
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 357 |
تعداد مقالات | 3,464 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,390,609 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,069,825 |
مطالعه آیکونوگرافیک خیر و شر در نگاره" نبرد ایرانیان با تورانیان به کوه هماون" از شاهنامه طهماسبی | ||
جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1404، صفحه 14-31 اصل مقاله (1.31 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2025.139609.1352 | ||
نویسندگان | ||
آذر باقری1؛ ناهید عبدی* 2؛ نیر طهوری3؛ سید رحمان مرتضوی4 | ||
1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، گروه هنر، دانشکده جامعه و رسانه، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران | ||
2استادیار پژوهشکده هنر ایران، فرهنگستان هنر ایران، تهران، ایران | ||
3استادیار دانشکده عمران، هنر و معماری واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
4استادیار، گروه هنر، دانشکده جامعه و رسانه، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
صحنه های نبرد از موضوعات مهم نگارگری ایرانی است که اغلب در شاهنامه های مصور، تجلی یافته است. یکی از این صحنهها، برگی از شاهنامه طهماسبی به رقم عبدالعزیز، تحت عنوان" نبرد ایرانیان و تورانیان به کوه هماوَن" درقرن دهم ه.ق/ شانزدهم.م، است. از آنجا که تمام وقایع باستانی شاهنامه متأثر از تقابل راستی و ناراستی و نیروهای خیر و شر است، پژوهشگر در تلاش است، نگاره را در خصوص مفاهیم نیروهای خیر و شر، با رویکرد آیکونوگرافی به بحث و تحلیل گذارد. در این راستا هدف پژوهش، گشایش حقایقی است که به خوانش و دریافت معانی این نگاره، یاری میرساند. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال اصلی است که چه پیوند و رابطه معناداری میان نقشمایه ها و مضامین خیر و شر از ورای تصویر مزبور وجود دارد؟ روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، با رویکرد آیکونوگرافی و منابع آن از نوع کتابخانه ای است. نتایجِ پژوهش نشان می دهد که اشعار متن این نگاره، مربوط به مرحله نبردِ ایرانیان و تورانیان در کوهسارِ منطقه کاسهرود و قبل از نبرد هماوَن است و عنوان نگاره با روایت ادبی آن تطابق ندارد. همچنین شواهد ادبی و تاریخی، گواهی می دهد که توجه به مذهب شیعه و ملی گرایی دوران صفوی، در همانندسازی داستانهای باستانی ایران با جنگهای عهد صفوی که جهاد خوانده می شد تأثیر به سزایی در مصورسازی و پیامهای تصویری این نگاره داشته است. نقشمایه های نمادینی چون بیرق های سرخ و سبز، سرخ پوشان قزلباش، کلاه حیدریِ سلحشوران ایران و نبرد همگروه ایرانیان در مقابل تورانیان، محتوای رویارویی خیر و شر را به نمایش گذاشته اند. | ||
کلیدواژهها | ||
"خیر و شر"؛ "تورانیان"؛ "هماوَن"؛ " آیکونوگرافی" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 33 |