پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 382 |
| تعداد مقالات | 3,738 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,033,970 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,387,647 |
سوژۀ عاشق در نظام گفتمانی عشق حقیقی و مجازی بر مبنای نظریه قدرت فوکو (مطالعۀ موردی رمان «قلندر و قلعه» و «غزال، آهوی باغ زعفرانیه») | ||
| تحلیل گفتمان ادبی | ||
| دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 4، خرداد 1403، صفحه 85-108 اصل مقاله (518.66 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/lda.2024.141193.1022 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم صفی خانی* 1؛ فاطمه زمانی2 | ||
| 1کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران | ||
| چکیده | ||
| در تاریخ ادبیات فارسی عشق دو جلوه حقیقی و مجازی یافته است؛ عشق حقیقی که منبعی لایزال دارد و نشات گرفته از باورهای دینی است که در واقع عشق به خداوند هست؛ عشق مجازی نیز همان عشق بین دو انسان تعریف می‌شود. نقطۀ عطف هر دوی این تعاریف در آن است که ماهیت عشق بستری را بر‌می‌سازد تا طرفین این گفتمان در تعامل با یکدیگر در دوسوی ناهمگن قرار بگیرند. هژمونی قدرت معشوق منجر به انقیاد سوژه- عاشق می‌شود. از این روی، می‌توان گفت عشق منبع قدرت است. از آنجایی که فوکو یکی از مهم‌ترین متفکرانی است که بر لزوم بازاندیشی و نگاه دوباره به مفاهیم کلاسیک از دریچۀ «قدرت» تأکید کرده و تا حد ممکن، این بازشناسی را انجام داداست؛ در پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی مبتنی بر نظریۀ فوکو تأثیر مناسبات قدرت بر دو طرف این گفتمان عشقِ مجازی و حقیقی واکاوی شده‌است. بدین منظور نظام گفتمانی عشق حقیقی در داستان قلندر و قلعه که دربارۀ سهروردی است با نظام گفتمانی عشق مجازی در داستان غزال، آهوی باغ زعفرانیه که رمانی عاشقانه از جنسِ دو انسان است، سنجیده شده‌است. نتایج نشان داد که آنچه عشق حقیقی را از عشق مجازی منفک می‌کند، تنها، تفاوت در شیوۀ اجرای خواسته‌های معشوق است اما در عشق مجازی، بسته به وضعیت ابتدایی، معشوق تصمیم می‌گیرد که از عاشق چه کارهایی بخواهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گفتمان قدرت؛ فوکو؛ عشق حقیقی و مجازی؛ قلندر و قلعه؛ غزال؛ آهوی باغ زعفرانیه | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، بابک. (1378). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.
اختری، علی. (1398). تحلیل عناصر داستان در رمان «قلندر و قلعه». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران.
افلاطون. (1353). جمهوری. ترجمۀ محمدحسن لطفی و رضا کاویانی. چاپ اول، تهران: ابن سینا.
ایازی، شرویندخت. (1399). غزال، آهوی باغ زعفرانیه. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.
آودی، رابرت و دیگران. (1380). پست‌مدرنیته و پست‌مدرنیسم، تعاریف، نظریه‌ها و کاربست‌ها). ترجمۀ حسینعلی نوذری. تهران: نقش جهان.
برنز، اریک. (1381). میشل فوکو. ترجمۀ بابک احمدی. تهران: نشر ماهی.
پین، مایکل. (1379). بارت، فوکو، آلتوسر. ترجمۀ پیام یزدانجو؛ چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
حیدری، آرش. (1392). «عشق، سوبژکتیویته و قدرت». نشریۀ جامعه، فرهنگ و رسانه، 2(7)، 126-109.
خائفی، عباس. (1391). «بررسی سه قطره خون هدایت بر مبنا نظریه «قدرت» میشل فوکو». نشریۀ شعر پژوهی (بوستان ادب)، 4(11)، 72-59.
دریفوس، هیوبرت و پل رابینو. (1378). میشل فوکو فراسوی ساختگرایی و هرمنوتیک با مؤخره‌ای به قلم میشل فوکو. ترجمه حسین بشریه. تهران: نشر نی.
سجودی، فرزان و محمد فتحی. (1393). «بررسی ساز و کار خُرد قدرت فوکو در نمایشنامۀ تنها راه ممکن». نشریۀ نامۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، 5(9)، 13-1.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی‌بن‌حبش. (1382الف). روزی با جماعت صوفیان. به کوشش حسن مفید. تهران: نشر مولی.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی‌بن‌حبش. (1382ب). صفیر سیمرغ. به کوشش حسن مفید. تهران: نشر مولی.
سهروردی، شهاب‌الدین یحیی‌بن‌حبش. (1387). فی حقیقة العشق یا مونس العشاق. به کوشش حسن مفید. تهران: نشر مولی.
شاطری، منا و نوید شاه علی. (1400). «نقد و بررسی کتاب قلندر و قلعه». همایش متن پژوهی ادبی، تهران. نهمین همایش ملی.
صابر، زینب و پرویز ضیاء‌شهابی. (1391). «نسبت سوژه و قدرت در رمان‌های دُن کیشوت و مادام بوواری با ابتنای بر دیدگاه‌های میشل فوکو». نشریۀ پژوهش سیاست نظری، 11، 200-181.
صیانتی، حسن و مریم اسکو. (1394). رابطة عشق حقیقی و مجازی از دیدگاه عین القضات و مولانا، اولین کنگره سراسری تحول و نوآوری در علوم انسانی، شیراز.
ضیمران، محمد. (1389). میشل فوکو: دانش و قدرت.، تهران: نشر هرمس.
فوکو، میشل. (1390). اراده به دانستن. ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشر نی.
کریمی شهناز و مهرداد نوابخش. (1398). «واکاوی مفهوم «سوژه» در رویکردهای تحلیل گفتمان». مطالعات توسعه اجتماعی ایران. (11)، 2: 19-7.
لچت، جان. (1378). پنجاه متفکر بزرگ معاصر: از ساختارگرایی تا پسامدرنیته. ترجمۀ محسن حکیمی. تهران: نشر خجسته.
مقدادی، بهرام. (1397). دانش نامۀ نقد ادبی از افلاتون تا به امروز. تهران: نشر چشمه.
مکاریک، ایرنا ریما. (1398). دانش نامۀ نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: نشر آگه.
ملایی، احمد؛ محمودی، محمدعلی و محمد علی زهرازاده. (1396) «نقد فرهنگی رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد از منظر گفتمان و نظریه قدرت میشل فوکو». مجلۀ نقد و نظریۀ ادبی؛(2)، 2، 4.
مولوی جلالالدینمحمد بلخی. (1392). کلیات شمس تبریزی. تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: دوستان.
میلر، پیتر. (1398). سوژه، استیلا، قدرت: در نگاه هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس و فوکو. ترجمۀ نیکوسرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشر نی.
نوابخش مهرداد و فاروق کریمی. (1388). «واکاوی مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو». نشریۀ مطالعات سیاسی، 1(3)، 64-49.
یثربی، سید یحیی. (1380). قلندر و قلعه (بر اساس زندگی شیخ شهاب‌الدین سهروردی). تهران: نشر قو. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 349 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 162 |
||