پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 355 |
| تعداد مقالات | 3,429 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,341,312 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,534 |
تحلیل گفتمان بُوشی در بازنمایی معانی استعلائی خطبه اشباح | ||
| مطالعات ادب اسلامی | ||
| دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 7، اسفند 1403، صفحه 19-39 اصل مقاله (586.85 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.140659.1174 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا دل افکار* 1؛ سمیرا حیدری راد2؛ لیلا قنبری بروجنی3 | ||
| 1دانشگاه پیام نور - گروه علوم قرآن و حدیث | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه یزد | ||
| 3گروه زبان و ادبیات عرب - دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| نشانه-معناها در فرآیند گفتمانی منجر به بازسازی عملیات معنایی می‌شوند. از منظر نشانه-معناشناسی، نشانه-ها در تعامل، تقابل، تطبیق و چالش با یکدیگر قرار می‌گیرند و در خلال آن، گفتمان‌های کنشی، شَوِشی، تنشی و بُوشی را شکل می‌دهند. جستار حاضر؛ با تکیه بر رویکرد نشانه‌معناشناسی به بررسی نشانه‌های بُوشی درخطبه اشباح می‌پردازد. بُوش‌گر یا سوژه بُوشی در موقعیت بین دازاین و استعلاء قرار دارد و با توجه به سیاق خطبه، با عبور از دازاین‌های متفاوت خود را به کمال می‌رساند. هدف پژوهش حاضر؛ دستیابی به چگونگی فرآیند انتقال معنا و گذر نشانه‌معناها از وضعیت سلبی به وضعیت ایجابی می‌باشد. نتایج حاصل از این پژوهش عبارتند از: همزمان با عملیات پیوست یا اتصال گفتمانی، «منِ متکلم» در تقابل میان نقصان و کمال با حضور پدیداری «أنت= خداوند» قرار می‌گیرد و استحاله معنایی رخ می‌دهد؛ مرزها و فاصله‌ها میان خالق و مخلوق حذف می‌شوند و در نتیجه وضعیت سلبی به وضعیت ایجابی یعنی استعلای حضور می‌رسد. در این گفتمان، سوژه برای عبور از وضعیت سلبی به وضعیت ایجابیِ دازاین از نشانه‌معناهای تنشی عبور می-کند. در گفتمان‌های مربوط به خلقت آسمان‌ها، فرشتگان و زمین، ابعاد فشاره‌ای و گستره‌ای معنا در نوسان قرار می‌گیرند و طرحواره‌های افزایشی، کاهشی و صعودی را شکل می‌دهند که منجر به عملیات معنایی می-شوند. بنابراین؛ کارکردهای انفصال و اتصال گفتمانی و نشانه‌های تنش محور در خطبه أشباح، فرآیند انتقال معنا را به وضعیت ایجابی فراهم می‌کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گفتمان؛ نشانه‌معناشناسی؛ سوژه بُوشی؛ خطبه اشباح | ||
| مراجع | ||
|
ابن میثم بحرانی، کمال‌الدین. (۱۳۸۹). شرح نهج‌البلاغه (قربان‌علی محمدی مقدم، و علی‌اصغر نوایی یحیی‌زاده، مترجمان). بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
بابک معین، مرتضی. (۱۳۸۸). خوانش گفتمان کاریکاتور بر اساس طرحواره تنشی. پژوهشنامه فرهنگستان هنر، (۱۴)، ۷-۲۲. http://noo.rs/9vqCb
پاکتچی، احمد، شعیری، حمیدرضا، و رهنما، هادی. (۱۳۹۴). تحلیل فرآیندهای گفتمانی در سوره «قارعه» با تکیه بر نشانه‌شناسی تنشی. جستارهای زبانی، 6(۴)، ۳۹-۶۸. https://lrr.modares.ac.ir/article-14-4197-fa.html
پالمر، ریچارد. (۱۳۷۷). علم هرمنوتیک (محمد سعید حنایی کاشانی، مترجم). هرمس.
دانشگر، آذر، و رحمتیان، لیلا. (۱۳۹۹). واکاوی گفتمان بوشی گرمس در رمان «پیکر فرهاد» عباس معروفی. فصلنامه علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی، 12(۴۶)، ۱۳-۳۴. 10.30495/dk.2020.679748
درپر، مریم. (۱۳۹۵). سبک‌شناسی نشانه معنایی؛ سبک بوشی حضور در داستان کودکانه «کلاغ سفید». جستارهای زبانی، 8(۴)، ۲۷-۴۶. https://lrr.modares.ac.ir/article-14-6882-fa.html
سلیمی، زهرا، و انصاری، نرگس. (۱۳۹۹). بررسی کیفیت ترجمه نهج‌البلاغه مبتنی بر الگوی نقش‌گرای هاوس (مطالعه موردی ترجمه علامه جعفری و شهیدی از خطبه اشباح). پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، 10(۲۳)، ۲۰۹-۲۳۶. 10.22054/rctall.2020.55265.1505
شعیری، حمیدرضا. (۱۳۸۱). مبانی معناشناسی نوین. سمت.
شعیری، حمیدرضا. (۱۳۸۶). رابطه‌ی نشانه‌شناسی با پدیدارشناسی با نمونه‌ای تحلیلی از گفتمان ادبی هنری. ادب‌پژوهی، 2(۳)، ۶۱-۸۱. 20.1001.1.17358027.1386.2.3.3.7
شعیری، حمیدرضا. (۱۳۹۱). نشانه-معناشناسی دیداری: نظریه و تحلیل گفتمان هنری. سخن.
شعیری، حمیدرضا. (۱۳۹۵). نشانه-معناشناسی ادبیات. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
شعیری، حمیدرضا. (۱۳۹۶). تجزیه و تحلیل نشانه-معناشناختی گفتمان (چاپ ششم). سمت.
شعیری، حمیدرضا، و کریم‌نژاد، سمیه. (۱۳۹۱). تحلیل نظام بوشی گفتمان: بررسی موردی داستان «داش آکل» صادق هدایت. مطالعات زبان و ترجمه، 45(۳)، ۲۳-۴۳. https://civilica.com/doc/722096/
شعیری، حمیدرضا، و وفایی، ترانه. (۱۳۸۸). راهی به نشانه-معناشناسی سیّال. انتشارات علمی و فرهنگی.
ضیغمی، علی، و سلمانی حقیقی، مسعود. (۱۳۹۸). تحلیل نظام عاطفی گفتمان در قرآن کریم در پرتو نظریه گریماس (پژوهش موردی: آیات جزء ۳۰ قرآن کریم). مطالعات سبک‌شناختی قرآن کریم، 3(۱)، ۷۵-۸۸. 1022034/sshq.2020.121463
عباسی، علی. (۱۳۹۵). نشانه-معناشناسی روایی مکتب پاریس: جایگزینی نظریه مدلیته‌ها بر نظریه کنشگران. مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
کرباسی، زهرا، شعیری، حمیدرضا، و لطافتی، رویا. (۱۳۹۶). تحلیل نشانه‌معناشناختی تحقق سره و ناسره در گفتمان ادبی: (مطالعه موردی داستان عامیانه «سزای نیکی بدی است»). فرهنگ و ادبیات عامه، 5(۱۶)، ۴۰-۶۳. https://cfl.modares.ac.ir/article-11-10393-fa.html
گرمس، آلژیرداس ژولین. (۱۳۸۹). نقصان معنا. علم.
مسعودی، جهانگیر. (۱۳۸۶). هرمنوتیک و نواندیشی دینی. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
میراحمدی، سید رضا، نجفی أیوکی، علی، و زریوند، نیلوفر. (۱۳۹۴). تحلیل و بررسی خطبه «أشباح» از منظر نقد فرمالیستی. پژوهشنامه نقد ادب عربی، 6(1)، 213-249. https://jalc.sbu.ac.ir/article_98260.html
نهج‌البلاغه. (۱۳۸۶). (محمدتقی جعفری، مترجم). کارآفرینان فرهنگ و هنر.
هایدگر، مارتین. (بدون تاریخ). هستی و زمان (یاوش جمادی، مترجم) (چاپ سوم). ققنوس.
Courtes, J. (1998). Lenonciation comme acte sémiotique. Nouveaux actes sémiotiques, (58-59), 1-20. PULIM.
Fontanille, J., & Zilberberg, C. (2006). The semiotics of discourse. Peter Lang. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 139 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 42 |
||