
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 379 |
تعداد مقالات | 3,698 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,736,113 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,269,483 |
بازتاب مضامین قرآنی پایداری در شعر انصارالله یمن (مطالعه موردی: اشعار مَعاذ جُنَید) | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 8، شهریور 1404، صفحه 167-199 اصل مقاله (800 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.142764.1226 | ||
نویسنده | ||
احمد امیدوار* | ||
استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران) | ||
چکیده | ||
مقاله حاضر به بررسی بازتاب مضامین قرآنی مقاومت در شعر انصارالله یمن، با تمرکز بر اشعار معاذ جنید میپردازد. این تحقیق بر این فرض بنا شده است که شعر معاذ جنید نه تنها زبانی برای ابراز احساسات و آرمانهای انصارالله است، بلکه به عنوان وسیلهای برای انتقال مفاهیم قرآنی و الهامات دینی نیز عمل میکند. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی تحلیلی است. اهمیت این موضوع در درک عمیقتر مضامین قرآنی شعر پایداری انصار الله و نقش ادبیات در تقویت این مضامین است. نتایج نشان میدهد که اشعار معاذ جنید به شدت تحت تأثیر مضامین قرآنی مقاومت است. شاعر برای برجستهسازی مضامین قرآنی پیرامون نقاط قوت خودیها (ایمان، امداد الهی، آمادگی نظامی، توکل، صبر) و نقاط منفی دشمن (نیرنگ، دوستی با کفار، ترس) از شیوههای بلاغی و گزینشهای زبانی از جمله قطبیسازی و هممعنایی و... به عنوان رویکرد زبانی بهره برده است و از سوی دیگر با بهرهگیری از امکانات زبانی مذکور تلاش دارد که نقاط ضعف خودیها (تعداد کم، آسیبها، کمبودتجهیزات) و ویژگیهای مثبت دشمن (تجهیزات و تعداد زیاد) را به حاشیه براند. افزون بر آن، این پژوهش نشان میدهد که چگونه شعر به عنوان ابزاری برای انتقال پیامهای قرآنی مقاومت عمل میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ مقاومت؛ انصار الله؛ معاذ جنید | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
افضلی، زهرا، & غیاثیان، مریم سادات. (1401). «گفتمانکاوی نامههای امام علی (ع) به معاویه بر اساس رویکرد وندایک». فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه، 10(38)، 1-21. 10.22084/nahj.2022.26231.2811.
امیدی، علی، & احمدینژاد، حمید. (1397). «غیریتسازی خاکستری در شاهنامه فردوسی بر اساس نظریه گفتمان لاکلائو و موفه». مطالعات ملی، (2/74)، 23-42. 20.1001.1.1735059.1397.19.74.2.3
باقری، محمدحسین. (1402). «غیریتسازی گفتمان اسلام فقاهتی بر اساس اندیشه امام خمینی (ره)». فصلنامه علمی مطالعات میانفرهنگی، 18(55)، 33-54. دسترسی: https://journals.iau.ir/article_705257.html.
پاشازانوس، احمد، & رحیمی، معصومه. (1398). «تحلیل گفتگوی حضرت موسی و فرعون در سایه مربع ایدئولوژیک وندایک». پژوهشهای زبانشناختی قرآن، (2)، 21-36. 10.22108/nrgs.2019.115440.1390.
التفتازانی، سعدالدین. (2001). المطوّل شرح تلخیص مفتاح العلوم (تحقیق عبدالحمید هنداوی). بیروت: دارالکتب العلمیة.
جنید، معاذ. (2018). دیوان محمدیون (ط 1). یمن: مؤسسة محمدیون للثقافة و النشر.
حامدی شیروان، زهرا، & زرقانی، سیدمهدی. (1393). «تحلیل داستان رستم و شغاد بر اساس مربع ایدئولوژیک وندایک». مجله کاوشنامه زبان و ادبیات فارسی، 15(28)، 99-129. 20.1001.1.17359589.1393.15.28.4.5.
خاکپور، حسین، & عقدایی، فاطمه. (1397). «تحلیل گفتمان انتقادی امام محمدباقر خطاب به اهل دمشق بر مبنای نظریه فرکلاف و وندایک». فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی، (1)، 9-32. 10.22081/jrla.2018.50189.1169.
دسوقی، محمد عرفة. (2009). حاشیة الدسوقی علی مغنی اللبیب عن کتب الأعراب. بیروت: دار و مکتبة الهلال.
زرکشی، محمد بن بهادر. (1957). البرهان فی علوم القرآن (ج 2، ط 1). بیروت: دار إحیاء الکتب العربیة.
سبتمبرنت. (2022، 20 اکتبر). «من هو معاذ الجنید...! شاعر الحرب وبطل القصائد البالیستیة» سبتمبر نت https://www.26sep.net..
سویس إینفو (2021، 08 آوریل). «الزوامل أداة إضافیة فی أیدی الحوثیین فی حرب الیمن» https://www.swissinfo.ch.
