند داشت، در عوض آن عناصر واژگان و ساخت‌هایی که در همپایۀ دوم با ساختی در همپایۀ نخست همپوشانی مفهومی نداشته باشند، دارای برجستگی تکیه‌ای بیشتری می‌شوند. مفهوم تمایزگذار در تحلیل داده‌های این پژوهش از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بدین معنی که محتوای بیان‌شده در یک پنجرۀ بندی در پنجرۀ متقدم آن ظاهر نمی‌گردد. نکتۀ مهم اینکه در پنجره‌ء دوم ساختار‌های حذف و همپایه، عبارتی که خودش بند نیست، در قیاس با موردی که بند است خوانش شبه‌بند پیدا می‌کند. همچنین بررسی‌های انجام‌شده در این پژوهش نشان می‌دهد که جایگاه تمایزگذار زمانی که بند پایه را وقفه‌دار می‌کند در ساختار‌های مورد بررسی دارای اهمیت است. به بیان ساده‌تر تمایزگذار مستقیماً پس از ضدتمایزگذار می‌آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دستور شناختی؛ همپایگی سازه ای؛ همپایگی غیرسازه ای؛ حذف؛ تمایزگذار | ||
| مراجع | ||
|
منابع فارسی
جعفری، امید علی (1362). پژوهشی تازه در دستور زبان فارسی. اصفهان. انتشارات ثقفی.
خیام پور، عبدالرسول (1341). دستور زبان فارسی. چاپ چهارم. تهران. انتشارات شفق.
دادرس، پریناز، بهرامی خورشیدی، سحر، گلفام، ارسلان، عامری، حیات (1398). «تلفیق مفهومی، پیشینه و سازوکار آن». جستارهای زبانی، 10(4)، 1-29.
قریب، عبدالعظیم، همایی، جلال، یاسمی، رشید، بهار، ملک‌الشعرا، فروزان‌فر، بدیع‌الزمان (1380). دستور زبان فارسی (پنج استاد). چاپ دوم. تهران. انتشارات ناهید.
ناتل خانلری، پرویز. (1380). دستور زبان فارسی. چاپ هجدهم. تهران. انتشارات توس.
یوسفوند، محمد، تفکری رضایی، شجاع، قیطوری، عامر (1400). «حذف همپایگی و خلأ نحوی در زبان فارسی از منظر دستور ساختاری شناختی». جستارهای زبانی، 12(2)، 509-539.
References
Aoun, J., Hornstein, N., Lightfoot, D., & Weinberg, A. (1987). “Two types of locality”. Linguistic Inquiry, 18(4), 537–577.
Birner, B. J., & Ward, G. (1998).Information status and noncanonical word order in English (Vol. 40): John Benjamins Publishing.
Chafe, W. L. (1994). Discourse, Consciousness, and Time.The Flow and Displacement of Conscious Experience in Speaking and Writing. Chicago, IL and London: University of Chicago Press.
Croft, W. & Cruse, D.A (2004).Cognitive linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Croft, W. (2007).Construction grammar. Handbook of Cognitive Linguistics, ed. Dirk Geeraerts and Hubert Cuyckens, 463-508. Oxford: Oxford University Press.
Culicover, P. W., & Ray, J. (2012). ‘A domain-general cognitive relation and how language expresses it’. Language:305-340.
Dadras, P., Bahrami Khorshidi, S., Golfam, A., & Ameri, H. (2019). ‘Conceptual Blending, Background and its Structure’.Language Related Research, 10 (4). Pp: 1-29. [In Persian].
Evans, V. & M. Green (2006). Cognitive linguistics: an introduction, Edinburgh University Press Edinburgh.
Fillmore, C., & Kay, P. (1999).Construction grammar. Stanford, CA: CSLI.
Gharib, A., Homaei, J., Yasemi, R., Bahar, M., Forouzanfar, B. (2001). Dastur-e Zaban-e Farsi (Panj Ostad). 2nd ed. Tehran: Naheed Publications. [In Persian].
Goldberg, A. E. & Perek, F. (2015). Ellipsis by constructions, Princeton University.
Goldberg, A. E. (1995). Constructions: A construction grammar approach to argument structure. Chicago, IL: Univ. of Chicago Press.
Grice, H. P. (1975). Logic and Conversation. In P. Cole & J. Morgan (eds.), Syntax and Semantics Vol. 3, 22–40. Academic Press.
Hankamer, J., & Ivan, A. S. (1976).‘Deep and surface anaphora’.Linguistic Inquiry 7, 391–426.
Ja’fari, O. A. (1983). New Research in Persian Language Grammar. Isfahan: Saghafi Publication.[In Persian].
Karimi, S. (1989). Aspects of Persian Syntax, Specificity, and the Theory of Grammar.Ph.D. dissertation. University of Washington.
Khayampoor, A. R. (1962). Persian Lnguage Grammar. Tehran. Shafagh.[In Persian].
Langacker, R. W. (1987). Foundations of cognitive grammar: Volume I: Theoretical prerequisites (Vol. 1). Stanford university press.
Langacker, R. W. (1991). Foundations of cognitive grammar. (Vol. 2): Stanford University Press.
Langacker, R. W. (2008). "Foundations of Cognitive Grammar: The Embodiment of Grammar." In D. Geeraerts & H. Cuyckens (Eds.), Handbook of Cognitive Linguistics. Oxford: Oxford University Press.
Langacker, R. W. (2012). ‘Elliptic Coordination’.Cognitive Linguistics, 23(3), 555-599.
Langacker, R. W. (2000). ‘A dynamic usage-based model’.Usage-based models of language, 1-63.
Michaelis, L. A. & Lambrecht, K. (1996). ‘Toward a construction-based theory of language function: the case of nominal extraposition. ’ Language 72, 215 –247.
Natel Khanlari, P. (2001). Persain Language Grammar. Tehran. Toos.[In Persian].
Piantadosi, S. T., Tily, H., & Gibson, E. (2011). ‘The communicative function of ambiguity in language’. Cognition 122, 280-291.
Prince, E. F. (1978).‘A comparison of wh-clefts and it-clefts in discourse.’Language: 883-906.
Repp, S. (2009).Negation in Gapping.Oxford University Press. Oxford.
Ross, J. R. (1967). Constraints on variables in syntax.Ph.D. dissertation.MIT. [published as Infinite Syntax! Norwood, N. J,: Ablex (1986)].
Ross, J. R. (1970). Gapping and the order of constituents, Progress in linguistics, ed. M. Bierwisch and K. Heidolph. Mouton, The Haque, 249-259.
Shannon, C. E. (1993). Claude E. Shannon: Collected Papers (pp. 194-208). N. J. A. Sloane,& A. D. Wyner (Eds.). John Wiley & Sons.
Tiberghien, G. (1989). Advances in cognitive science: (Vole 2): theory and applications. Prentice Hall Europe (a Pearson Education company).
Toosarvandani, M. (2014). Persian ellipsis.University of California, Santa Cruz.
Wierzbicka, A. (1980). Lingua mentalis: The semantics of natural language. New York: Academic Press.
Wierzbicka, A. (1982). ‘Why can you have a drink when you can’t * have an eat?’.Language,58: 753– 99.
Wierzbicka, A. (1987). ‘Boys will be boys’. Language 63: 95 – 114.
Wierzbicka, A. (1988). The Semantics of Grammar. Amsterdam: John Benjamins Publishing.
Yousefvand, M., Tafakori Rezaei, Sh., & Gheitury, A. )2021(. “Coordination ellipsis and gapping: A cognitive construction approach”. Language Related Research, 12(2), 509-539. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 511 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 67 |
||