پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 355 |
| تعداد مقالات | 3,429 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,341,283 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,526 |
امکان سنجی قابلیت های هوش مصنوعی در تسریع فرایند استنباط احکام شرعی | ||
| مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
| دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 12، فروردین 1403، صفحه 274-250 اصل مقاله (649.16 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2024.141993.1462 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی شعبانی* 1؛ علیرضا ابراهیمی2؛ روح الله دیانت3 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 3استادیار، گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| امروزه یکی از مهم‌ترین موضوعات مستحدثه هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی شاخه ای از علوم رایانه است که نوعی شبیه سازی هوش انسانی برای کامپیوتر است و هدف اصلی آن تولید ماشین‌های هوشمندی است که توانایی انجام وظایفی که نیازمند به هوش انسانی است را دارا باشد. هوش مصنوعی در بسیاری از عرصه ها از جمله فقه و استنباط ورود پیدا کرده و اثرگذار است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی واستفاده از منابع کتابخانه ای به تحلیل قابلیت های هوش مصنوعی در تسریع فرایند استنباط پرداخته و کاربردهای مختلف آن‌را بررسی می‌کند. در این تحقیق ابتدا به تحلیل تاثیرات هوش مصنوعی در گزارش پیامدها و تغییر مبانی اصولی و فقهی و سپس به بررسی نقش این فناوری در پیشگیری از خطاهای تطبیقی و ایجاد تعادل بین فن‌آوری و فقه پرداخته می‌شود. از دیگر موارد مطروحه می‌توان از جامع‌نگری و کیفی‌نگری در منابع فقهی، تصحیح درهم آمیختگی میان روش و محتوا و کشف بریدگی استدلالی در فرایند استنباط حکم شرعی نام برد. البته روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی نیز برای دستیابی به این موارد معرفی می‌شود که می‌توان به سیستم های خبره، پردازش زبان طبیعی، یادگیری ماشین، شبکه های عصبی و یادگیری عمیق اشاره کرد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند به تسریع و تسهیل فرایند استنباط و ارتقای دقت و سرعت در این مسیر منجر شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استنباط فقهی؛ تسریع در استنباط؛ پردازش زبان طبیعی؛ سیستم های خبره؛ هوش مصنوعی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
احمدی، محمد. (1400ش). هوش مصنوعی در اجتهاد فقهی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، بازیابی‌شده از https://www.ricac.ac.ir.
آقاجانی، محمد. (1401ش). هوش مصنوعی و دین: نظریه‌ها و کاربردها. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
الوانی، سید مهدی. (1377ش). سازمان دانشی، مجله کنترولر، سال دوم، شماره ۷ و ۸، 90-67.
انصاری، مرتضی. (1281ق). فرائد الاصول. قم: موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم.
بهرامی، محمدحسین. (1399ش). ضرورت کاربست هوش مصنوعی در علوم اسلامی، گفتگو با حجه‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدحسین بهرامی رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، کتابداری، آرشیو و نسخه پژوهشی، نشریه ره‌آورد نور، پاییز، شماره 72، 2.
بیک‌زاده، حسین. (1378ش). چگونه می‌توان در استنباط فقهی از هوش مصنوعی بهره برد، نشریه ره‌آورد نور، 1(4)، تیر، 20-41.
خراسانی، محمد کاظم. (1355ش). فوائد الاصول. قم: جامعه مدرسین، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
خویی، سید ابوالقاسم. (1413ق). موسوعه الإمام الخوئی. قم: مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی.
خویی، سید ابوالقاسم. (بی‌تا). محاضرات فی اصول الفقه. قم: مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی.
ربیعی‌زاده، احمد. (1400ش). کاربرد هوش مصنوعی در پژوهش‌های علوم اسلامی، کتابداری، آرشیو و نسخه پژوهشی، نشریه ره‌آورد نور، تابستان، شماره 75، 28-29.
سبوئی جهرمی، سعید، نظری‌توکلی، سعید، و تقوائیان، سید رضا. (1402ش). اعتبارسنجی گزارش‌های مورخان از سیره عملی معصومان و کاربست آن در استنباط احکام شرعی، دو فصلنامه مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب، 6(2), 40.
صاعدرازی، محمد. (1399ش). هوش مصنوعی چه تحولی در فقه ایجاد می‌کند؟ همایش هوش مصنوعی و علوم اسلامی، دوره اول.
صدر، محمدباقر. (1440ق). بحوث فی علم الأصول. قم: موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
صوفی، محسن، علی احمدی، علیرضا، علی احمدی، حسین، و مینایی، بهروز. (1397ش). خوشه‌بندی سوره‌های قرآن با تکنیک داده‌کاوی، علوم قرآن و حدیث، شماره 2، پاییز و زمستان.