سیدکامل، انور. (2017). «الوجود الحوثی فی الیمن: دراسة فی الجغرافیا السیاسیة». مجلة مرکز الخدمة للاستشارات البحثیة واللغات، کلیة الآداب، جامعة المنوفة، (56)، 1-68. 10.21608/jocr.2017.135112.
سیدی، سیدحسین، & سالم، شیرین. (1391). «جلوههای پایداری در سرودههای فدوی طوقان». ادبیات پایداری، 3(6)، 185-208. 10.22103/jrl.2012.320
شجاعی، امیرنجات، & نظری، مهدی. (1396ش). ادبیات فارسی. تهران: انتشارات بینالمللی گاج.
شمس قیس رازی، محمد. (1373ش). المعجم (ج 1، به کوشش سیروس شمیسا). تهران: [بیناشر].
صرفی، محمدرضا. (1393). «گستره ادبیات پایداری». ادبیات پایداری، 6(10)، 207-237. دسترسی: https://surl.li/fxgqon.
طاقتی، علیرضا، & آقایی، هادی. (1398). «تأثیرپذیری جنبشهای مقاومت اسلامی از گفتمان انقلاب اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی (موردپژوهی: جنبش انصارالله یمن)». در همایش بینالمللی گام دوم انقلاب اسلامی (الگوی نظام انقلابی تمدنساز): مقالات اولین همایش بینالمللی گام دوم انقلاب (16 بهمن 1398، صص 2124-2141).
طباطبایی، محمد حسین. (1378ش). تفسیر المیزان (ترجمه محمد باقر موسوی، 20 ج). قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
الطبرسی. (1995). تفسیر مجمع البیان (تحقیق لجنة من العلماء و المحققین الأخصائیین). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
عبداوی، حفیظة. (2017). «رمز الحجر فی القصیدة الفلسطینیّة المعاصرة». مجلة النقد والدراسات الأدبیة واللغویة، 5(1)، 64-71. دسترسی: https://asjp.cerist.dz/en/article/133357
فندرسکی، ابوطالب. (1381ش). رساله بیان بدیع. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
قادری، آزاده، سیدی، سیدحسین، & صدیقی، بهار. (1402). «بررسی بازنمود ایدئولوژی در گفتمان شعری «الأرض و الجرح الذی لا ینفتح» أمل دنقل بر اساس مربع ایدئولوژیک وندایک». نشریه ادب عربی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران)، 15(1)، 23-42. https://doi.org/10.22059/jalit.2022.333611.612473
قاسمی اصل، زینب، & نیازی، شهریار. (1398). «مطالعه ساختهای گفتمانمدار معنایی در روزنامه الحیاه عربستان با تکیه بر الگوی وندایک». مجله زبانپژوهی، 11(32)، 331-355. 10.22051/jlr.2018.16523.1383
کنفانی، غسان. (1361ش). ادبیات مقاومت در فلسطین اشغالی (ترجمه موسی اسوار). تهران: سروش.
کیانی، حسین، & میرقادری، سیدفضلالله. (1388). «شهید و جانباز در شعر ابراهیم طوقان، شاعر مقاومت فلسطین». ادبیات پایداری، (1)، 127-142. دسترسی: https://surl.li/uvwuns
محمدی ریشهری، محمد، & طباطبایی، محمد کاظم، & حسینی، حمید. (1394ش). منتخب میزان الحکمة. قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، سازمان چاپ و نشر.
مطهری، مرتضی. (1390ش). مجموعه آثار (ج 3). تهران: صدرا.
میرباقریفرد، سیدعلیاصغر، هاشمی، سیدمرتضی، & صفریفروشانی، حکمتاله. (1390). «نقد و تحلیل مبحث تقدیم و تأخیر در علم معانی (بر اساس بوستان سعدی)». مجله شعرپژوهی (بوستان ادب - علوم اجتماعی و انسانی)، 3(3)، 173-199. https://doi.org/10.22099/jba.2012.277
میرحسینی، سیدمحمد، قاسمیحامد، مرتضی، & شاورانی، مسعود. (1389). «استقامت و پایداری در قرآن». ادبیات پایداری، (3)، 589-610. 10.22103/jrl.2012.309
میرصادقی، جمال. (1377ش). جمال و میمنت: واژهنامه هنر داستاننویسی. تهران: کتاب مهناز.
نبیزادهسرابندی، سیما. (1372ش). تجزیه و تحلیل متن بر مبنای واژگان نشاندار و بینشان (پایاننامه کارشناسی ارشد غیرمنتشره). دانشگاه شیراز، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
وبگاه المنتدی العربی لتحلیل السیاسات الایرانیة. (1398ش، 1 آبان). «دوافع مساندة ایران للحوثیین فی الیمن» https://afaip.com
وندایک، تئون. (1389ش). مطالعاتی در تحلیل گفتمان (از دستور متن تا گفتمانکاوی انتقادی) (گروه مترجمان، چاپ سوم). تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانهها.
وندایک، تئون. (1394ش). ایدئولوژی و گفتمان (ترجمه محسن نوبخت). تهران: نشر سیاهرود.
یارمحمدی، لطفالله. (1383ش). گفتمانشناسی رایج و انتقادی. تهران: انتشارات هرمس. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 108 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |