
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,491 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,342 |
ڕەخنە و شیکردنەوەی تەسەوفناسی لە کتێبی )ئاغا، شێخ و دەوڵەت(ی برونسن دا | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 11، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 18، آذر 1403، صفحه 227-250 اصل مقاله (410.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2024.140876.1365 | ||
نویسنده | ||
بوشرا قادر کاکە محەمەد کەسنەزانی* | ||
گروه کردی، دانشکده زبان، سلیمانی، دانشگاه سلیمانی، عراق | ||
چکیده | ||
توێژەرە ڕۆژاواییەکان ساڵانێکە لە سەر مێژوو، زمان، کلتوور، ئایین و تەسەوفی کوردان بە مەرامی تایبەت توێژینهوه ئهکهن؛ کاتێک بهرههمهکانیان بۆ کوردی وەردەگێڕێن، توێژەرە کوردەکان وەک دەقی پیرۆز لێیان دەڕوانن. کتێبی ئاغا و شێخ و دەوڵەت لە نووسینی بڕۆنسن یهک لهوانە. ئەم بەرهەمە کتێبێکی گرینگی کوردناسییه که توێژەرانی کورد وەک سەرچاوەیەکی بنەڕەتی پشتی پێدەبەستن. پاژی چوارەمی کتێبەکه تەرخان به تەریقەت و تەسەوف کراوە که خۆی لقێکە لە زانستی ئیسلامناسی و ئیلاهیاتناسی. ئهم بهشه پێویستی بە شیکرنەوەیە. نووسەر لە بری کاری زانستی و مهیدانی له تەکیە و خانەقاکانی کوردستاندا و چونەوە سەر سەرچاوە و بەرهەمی عارفهکان، تەنیا چەند نموونەیەکی کەمی وەرگرتووە و گشتاندوویهتی و بە پشتبەستن بە قسەی کەسانی نەناس و سەرچاوەی نادیار، ئەم پاژە وەک ڕاپۆرتنووسین لە ناو توێژینەوە کۆمەڵناسییەکەیدا جێدەکاتەوە؛ جگە لەمانه لە میانەی ڕوانینەکەیدا تووشی هەڵەی زانستی و لانگیری نووسین و خەوشی گشتاندن بۆتەوە. ئەمەش لەو دیدەوەیە کە ڕاستەوخۆ لە ڕوانگەی کۆمەڵناسییەوە بێ زانیاری تەواو و دروست لە سەر تەسەوف و بە پشتبەستن بە سەرچاوەی دیکەی ڕۆژئاواییەکانی پێش خۆی توێژینەوەکەی ئەنجام داوە، ئەمەش وای کردووە لە بەهای زانستی و مێژوویی و متمانە و ئەمانەتی زانستیدا پشت بەو زانیارییانە نەبەسترێت. | ||
کلیدواژهها | ||
تەریقەت؛ ڕۆژهەڵاتناسەکان؛ تەسەوفناسی؛ برونسن؛ ڕەخنە | ||
مراجع | ||
ئەلف. کوردی:
ئەحمەد، موحسین عومەر (1402) «کودۆلۆژی وەک گوتارێکی ڕۆژئاوایی»، پژوهشنامه ادبیات کردی، ژ. 16، لل. 342-297.
ئیدمۆنس، سیسیل جان (2004) کورد تورک عەرەب، حامید گەوهەری، چاپی سێیەم، هەولێر: ئاوێر.
ئیزەدی، میهرداد (2007) چەردەیەک لە بارەی کوردانەوە، ئەمین شوان، چاپی یەکەم، سلێمانی: سەردەم.
برونسن مارتین ڤان (1999) ئاغا و شێخ و دەوڵەت، کوردۆ عەلی، چاپی دووەم، سلێمانی: سەردەم.
بەرزنجی: شێخ یەحیا (2015) تەسەوف و ڕەوتی نیشتمانی، چاپی یەکەم، هەولێر: ڕۆژهەڵات.
پیرباڵ، فەرهاد (2006) کورد لە دیدی ڕۆژهەڵاتناسەکانەوە، چاپی یەکەم، هەولێر: ئاراس.
پێنجوێنی، مەلا ئەحمەدی قازی (1391) خەزنەی جەواهێر، چاپی یەکەم، سنندج: شیخی.
