
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 355 |
تعداد مقالات | 3,434 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,352,177 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,046,027 |
بررسی تطبیقی تعهد دینی در اشعار حافظ ابراهیم و محمدتقی بهار | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 خرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.143194.1240 | ||
نویسندگان | ||
برزو نظری1؛ فرهاد دیوسالار* 2؛ حسن شوندی3؛ شهرزاد شیدا4 | ||
1ادبیات عرب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج | ||
2گروه ادبیات عرب، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران | ||
3دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج | ||
4دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش، تحلیل ساختار جهانبینی دینی و مؤلفههای تعهد دینی در گزیدهای از اشعار دو شاعر معاصر، ملکالشعرای بهار (شاعر ایرانی) و حافظ ابراهیم (شاعر مصری) است. بر اساس تحلیل مضمون متون منتخب، چهار محور اصلی شناسایی شده است: ۱) معجزه زنده کردن مردگان به دست حضرت عیسی(ع)، ۲) یاد مرگ و تأمل در سرانجام انسان، ۳) دینداری و التزام عملی به آموزههای اسلامی، و ۴) نقش برکات دینی در اصلاح فرد و جامعه. روش پژوهش توصیفی–تحلیلی و کیفی است؛ بدینصورت که ابتدا نمونههای شاخصی از غزل و قصیده در دیوان دو شاعر استخراج و با تمرکز بر تحلیل مضمون، فرکانس، و نحوه بروز هر مضمون در ساختار بلاغی و استدلالی شعر بررسی شدهاند. یافتهها نشان میدهند که در مقایسه اشعار ملکالشعرای بهار و حافظ ابراهیم، هر دو شاعر با بهرهگیری از مؤلفههایی چون یاد مرگ بهعنوان تلنگری برای تأمل در کوتاهی حیات، روایت بازگشت به زندگی از طریق معجزه حضرت عیسی(ع)، اعتراف به ناتوانی عقل بشری در درک تمامیت قدرت الهی، و تکیه بر آموزههای دینی، ساختاری فکری و احساسی مشترک را میسازند. با این حال، ملکالشعرای بهار در پرداختن به مرگ و رستاخیز بیشتر بر جنبه فردی و عرفانی تأکید دارد و از آن برای دعوت به خودسازی و جستوجوی حضور الهی بهره میبرد، در حالیکه حافظ ابراهیم، یاد مرگ و امید به معاد را بهمثابه انگیزهای برای مبارزه در راه عدالت اجتماعی و رستگاری جمعی مطرح میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات متعهد؛ تعهد دینی؛ شعر معاصر؛ حافظ ابراهیم؛ محمدتقی بهار | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17 |