
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,540 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,361 |
کورد و فەلسەفە: ئاوڕێک لە پێوەندیی نێوان فەلسەفە و ئەدەب لە ڕوانگەی عەلائەدین سەجادییەوە | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 8، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 18، آذر 1403، صفحه 151-173 اصل مقاله (416.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2024.141789.1386 | ||
نویسنده | ||
عبدالله امینی* | ||
عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی (فلسفه)، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
پوختە عەلائەدین سەجادی لە کتێبی ”مێژووی ئەدەبی کوردی“دا بەشێوازێکی بەراوردکارانە هەوڵیداوە بنەمایەک بۆ توێژەرانی بواری ئەدەبی کوردی دابمەزرێنێت و سەربوردەی ئەزموونی ”ڕۆحی نەتەوەیی“ کورد لەو بوارەدا بگێڕێتەوە. سەجادی لە بەشێک لە کتێبی ناوبراودا لە ژێر ناونیشانی ”کورد و فەلسەفە“ بەکورتی و بە کوردی هەندێک پرس و بابەت لەمەڕ فەلسەفە و پێوەندیی نێوان فەلسەفە و ئەدەب، دەسپێک و پێناسەی فەلسەفە و هەروەها ”فەلسەفەی کوردی“ دەورووژێنێت کە شیاوی سەرنجن. بەهۆی ئەوەی کە ئەو بابەتەی سەجادی لەمەڕ فەلسەفە وەک یەکەمین ڕوانینی نووسەرێکی کوردە بۆ بواری فەلسەفە بە زمانی کوردی، بۆیە بەشیاوی ئەوەمان زانی کە بەوردی ئاوڕی لێدەینەوە. نووسەری ئەم وتارەی بەردەست بە مێتۆدێکی دیاردەناسانە- هێرمنۆتیکییەوە هەوڵیداوە کە بەستێنی تێفکرینی سەجادی و هەروەها شێوەڕوانینی ئەو بۆ ئەدەب و فەلسەفە دیاری بکات و ئەو بەشەی کتێبی ”مێژووی ئەدەبی کوردی“ لە چوارچێوەی ”پڕۆژەی فەرهەنگی“ ناوبراودا بخوێنێتەوە. بەگشتی، نووسەر بە خوێندنەوەی دەقی بەشی ”کورد و فەلسەفە“ ڕێگەی بۆ ئەوە خۆشکردووە کە بە پشتبەستن بە تێڕوانینێکی هێرمنۆتیکی بۆ چەمکی ”دەسپێک“، لە نێو دەقەکەی سەجادیشدا دوو واتای جیاواز بۆ دەسپێک و ئەگەری دەسپێکی فەلسەفە لەنێو هزری کورددا بدۆزێتەوە. پرسی سەرەکی نووسەر لێرەدا ئەوەیە کە ئەبێت پێناسەی سەجادی بۆ ئەدەب و فەلسەفە چی بووبێت کە لە کتێبێک لەسەر مێژووی وێژەی کوردی، باس لە فەلسەفە و ”فەلسەفەی کوردی“ دەکات؟ | ||
کلیدواژهها | ||
فەلسەفە؛ مێژووی ئەدەبی کوردی؛ پێوەندیی فەلسەفە و ئەدەب؛ دەسپێکی فەلسەفە؛ عەلائەدین سەجادی | ||
مراجع | ||
ئهلف. کوردی
خەلیقی، حسەین (١٣٦٨). فەلسەفە و کۆمەڵ. بەغداد: الشرکه العراقیه لطباعه.
سەجادی، عەلائەدین (١٩٥٢). مێژووی ئەدەبی کوردی. چاپی یەکەم، بەغداد: مەعاریف.
سەجادی، عەلائەدین (٢٠٠٠). گێتی زیندەوەر، چاپی یەکەم، هەولێر: ئاراس.
سەجادی، عەلائەدین (٢٠١٢)، هەمیشە بەهار [پێشەکی فەرهاد شاکەلی]، چاپی دووەم، هەولێر: ئاراس.
سەجادی، عەلائەدین (١٣٩٣). دەقەکانی ئەدەبی کوردی، چاپی یەکەم، سنە: کوردستان.
محەمەد، مەسعوود (١٣٩٦). مرۆڤ و دەرووبەر، چاپی یەکەم، کەرەج: مانگ.
محەمەد، مەسعوود (١٣٩٨). حاجی قادری کۆیی، چاپی یەکەم، کەرەج: مانگ.
مەلایی، ناسێح (١٤٠٠). "لێکۆڵینەوە بەراوردکارییەکان لە ئەدەبی کوردیی ناوەندیدا: سەرنجدانێک بە ڕۆڵ و پێگەی عەلائەدین سەجادی". پژوهشنامە ادبیات کردی، ش. ١١، لل. ١٦٤-١٥١.
نالی (١٤٠٠). دیوان، ساخکردنهوە مەلاعەبدولکەریم مودەڕیس و فاتێح عەبدولکەریم، چاپی یازدەهەم، سنە: کوردستان.
ب. فارسی
فریت، گوون (1402). جنون و مرگ در فلسفه، ترجمۀ عبدالله امینی، چاپ دوم، تهران: دنیای اقتصاد.
نیچه، و. فردریش (1387). غروب بتها: فلسفیدن با پُتک، ترجمۀ داریوش آشوری، چاپ پنجم، تهران: آگه.
هایدگر، مارتین (1946). «چراشاعران؟» در: شعر، زبان و اندیشۀ رهایی (1389)، ترجمۀ عباس منوچهری، چاپ دوم، تهران: مولی، 253-178.
هایدگر، مارتین (1954). «انسان شاعرانه سکنی میکند» در: شعر، زبان و اندیشۀ رهایی (1389)، ترجمۀ عباس منوچهری، چاپ دوم، تهران: مولی، 74-53.
هگل، گ. و. فردریش (1394). عقل در تاریخ، ترجمۀ حمید عنایت، چاپ چهارم، تهران: شفیعی.
ولف، م. لایونا (1394). فلسفۀ یونانی متقدم و ایران باستان، ترجمۀ سیاوش فراهانی، چاپ اول، تهران: حکمت.
ولی، عباس، حمید بزارسلان، مارتین بروئینسن و امیر حسنپور (1398). گفتارهایی در خاستگاه ناسیونالیسم کُرد، ترجمۀ مراد روحی، چاپ اول، تهران: چشمه.
ج. انگلیسی
Aristotle (2001). The Basic Works of Aristotle (Politics). Edited by Richard McKeon, New York: The Modern Library.
Aristotle (2016). Metaphysics. Translated with introduction and notes by C. C. Reeve, United State: Hackett Publishing Company.
Destrée, Pierre and Frits-Gregor Herrmann [Editors] (2011). Plato and the Poets, Boston: Brill NV.
Hans-Georg, Gadamer (1980). "Plato and the Poets" in: Dialogue and Dialectic: Eight Hermeneutical Studies on Plato. Translated and with an introduction by Christopher Smith, Yale University Press, 29-72.
Hans-Georg, Gadamer (2001). The Beginning of Philosophy. Translated by Rood Coltman, New York: Continuum.
Heidegger, Martin (1954). "The thinker As Poet". In: Poetry, Language, Thought (2001), Translated and Introduction by Albert Hofstadter, New York: Pernnial, 3-14.
Plato (2015). The Complete Works of Plato, Translated by Benjamin Jowett, UK: Delphi Classics, Version 2. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 151 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 82 |