
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 358 |
تعداد مقالات | 3,474 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,399,934 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,074,237 |
بررسی سرزمین های اسلامی در سفرنامۀ «رحلة ابن جبیر» از منظر ژئوپوئتیک کِنت وایت | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.143314.1247 | ||
نویسندگان | ||
علی خالقی* 1؛ حسن نجفی2 | ||
1استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات عربی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات عربی دانشگاه فرهنگیان تهران ایران | ||
چکیده | ||
ژئوپوئتیک به عنوان رویکرد نقدی که با تأکید بر نقش محیط و زمین به بررسی متن ادبی به ویژه سفرنامهها در سایه رابطه دیالکتیک بین انسان با زمین و احساسات و عواطف برخواسته از آن میپردازد، در دیدگاه و آرای کنت وایت فیلسوف برجسته اسکاتلندی در معرض دید همگان قرار گرفت. وی که رابطه معناداری را بین مکان و آثار ادبی تعریف کرده، یک متن را به ساحت انتقادی، اخلافی، فلسفی، شاعرانگی و توصیف فضامحور پیوند زده است. ابن جبیر جغرافیدان، شاعر و جهانگرد اندلسی قرن هفتم هجری در سفرنامه مشهورش تحت عنوان "رحلة" به توصیف وقایع، آداب و رسوم و مسائل سیاسی اجتماعی سرزمینهای اسلامی و ملل گوناگون از اندلس تا مکّه پرداخته است. این مقاله با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و با توجه به ارتباط معنادار مکان با سفرنامه، به بررسی ارتباط بین جهانبینی فلسفی انتقادی و شاعرانه ابن جبیر با اماکن اسلامی توصیفشده در سفرنامه ابن جبیر، از دیدگاه نقد ژئوپوئتیک کنت وایت میپردازد. نتایج پژوهش بیانگر این است: ابن جبیر در سفرنامه خویش تحت تأثیر اماکن اسلامی و عواطف ناشی از آن، از برخی اسلوبهای ادبی از قبیل تشبیه در جهت تبیین اندیشههای فلسفی مبتنی بر عرفان اسلامی بهره برده است؛ کما اینکه رفتار حاکمان سیاسی و مقابله با برخی از سنّتها و فرهنگهای نادرست را نیز جهت تعالی انسان به حیطه نقد کشانده است. | ||
کلیدواژهها | ||
سرزمین های اسلامی؛ سفرنامه؛ ژئوپوئتیک؛ مکان؛ ابن جبیر؛ کنت وایت | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7 |