فردوسی بلاگ. (2023). هوش مصنوعی در صنایع نظامی، یک دوست یا دشمن، بازیابی‌شده از https://blog.ferdowsi.cloud/ai-in-the-military-industry/.
فتاوای هوشمند. (1401ش). پژوهشگاه بین‌المللی المصطفى، بازیابی‌شده از https://iri.miu.ac.ir/.
کاپیلوت. (2023). ربات چت هوش مصنوعی مایکروسافت که زندگی شما را آسان‌تر می‌کند، مایکروسافت، بازیابی‌شده از https://www.microsoft.com/en-us.
کریمی، محمد. (1400ش). نقش هوش مصنوعی در اجتهاد و فقه. قم: مرکز تحقیقات هوش مصنوعی در علوم اسلامی.
محمدی، علی، و دهقانی، حسین. (1398ش). هوش مصنوعی در استنباط احکام فقهی: تحلیل و بررسی، مطالعات اسلامی، 15(2)، 69-47.
موسوی، علی، و حسینی، حسن. (1398ش). هوش مصنوعی و اجتهاد: چالش‌ها و فرصت‌ها، پژوهش‌های فقهی، 23(4)، 123-145.
موسوی‌تبریزی، سعید. (1400ش). هوش مصنوعی و مبانی دینی: مفاهیم و کاربردها. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شرکت نبض. (2022). کاربردهای هوش مصنوعی در پزشکی و حوزه سلامت، بازیابی‌شده از https://nabzgroup.com/mag/artificial-intelligence-in-medicine.
نوربخش، علی. (1397ش). مبانی هوش مصنوعی. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف.
ویکی پدیا، دانشنامه آزاد. (2023). هوش، بازیابی‌شده از https://fa.m.wikipedia.org/wiki/.
همراه آکادمی. (1399ش). هوش مصنوعی چیست؟ 25 کاربرد و 9 شغل مرتبط با هوش مصنوعی، بازیابی‌شده از https://hamrah.academy/blog/artificial-intelligence/.
همایش هوش مصنوعی و علوم اسلامی. (1399ش). بازیابی‌شده از https://amerandish.com/.
Alpaydin, E. (2020). Introduction to machine learning. MIT press. Brown, T. B. (2020). Language models are few-shot learners. arXiv preprint arXiv:2005.14165. Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2014). The second machine age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant technologies. WW Norton & company. Campbell, M., Hoane Jr, A. J., & Hsu, F. H. (2002). Deep blue. Artificial intelligence, 134(1-2), 57-83. Copilt. n.d. Gemini. Retrieved from https://www.gemini.com/. Ferrucci, D., Brown, E., Chu-Carroll, J., Fan, J., Gondek, D., Kalyanpur, A. A., ... & Welty, C. (2010). Building Watson: An overview of the DeepQA project. AI magazine, 31(3), 59-79. Goodfellow, I. (2016). Deep learning. Jackson, P. (1990). Introduction to expert systems. Addison-Wesley Longman Publishing Co., Inc.. Jordan, M. I., & Mitchell, T. M. (2015). Machine learning: Trends, perspectives, and prospects. Science, 349(6245), 255-260. Jurafsky, D. (2000). Speech and language processing. LeCun, Y., Bengio, Y., & Hinton, G. (2015). Deep learning. nature, 521(7553), 436-444. McCarthy, J., Minsky, M. L., Rochester, N., & Shannon, C. E. (2006). A proposal for the dartmouth summer research project on artificial intelligence, august 31, 1955. AI magazine, 27(4), 12-12. OpenAI. )2024(. Latest advancements in NLP tools. AI Research Journal, 12(4), 45-67. Qureshi, A. M., & Khan, Y. I. )2022(. Artificial intelligence in Islamic jurisprudence: Challenges and opportunities. Islamic Law Review, 40(1), 88104. Russell, S. J., & Norvig, P. (2016). Artificial intelligence: a modern approach. Pearson. Sarea, A. M., Bin-Nashwan, S. A., & Elsayed, A. H. (2021). Artificial Intelligence and Islamic Finance. Routledge. Sicilian, D., and Khatib, Oussama.)2016( Springer Handbook of Robotics. 2nd ed., Springer, 2016. Squyres, S. W., Arvidson, R. E., Bell Iii, J. F., Bruckner, J., Cabrol, N. A., Calvin, W., ... & Yen, A. (2004). The opportunity rover's Athena science investigation at Meridiani Planum, Mars. science, 306(5702), 1698-1703. Sutton, R. S., & Barto, A. G. (2018). Reinforcement learning: An introduction. MIT press. Szeliski, R. (2022). Computer vision: algorithms and applications. Springer Nature. Tegmark, M. (2018). Life 3.0: Being human in the age of artificial intelligence. Vintage. Turing, A. M. (2009). Computing machinery and intelligence (pp. 23-65). Springer Netherlands. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 354 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 127 |
||
