
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 355 |
تعداد مقالات | 3,429 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,341,335 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,541 |
بازپژوهی رابطه «عرف» و «شرع» در توجیه تنبیه و تأدیب اطفال مطالعه موردی بند ت ماده 158 قانون مجازات اسلامی | ||
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 13، مهر 1403، صفحه 185-162 اصل مقاله (766.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2025.142908.1518 | ||
نویسندگان | ||
مهرانگیز روستائی* 1؛ محمد کاکاوند2 | ||
1استادیار، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران. | ||
2استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران. | ||
چکیده | ||
گنجاندن تأدیب اطفال توسط والدین و اولیای قانونی در بند ت ماده 158 قانون مجازات اسلامی که علیرغم تفاوتهای جوهری، در دکترین بهعنوان عامل موجهه جرم و در بیان اخیر قانونگذار بهعنوان مانع مسئولیت کیفری ذکر شده است، علاوه بر آنکه میتواند قانونگذار را در مظان اتهامِ قانونیسازی کودکآزاری قرار دهد، ممکن است به فروکاست آن به حق ساده والدگری از سوی مجریان و تابعان قانون منجر شود. آنچه در پیشگیری از بروز چنین نتایجی اهمیت دارد، تفسیر صحیح قیودی است که زوال وصف قانونی از این رفتار را اعتبار میبخشد؛ اما با مشروط کردن توجیه تأدیب اطفال به «حد متعارف» و «حدود شرعی» و نامشخص بودن محدوده آنها، بهویژه حد متعارف و نیز ابهام در رابطه آن دو با یکدیگر، چنین تفسیری بهراحتی امکانپذیر نیست؛ لذا افزودن شرط حد شرعی به حدود متعارف در قانون مجازات اسلامی 1392، نه تنها نتوانسته است از اجمال و ابهام در ضابطه تأدیب اطفال بهعنوان یک امر قانونی بکاهد، بلکه با ترکیب این دو ضابطه با یکدیگر، امکان تشخیص را برای مقام قضایی دشوارتر ساخته است. نتیجه اینکه؛ پژوهش پیشرو براساس روش توصیفی- تحلیلی، با مرجع قرار دادن رویکرد افتراقی- حمایتی قانون در برخورد با کودکان، بر این است که حد متعارف تأدیب که معیارهای بافتمند و تفسیربرداری دارد با خوانشهای ارفاقآمیز از حدود شرعی که مصادیق قابل تعیینی دارد، تخصیص زده شود تا نهاد تأدیب و تنبیه اطفال در قوانین مختلف با روند کلیتر حمایتهای قانونی از اطفال همراستا گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
کودکآزاری؛ رویکرد افتراقی؛ تنبیه متعارف؛ تنبیه مشروع | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
Ain F, Daris F & Shahgholian N. (2001). “Study of different forms of child abuse and some predisposing factors in families referring to Shahrekord hospitals in 1999”. Iranian Journal of Nursing and Midwifery. 14(28). [In Persian] Anşārī, G. (2013). Aḥkām Wa Ḥuqūq Kūdakān Dar Islām. Qum: ʾAʾimmat Aṭhār. [In Persian] Araji, A. (1995). Kanz al-Fawāʾid. Qum: Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. [In Arabic] Ardibīlī, A. (1981). Majmaʿ al-Fāʾidat Wa al-Burhān Fī Sharḥ Irshād al-Adhhān. Qum: Nashr Islāmī. [In Arabic] Borhani, M. (2011). “The scope of corporal punishment of children by parents from the perspective of law and jurisprudence”. Human Rights. 