
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,501 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,348 |
مولفه های ادراک معنائی مکان: خوانشی پدیدارشناسانه از مراکز نمادین تاریخی شهر اصفهان | ||
فصلنامه مطالعات شهری | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 آذر 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/urbs.2024.141819.5068 | ||
نویسندگان | ||
سید مجتبی حسینی1؛ محممود رضایی* 2؛ علیرضا بندر آباد3 | ||
1پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2گروه معماری، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
3گروه شهرسازی، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
آرمانشهر ایرانی–اسلامی اصفهان واجد مراکز تاریخی نمادینی است که مبتنی بر جهان بینی های "نقلی-عرفانی"،"عقلی-فلسفی" و"علمی" شکل گرفته اند. میدان کهنه، بازار و نقش جهان در ترکیبی پیوسته، وابسته و همبسته با هم این مجموعه مرکزی را شکل داده اند. وجهی که جامعه پذیری جمعیت و حضور پذیری حکومت، اصناف، امت و مذهب را در مکانی همچون مرکز فراهم ساخته و به یگانگی می کشاند. پرسش اینجاست که نظام معنایی عمیق این مجموعه مرکزی با کدام مولفه ها برای انسان ها -با هر نگرش و جایگاه وجودی- ادراک پذیر و قابل دریافت می شود؟ هدف، فرارفتن از ادراک حسی و دسته بندی دریافت معنایی از مراکز نمادین تاریخی بر پایه فهم مشترک افراد است. بازخلق چنین فضاهایی بدون حصول مولفه های ادراک معنایی و معنوی ممکن نیست. روش پژوهش پدیدارشناسی هرمنوتیک است که از رویکردهای تاریخی–تفسیری و راهبرد مورد پژوهی عمیق درونی بهره می برد. کشف جوهر مشترک تجربه زیسته افراد از طریق طبقه بندی و تحلیل اطلاعات بر پایه مرور سیستماتیک متون و مشاهدات میدانی استوار بوده است. بر پایه نتایج حاصل از پژوهش، مجموعه مرکز نمادین تاریخی شهر اصفهان بر پایه زبانی با منش کالبدی–فضایی، از مبدا میدان کهنه شروع شده، مسیر بازار را می پیماید و به مقصد نقش جهان می رسد. در این گذر و گذار از مبدا به مقصد، دریافت معانی با ارجاع به مولفه های"پایداری فرازمینه ای"،"رویداد فراعملکردی-اجتماعی"،"موضع فراریخت شناسی"،"سیماشناسی فرادیداری" و"گونه شناسی فرافضایی" بیشتر قابل ادراک می شود. فرایند بازخلق مراکز نمادین کهن ایرانی در کشاکش این مولفه های ادراک معنایی بیشتر رخ میدهد اگر تجربه زیسته "تهی از هر" بتواند از موقعیت پیرامونی آگاهی به مرکز سیر کند. این وضعیت با عاملیت یافتن بیشتر وجوه نمادین (به نسبت شمایلی) مکان همچنین کنش شدنی (به نسبت بودنی) ناظر در فضا افزایش مییابد."زبانِ فرامکانی" با شدت یافتن"عاملیتِ فراشمایلی" و "کنشِ شدنی" می تواند زمینه ساز مرکزی شدن تجربه زیسته "تهی از هر" در نتیجه افزایش ادراک معنایی در میدانی فراشمایلی شده که زمینهساز یگانگی بیشتر کنشگران گوناگون دولت-ملت است. | ||
کلیدواژهها | ||
پدیدارشناسی؛ زبان فرامکانی؛ عاملیت فراشمایلی و نمادین؛ کنش شدنی؛ شهرسازی مکتب اصفهان | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 100 |