حاجی، مەلائەمین، جەلال (2015) ئەفسانە و ئایین و زانست، چاپی یەکەم، سلێمانی: ماڵی سوهرەوەردی.
خواجە، ئەحمەد (1968) چیم دی، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، بەغداد: شەفەق.
ڕیچ، کلۆدیۆس جیمس (2002) گەشتنامەی ڕیچ بۆ کوردستان، محەمەد حەمەباقی، چاپی سێیەم، هەولێر: ئاراس.
سوهرەوەردی (2022) دە مرواریی دەریای ئەزەل، هاوژین مەلائەمین، چاپی یەکەم، سلیمانی: ماڵی سوهرەوەردی.
شوان، ئیبراهیم (2010) فەرهەنگی سۆفیانەی دیوانی جزیری و مەحوی، چاپی یەکەم، هەولێر: ئەکادیمیای کوردی.
شیمیل، ئانا ماری (2020) مێژوو و ڕەهەندەکانی سۆفیگەری لە ئیسلامدا، زانا ناجی و خیوا مەحموود، چاپی یەکەم، سلێمانی: دەزگای ڕۆشنبیریی جەمال عیرفان.
عەبدولکەریم، سەبوور (2014) ڕەنگدانەوەی کەسێتی و دنیابینی حەللاج لە شیعری کلاسیکی کوردی و فارسیدا بە تایبەت لای مەحوی و حافزی شیرازی، چاپی دووەم، سلێمانی: غەزەلنووس.
فریزەر (2020) گەشتەکەی فریزەر بۆ کوردستان، نەوزاد ساڵح رەفعەت، چاپی یەکەم، سلێمانی: پیرەمێرد.
کۆربین، هێنری (2018) مێژووی فەلسەفەی ئیسلامی، عومەر عەلی غەفوور، چاپی یەکەم، سلێمانی: دەزگای ڕۆشنبیریی جەمالی عیرفان.
کەسنەزانی؛ بوشرا- بەرزنجی؛ سەباح (2023) فەرهەنگی پیران، سلێمانی: سەردەم.
کامبڵ، جۆزێف (2008) دەسەڵاتی ئەفسانە، چاپی یەکەم، هەولێر: ئاراس.
مودەڕڕیس، مامۆستا مەلا عەبدولکەریم (2010) بارانی ڕەحمەت (هۆنراوەیەکی ئایینی مێژوویی پەروەردەیییە)، سنە: کردستان.
مودەڕیس، مەلا عەبدولکەریم (1984) بنەماڵەی زانیاران، محمەمەدعەلی قەرەداغی، چاپی یەکەم، بەغداد: شەفیق.
مەلا، ئەحمەد (2013) مەحوی لە نێوان زاهیرییەت و باتینییەت و سەرچاوەکانی عیشق و وێنەی مەعشوقدا، چاپی دووەم، سلێمانی: ئەندێشە.
هەڵمەت، لەتیف (2009) سۆفی و سۆفیگەرێتی، چاپی دووەم، سلێمانی: چاودیر.
ب. فارسی و عربی:
اسپنسر، سیدنی (1400) عرفان در ادیان جهان، محمدرضا عدلی، چاپ دوم، تهران: هرمس.
بدوی، عبدالرحمن (1380) تأریخ تصوف اسلامی از ابتدا تا پایان قرن دوم هجری، محمودرضا افتخارزادە، چاپ اول، تهران: افراز.
بقلی شیرازی، روزبهان (1387) شرح شطحات، قاسم میراخوری، چاپ اول، تهران: شفیعی.
بقلی شیرازی، روزبهان (2005) مشرب الأرواح، طبعة اولی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
رضائی، عبدالعظیم (1372) اصل و نسب و دینهای ایران باستان، چاپ اول، تهران: موج.
کاشانی، عبدالرزاق (1999) معجم اصطلاحات صوفیە، تحقیق: عبد العال شاهین، دارمنار.
ماسینیون و کراوس(1367) اخبار حلاج، سیدحمید طبیبیان، چاپ اول، تهران: اطلاعات.
نیکیتن، واسیلی(1378) کرد و کردستان، محمد قاضی، چاپ سوم، تهران: درایت.
همدانی، عین القضاة (1398) تمهیدات، تحشیە و تعلیق عفیف عسیران، چاپ دوم، تهران: مولی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,572 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 708 |