
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 355 |
تعداد مقالات | 3,429 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,341,324 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,538 |
مطالعهی موسیقی مجلسی شهر سنندج از منظر ویژگیهای موسیقایی و شعری | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 4، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2025.141166.1512 | ||
نویسندگان | ||
حمید حاصلی* 1؛ مصطفی محمود جانلو2؛ وحید سلیمانی نژاد3 | ||
1استادیار، گروه موسیقی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
2استادیار، گروه موسیقی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
3استادیار، گروه موسیقی، دنشکده هنر ومعماری، دانشگاه کردستان، سنندج. ایران. | ||
چکیده | ||
اصطلاح «موسیقی مجلسی» بهنسبت فرهنگهای مختلف مفهومی دوگانه دارد. در بعضی فرهنگ ها، بهمنظور بستری اجرایی است و به فراخور فرهنگ حاکم هرگونهای از موسیقی در آن قابل اجرا است. در برخی دیگر، موسیقی مجلسی گونهای موسیقایی است با پارامترهای مشخص. موسیقی مجلسی سنندج نیز یک ژانر است که به آن «بَرتَونانَه» و «دُمانَه» هم میگویند. در این مقاله عوامل ساختاری این ژانر که شامل شعر و عناصر موسیقایی، و چگونگی بهرهگیری از آنها است واکاوی میشود و از این طریق چرایی کاربرد اصطلاح بَرتَونانَه و دُمانَه تبیین خواهد شد. پژوهش کیفی حاضر از نظر ماهیتی توصیفی-تحلیلی بوده و دادهها به روش اسنادی و استفاده از آرشیو شنیداری و بخشی نیز از طریق کار میدانی همچون حضور در محل اجرا و مصاحبه جمعآوری شده است. یافتهها نشان می دهد دُمانَه یعنی منتسب به «دُم»، که اجتماعی حاشیهنشین در سنندج است و تکثر حضورشان در اجرای مجلسی باعث شده که این گونه را دُمانَه نیز بنامند و از طرفی، بسیاری مجلسی را مشتق از بَرتَونانَه میدانند که موسیقی قالیبافان است. ساختار مجلسی بر چگونگی کاربست شعر و ملودی استوار است، بطوریکه از منظر موسیقی شاخصهی ریتمیک آن (٨/٧) است و ملودی فرمی استروفیکی دارد. اشعار هم تماماً فولک هستند و در چهار فرم زنجیرهای، آزاد، روایی و بداههسرایی بهکار برده میشوند. فرم زنجیرهای منحصر به مجلسی است، زیرا در ادبیات کُردی و دیگر گونههای موسیقی دیده نمیشود. مجلسی دارای سه شیوهی اجرایی یکقولی(یکنفره)، دوقولی(دونفره) و جمعی است. این روشها در تقویت تعامل و همگرایی اجتماعی نقش دارند و اهمیت فرهنگی موسیقی مجلسی را در تقویت پیوندها اجتماعی برجسته میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
موسیقی مجلسی؛ موسیقی مردمی؛ دُمانه؛ بَرتَونانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 61 |