6(2). [In Persian] Burūjirdī, Ḥ. (2007). Jāmiʿ al-Aḥādīth al-Shīʿah. Tehran: Farhang Sabz. [In Arabic] Fāḍil Hindī, M. (1995). Kashf al-Lithām. Qum: al-Nashr al-Islāmī al-Tābiʿat li-Jimāʿat al-Mudarrisīn Fī Ḥuzat ʿIlmīyyat Qum. [In Arabic] Fiyḍ Kāshānī, M. (1985). al-Wāfī. Isfahan: Imām Amīr al-Muʾminīn. [In Arabic] Ghasemi F, Valizadeh F, Tolabi T & Saki M. (2007). “Investigation of some behavioral problems caused by physical punishment by parents in elementary school children”. Lorestan University of Medical Sciences. 4(34). [In Persian] Gulpāyigānī, SMR. (Nd). al-Durr al-Manḍūd fī Aḥkām al- Ḥudud. Qum: Dār al-Qurʾān al-Karīm. [In Arabic] Ḥillī, Ḥ. (1999). Taḥrīr al-Aḥkām ʿAlā Madhhab al-Imāmīyyat. Qum: Imām Şādiq. [In Arabic] Ḥillī, J. (1987). Sharāʾiʿ al-Islām Fī Masāʿil al-Ḥalāl Wa al-Ḥarām. Qum: Ismāʿīlīyān. [In Arabic] Hillīi, MHB. (1967). ʾĪḍāḥ al-Fawāʾid fī Sharḥ Mushkilat al-Qawāʿid. Qum: Ismāʿīlīyān. [In Arabic] Ḥurr ʿĀmilī, M. (1988). Tafşīl Wasāʾil al-Shīʿat Ilā Taḥşīl Masāʾil al-Shīʿih. Qum: Āl al-Bayt. [In Arabic] Ibn al-Athīr, M. (1978). al-Nihāyat fī Gharīb al-Ḥadīth wa al-Āthār. Beirut: Dār al-fikr. [In Arabic] Ibn Idrīs Ḥillī, M. (1990). al-Sarāʾir. Qum: al-Nashr al-Islāmī. [In Arabic] Ilhām Gh & Burhānī M. (2021). Darāmadī Bar Ḥuqūq Jazāyi ʿUmūmī, Wākunish bi Jurm. 6th ed. Tehran: Mīzān. [In Persian] Khānsārī, A. (1984). Jāmiʿ al-Madārik fī Sharḥ Mukhtaşar al-Nāfiʿ. Qum: Ismāʿīlīyān. [In Arabic] Khoei, SA. (2001). Mabānī Takmilat al-Minhāj. Qum: Iḥyāʾ Āthār al-Imām al- Khūʾī. [In Arabic] Khomeini, SR. (2003). Tuḍīḥ al-Masāʾil. Qum: Nashr Islāmī. [In Arabic] Khomeini, SR. (Nd). Taḥrīr al-Wasīlat. Qum: Dār al-ʿAlam. [In Arabic] Kuliynī, M. (1986). al-Kāfī. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyat. [In Arabic] Madanī Ghahfarrukhī, S. (2004). Kūdak Āzārī Dar Īrān. Tehran: Aknūn. [In Persian] Majlisī, M. (1985). Malādh al-Akhyār. Qum: Āyatullāh Marʿashī Najafī. [In Arabic] Majlisī, M. (1993). Lawāmiʿ Ṣāḥibqarānī. Qum: ʾIsmāʿīlīyān. [In Arabic] Majlisī, MB. (1983). Mirāt al- ʿUqūl. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyat. [In Arabic]. Marʿashī Najafī, SSH. (1985). Minhāj al-Muʾminīn. Qum: Iḥyāʾ Āthār al-Imām al- Khūʾī. [In Arabic] Marʿashī Najafī, SSH. (1994). al- Qişāş ʿAlā Ḍūʾ Qurʾān wa Sunnat. Qum: Kitābkhānih ʿUmūmī Ḥaḍrat Āyat Allāh al-ʿUẓmā Marʿashī Najafī. Mohaghegh Damad M & Safavi Sohi A. (2022). “The validity of growth for the end of custody and identifying the growth indicator in the Iranian legal system”. Bi-Quarterly Journal of Jurisprudence and Principles Studies. 4(2). [In Persian] Mohammadi Foroud, H. (2001). “Child Abuse”. Correction and Education Journal. 7. [In Persian] Mokhtari A & Barani Beiranvand A. “Discrimination in Children. (2025). Comparative Study of Islamic Jurisprudence and Religions”. Bi-Quarterly Journal of Comparative Studies of Jurisprudence and Principles of Religions. 7(1). [In Persian] Mousavi, A. (2014). “Child Punishment from the Perspective of the Sects”. Educational Jurisprudence Studies. 