
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,714 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,790,175 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,311,366 |
گفتمان سکوت در نمایشنامۀ «الحسین ثائراً» اثر عبدالرحمان الشرقاوی | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 8، شهریور 1404، صفحه 79-105 اصل مقاله (728.7 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.141948.1197 | ||
نویسنده | ||
شهلا شکیبایی فر* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
«تحلیل گفتمان سکوت» از جمله الگوهای نوین زبانشناختی است که با بهرهگیری از دستاوردهای علوم متعدد همچون آواشناسی، روانشناسی و جامعهشناسی زبان به واکاوی سطوح مختلف سکوت در بافت کلام همچنین به مطالعۀ نقش ناگفتهها و عبارات محذوف در شکلگیری روایت میپردازد. در چارچوب این الگو، سکوت به غیاب عناصر زبانی گفته میشود که فقدان آنها در متن، حضوری دلالتمند ایجاد کند؛ برایناساس در پژوهش حاضرسعی برآن است که در نمایشنامۀ «الحسین ثائراً» با کاربست رویکرد تحلیل گفتمان سکوت و با تکیه بر روش توصیفیتحلیلی، ضمن مطالعۀ گونههای سکوت، کارکرد گفتمانی این گونهها در پیشبرد متن همچنین نقش آنها در ایجاد ارتباط میان مؤلفههای درونزبانی و برونزبانی بررسی گردد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در نمایشنامۀ حاضر، سکوت در سه سطح ساختاری، معنایی و کاربردشناختی بازنمایی شده و دارای کارکرد روایی و اجتماعی است. کارکرد روایی آن با فضاسازی، گرهافکنی، شخصیتپردازی و گسترش پیرنگ در ارتباط است و کارکرد اجتماعی بر انگیزههای روانشناختی و سیاسی شرقاوی دلالت دارد. سکوت گفتمانی به واسطۀ حضور غیرفیزیکی و دلالتمند آن دسته عناصر زبانی که به توصیف رخدادها و بحرانهای حاکم بر سرزمین مصر و دیگر جوامع عربزبان میپردازند، بیانگر همبستگی متن با عوامل برونزبانی است. | ||
کلیدواژهها | ||
زبانشناسی؛ گفتمان سکوت؛ نمایشنامۀ الحسین ثائراً؛ عبدالرحمان شرقاوی | ||
مراجع | ||
استرآبادی، محمد بن حسن. (1996). شرح الکافیة. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ایگلتون، تری. (1996). پیشدرآمدی بر نظریۀ نقد ادبی (ترجمة عباس مخبر). تهران: مرکز.
ذوالفقاری، اکرم، و همکاران. (1400هـ.ش). خوانش مفاهیم اخلاقی نهجالبلاغه با تکیه بر استلزام ارتباطی. زبانپژوهی، 13(41)، 133–176. 10.22051/jlr.2021.34957.1990
الراعی، علی. (1999). المسرح فی الوطن العربی. الکویت: المجلس الوطنی للثقافة والفنون والآداب.
سجودی، فرزان، & صادقی، لیلا. (1389هـ.ش). کارکرد گفتمانی سکوت در ساختمندی روایت داستان کوتاه. پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، 1(2)، 69–88. دسترسی: https://surl.li/zhvwpx
شرشار، عبد القادر. (2006). تحلیل الخطاب الأدبی و قضایا النص. بیروت: اتحاد کتاب العرب.
الشرقاوی، عبد الرحمن. (1982). الحسین ثائراً. القاهرة: دار الشروق.
عباس، حسن. (2000). حروف المعانی بین الأصالة والحداثة. دمشق: منشورات اتحاد الکتاب العرب.
فرکلاف، نورمن. (1387هـ.ش). تحلیل گفتمان انتقادی (ترجمة فاطمه شایستهپیران و همکاران). تهران: مرکز مطالعات و توسعه رسانهها.
کالر، جانان. (1981). در جستجوی نشانهها: نشانهشناسی، ادبیات، واسازی (ترجمة لیلا صادقی و تینا عبداللهی). تهران: علم.
میلز، سارا. (1388هـ.ش). گفتمان (ترجمة فتاح محمدی). زنجان: هزاره سوم.
ناجی جاسم، سافره. (2004). الصمت فی النصوص المسرحیة اللامعقول. بغداد: کلیة الفنون الجمیلة.
یحیاییایلهای، احمد. (1390هـ.ش). تحلیل گفتمان چیست. تحقیقات روابط عمومی، 10(60)، 58–64. دسترسی: https://surl.li/epnowa
Derrida, J. (1976). Of Grammatology, Trance, Gayatri Chakravorty Spivak, Baltimore: John University Press.
Ephratt,M. (2008). The Functions of Silence. Journal of pragmatics. 40 (11). 1909-1938. 10.1016/j.pragma.2008.03.009
Fountanill, J. (1998). Semiotique da Discourse. Limoges: Pulim.
Grice, H. P. (1961). The Causal Theory of Perception. The Aristotelian Seciety. 35 (1). 121-168. 10.1093/aristoteliansupp/35.1.121
Halidy, M. A& Hassan,K. R. (1980). Cohesion in English. London: Longman.
Hawkes,T. (2011). Metaphor: The Critical Idiom. London: Methuen
Jakobson, R& Hall, M. (1956). Fondamental of Language. The Hague: Mouton.
Joahanson, M. (1987). The Bodyin the Mind: The Bodily Basis of Meaning, Imagination. Chicago: University of Chicago Press.
Kurzon, D. (1998). Disciurse of Silence. Amsterdam: John Benjamins.
Lakoff, G& Turner,M. (1987). Women fire and Dangerous Things What Categories Reveal the Mind. Chicago and London: University of Chicago press.
Levinson,c. s. (1992). Pragmatics. Cambridge: Cambridge university press.
Rudden,G. (2003). How Metonymic Are Metaphor?, In Metaphor and Mentonymy at the Crossroads: A Cognitive Perspective. Berlin&New York: Walter de Gryter.
Short, M. (1981). Discourse Analysis and Drama. Applied Linguistics. II (2) , 180-202. https://surl.li/msadlx
Stalnker, R. c. (1998). On the Representation of Context. Journal of Logic, Language&Information. 7 (1). 3-19. https://doi.org/10.1023/A:1008254815298
Yule, G& Brown, G. (1996). Pragmatics. Oxford: Oxford university Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 232 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |