پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 367 |
| تعداد مقالات | 3,581 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,565,863 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,150,137 |
تعیین مقطع زمانی حیات صیدی هورامی یکم از منظر زبان شناسی تاریخی، سبک شناسی و نسخه شناسی | ||
| پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
| مقاله 5، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 19، مرداد 1404، صفحه 105-127 اصل مقاله (674.43 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2024.141003.1368 | ||
| نویسنده | ||
| رستگار رضاقلی* | ||
| بدون سمت | ||
| چکیده | ||
| چندین سال است که پژوهشگران تاریخ ادبیات کُردی در خصوص «صیدی» اختلاف نظر دارند. صیدی از شاعران ادبیات کلاسیک کُردی است که در دیوان او اشعاری با تخلص یکسانِ صیدی وجود دارد، اما در این اشعار تفاوت‌هایی آشکار از نظر فنی و زبانی مشهود است. این تفاوت‌ها باعث شده که رویکرد پژوهشگران به صیدی به دو دسته درآید: دستۀ نخست که قایل به وجود «صیدی اول» در حدود پنج سده پیش هستند و استدلال همیشگی آنان کهنگی زبان و عروضی بودن اشعار او است؛ در مقابل، دستۀ دوم بر این باورند که مُلا محمّد سلیمان هَورامی در قرن سیزدهم هجری به دو گونۀ متفاوت اشعار خود را در دو شیوۀ هجایی و عروضی سروده است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایۀ زبانشناسیِ تاریخی، سبکشناسی و نسخهشناسی و با استناد به متون ادبی کُردی، شبهات موجود در خصوص تخلص یکسان صیدی برای هر دو شاعر را رفع کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که 1. دو شاعر با تخلص یکسانِ «صیدی» در دو زمان متفاوت زیسته‌اند؛ 2. صیدی اول به قبل از سدۀ یازدهم هجری قمری تعلق دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ ادبیات کردی؛ صیدی یکم؛ صیدی دوم؛ سبک-شناسی؛ زبانشناسی تاریخی؛ نسخهشناسی | ||
| مراجع | ||
|
الف. فارسی
اُگرادی ویلیام و آرُنُف مارک (1380). درآمدی بر زبانشناسی معاصر، ترجمۀ علی درزی، چاپ اول، تهران: سمت.
بهار، ممحمدتقی (1377). سبکشناسی، تهران: انتشارات بهار.
توداری، سیدعبدالصمد (1369). نورالانوار؛ در کرامات زراری سید مختار ، سنندج: حسینینسب.
رضاقلی، رستگار (1401). «شرح احوال یوسف یاسَکه، شاعر سدۀ یازدهم (ه. ق.) و رفع شبهاتی دربارۀ داستان زرکلاه و یوسف»، پژوهشنامه ادبیات کُردی، ش. 12، صص. 171-153.
مردوخ‌روحانی، بابا ( 1384). تاریخ مشاهیر کرد، چاپ دوم، تهران: سروش.
شمیسا، سیروس (1395). کلیات سبکشناسی، چاپ پنجم، تهران: میترا.
جهانبخش، جویا (1384). راهنمای تصحیح متون، چاپ دوم، تهران: میراث مکتوب.
صالحی، محیالدین (1380). سرود بادیه در ترجمۀ شعرای کُرد و لک و لُر، سنندج: مؤلف.
صفریان، کامیل و سیده زهرا سجادی (1394). «معرفی یک شاعر ناشناختۀ اورامیگوی در یک نسخۀ خطی»، کشکول، ش. 1، صص. 103-95.
عسگری، خانقاه اصغر و محمد شریفکمالی (1380). انسان شناسی عمومی، چاپ اول، تهران: سمت.
مینورسکی، ولادمیر (1394). «گوران»، ترجمۀ سما سُلطانی، مهاباد، ش. 176، صص. 48-45.
ب. کوردی
سەجادی، عەلائەدین (١٣٨٩). مێژووی ئەدەبی کوردی، سنە: کوردستان.
ڕەزاقولی، رەستگار (١٣٩٦). «مەلا حاجی جاف»، مەهاباد، ژ. ١٩٤، لل. ٢٥-٢٣.
ڕەنجوری، مەلا عومەر (١٩٨٣). دیوانی ڕەنجوری، موحەمەدعەلی قەرەداغی، بەغدا: آفاقالعربیه.
صەیدی، موحەمەدسلێمان (١٣٨٥). دیوانی صەیدی، کۆکردنەوەی موحەمەدئەمین کاردۆخی، چاپی پێنجەم، سنە: کوردستان.
صەیدی، موحەمەدسلێمان (١٣٩٨). دیوانوو سەیدی، کۆکردنەوەی عەبدوڵڵا حەبیبی، چاپی یەکەم، سنە: کوردستان.
مەردۆخی، عەبدولموئمن (١٩٩٨). کەشکۆڵە شیعرێکی کوردی گۆرانی، ساخکردنەوەی ئەنوەر سوڵتانی، لەندەن: تراستی سۆن بۆ کوردستان.
مەعدوومی، سەید عەبدولڕەحیم (١٣٦٩). دیوانی مەولەوی، ساخکردنەوەی عەبدولکەریم مودەڕس، چاپی سێیەم، سنە: کوردستان.
ج. نُسخ خطی
اَردبیلی، مُلا قاسم (نیمۀ یکم سدۀ 13 ه. ق). نسخۀ خطی، سنندج: آرشیو کتابخانۀ شخصی، رستگار رضاقلی.
آرَنانی، ملا عبدالقادر (1309 ه. .ق). کشکول خطی، سنندج- آرَنان: کتابخانۀ شخصی سید عرفان احمدی.
بیاض خطی (1291 ه. .ق). سنندج: کتابخانۀ شخصی محمد صابری.
بیاض خطی (سدۀ 13 ه. .ق). سنندج: کتابخانۀ شخصی محمد صابری.
بیاض خطی برلین، [بخشی از اشعار صیدی یکم اَورامی]، zu Berlin staatsbibliothek، به شمارۀ 621250260.
بیاض خطی، (1269 ه.. ق). سنندج: کتابخانۀ شخصی صالح شیخی.
بیاض خطی، (سدۀ 13 ه.. ق). سنندج: آرشیو کتابخانۀ شخصی، رستگار رضاقلی.
تختی، شیخ محمدوسیم یکم، یاران بزاندی، (سدۀ 13 ه.. ق). نسخۀ خطی، [سید احمد نودهی]، سنندج: کتابخانۀ شخصی سید نُعمان حسینی(کۆڵی).
رشبنی عبدالرحیم (1228 ه. . ق). کشکول خطی، سنندج: آرشیو کتابخانۀ شخصی، رستگار رضاقلی.
کشکول تیژتیژ (1322 ه.. ق). کتابخانۀ شکرالله تێژتێژ، سنندج: آرشیو دیجیتالی کتابخانۀ ایرج مرادی.
کشکول خطی (1273 ه. . ق). [سورکَولی]، سنندج: کتابخانۀ شخصی سید محمود نبوی.
کنولهای، الماس خان (1241 ه.. ق). خسرو و شیرین، نسخۀ خطی،Berlin staatsbibliothek، به شمارۀ PPN742489078.
کنولهای، الماس خان (1332 ه.. ق). خسرو و شیرین (شیرین و فرهاد)، نسخۀ خطی، Berlin staatsbibliothek، به شمارۀ PPN621198684. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 247 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56 |
||