1(2). [In Persian] Muḥaqqiq Karakī, ʿA. (1993). Jāmiʿ al-Maqāşid Fī Sharḥ al- Qawāʿid. Qum: Āl al-Bayt. [In Arabic] Najafī, A. (2013). Darbāriyi Sīyāsat Jināʾī Mutifāwit, Muqaddamiī Bar Sīyāsat Jināʾī. Trans by: Ali Hossein Najafi Abranabadi. 4th ed. Tehran: Mīzān. [In Persian] Najafī, M. (1983). Jawāhir al-Kalām. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al- ʿArabī. [In Arabic] Nīyāzpūr, A. (2015). ʿIdālat Kiyfarī Barāyi Kūdakān wa Nujawānān. Tehran: Mīzān. [In Persian] Nobahar, R. (2012). “Age and Criminal Responsibility: Rereading the Famous Theory of Imamiyya Jurists”. Journal of Criminal Law Research. 6. [In Persian] Raijian Asli, M. (2002). “The Status of Child Delinquents-Victims in Iranian Criminal Law”. Legal Perspectives Quarterly. 7(25). [In Persian] Rostami S, Hafidi W & Roustaie M. (2019). “The effect of Urf (common law) on family laws in Islamic Jurisprudence”. Kufa Journal of Arts. 2(41). [In English] Sabziwārī, SʿA. (1992). Muhadhdhab al-Aḥkām. Qum: Maktab Āyatullāh al-Sabziwārī. [In Arabic] Ṣadūq, M. (1992). Man lā Yaḥḍuruh al-Faqīh, 2nd ed. Qum: Nashr Islāmī. [In Arabic] Şafāyī SḤ, Imāmī A. (2019). Mukhtaşar Ḥuqūq Khāniwādih. Tehran: Mīzān. [In Persian] Salehi H & Esmaeilpour M. (2014). “Reflections on Child Abuse with an Approach to the Law on the Protection of Children and Adolescents of 2002, Bi-Quarterly Scientific-Promotional". Journal of Jurisprudence and Family Law (Neday Sadeq). 19(61). [In Persian] Shafi'i et al. (2024). “A comparative study of child discipline from the perspective of Islamic rulings and Islamic Penal Code”. Quarterly Journal of Comparative Criminal Jurisprudence. 3(3). [In Pesian] Shahīd al-Thānī, Z. (1960). Ḥāshīyat Sharāʾiʿ al-Islām. Qum: Bustān Kitāb Qum. [In Arabic] Shahīd al-Thānī, Z. (1989). al-Rawḍat al-Bahiyyat fī Sharḥ al-Lumʿat al-Dimashqīyyat. Qum: Āl al-Bayt. [In Arabic] Shahīd al-Thānī, Z. (1992). Masālik al-Afhām ilā Tanqīḥ Sharāʾiʿ al-Islām. Qum: Muʾassisat Maʿārif Islāmī. [In Arabic] Ṭabarsī, Ḥ. (1991). Makārim al-Akhlāq. Qum: al-Sharīf al-Raḍī. [In Arabic] Ṭabāṭabāʾī Ḥāʾirī, SʿA. (1997). Rīyāḍ al-Masāʾil. Qum: Āl al-Bayt. [In Arabic] Tabrīzī, J. (1996). Mabānī Ḥudūd wa Taʿzīrāt. Qum: Mihr. [In Arabic] Ṭūsī, M. (1986). Tahdhīb al-Aḥkām. Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmīyyat.[In Arabic] Ṭūsī, M. (1993). al-ʾImālī. Qum: Dār al-Thiqāfat. [In Arabic] White R & Haynes F. (2019). Jurm wa Jurmshināsī. Trans by: Ali Salimi. Np: Majd. [In Persian] Zeinali, A. (2009). “Parental rights and criminal protection of children against victimization”. Jurisprudence and Family Law. 14(51). [In Persian] Zeinali, Amir A. (2003). “The Law on the Protection of Children and Adolescents and the Conflict of Views on It”. Quarterly Journal of Social Welfare. 3(9). [In Persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 145 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 61 |