
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 365 |
تعداد مقالات | 3,571 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,544,141 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,139,553 |
تحلیل ساختار و گونههای تشبیه در دیوان صیدی هورامی | ||
پژوهشنامه ادبیات کردی | ||
مقاله 2، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 19، مرداد 1404، صفحه 31-54 اصل مقاله (567.96 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jokl.2025.142583.1410 | ||
نویسندگان | ||
سعید احمدی* 1؛ ابراهیم رحیمی زنگنه2؛ موسی پرنیان3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی – دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
3گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
تشبیه که بنیادیترین رکن و ابزار صور خیال و تصویرآفرینی است و سایر صورتهای بلاغی (استعاره، مجاز، تشخیص و کنایه) از آن نشأت میگیرند، تجلیگاه اندیشه، تخیل و تجربۀ شاعر و نمودار توانایی او در ایجاد تناسب میان اجزای بیرونی و درونی طبیعت و برقراری ارتباط با محیط و آفریدهها است. «صیدی» از شاعران کمنظیر در وصف مظاهر طبیعت هورامان است که با زبانهای کردیِ هورامی، فارسی و عربی شعر سروده است. او در تصویرگریهای بلاغی اشعارش، بیشتر از تشبیه و استعاره بهره گرفته است. پژوهش حاضر به شیوة توصیفی تحلیلی و با گردآوری اسناد به شیوۀ کتابخانهای، بر آن است تا با تحلیل اشعار هورامی و ملمعهای فارسی-هورامی صیدی، ساختار و درونمایۀ شگردهای بلاغی و گونههای تشبیهات وی را تبیین نماید. یافتههای پژوهش نشان میدهد که بیشتر تشبیهات صیدی بر پایة محسوسات است و معقولات و مفاهیم انتزاعی و فلسفی، کمتر در صور خیال و تشبیهات وی دیده میشود. تشبیه بلیغ بسامد بالایی دارد که بیانگر آن است صیدی آگاهانه با بهکارگیری این نوع تشبیهات و ادعای همانندی بیشتر، به سوی خیالانگیزی و ایجاز رفته است. تصویرپردازی از طبیعت هورامان و اعلام جغرافیایی آن نیز با بسامد بالایی در شعر و تشبیهات صیدی پدیدار گشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
صیدی هورامی؛ تحلیل بلاغی؛ تشبیه؛ ادبیات کردی؛ شعر هورامی | ||
مراجع | ||
الف) فارسی
تجلیل، جلیل (1374). معانی و بیان. چاپ هفتم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
حاجیان نژاد، علیرضا (1380). «نوعی تشبیه در ادب فارسی (تشبیه حروفی)». مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال چهل و هشت، ش. 4، صص. 402-387.
حافظ شیرازی، شمس الدین محمد (1377). دیوان غزلیات حافظ. چاپ بیست و دوم، تهران: صفی علیشاه.
رجائی، محمدخلیل (1379). معالمالبلاغه در علم معانی و بیان و بدیع. چاپ پنجم، شیراز: دانشگاه شیراز.
شفیعیکدکنی، محمدرضا (1378). صور خیال در شعر فارسی. چاپ ششم، تهران: آگاه.
شمیسا، سیروس (1373). بیان، چاپ چهارم، تهران: فردوس.
شمیسا، سیروس (1386). معانی و بیان، چاپ هشتم، تهران: فردوس.
شیخ احمدی، سیداسعد (1394).«تطبیق ادبیات کردی با ادبیات فارسی در زمینۀ عروض و وزن شعر» پژوهشنامه ادبیات کردی، ش. 1، صص. 14-1.
فتوحی، محمود (1385). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
کاردوخی، موحهمهد ئهمین (1375). دیوان اشعار. سنندج: کردستان.
کروچه، بندتو (1344). کلیات زیباشناسی. ترجمه: فؤاد روحانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر.
کزازی، میرجلالالدین (1400). بیان. چاپ دوازدهم، تهران: مرکز.
گلی، احمد (1388). بلاغت فارسی. چاپ دوم، تبریز: آیدین.
ب) کوردی
صیدی، محمدسلیمان بن محمود (1398). دیوانوو سهیدی، گردآورنده و تشریح: عبدالله حبیبی، سنندج: کردستان.
صیدی، محمدسلیمان بن محمود (1385). دیوانی صهیدی، گردآورنده و تشریح: محمدامین کاردوخی، سنندج: کردستان.
محمدپور، رئوف (1386). خیزگهی سهیدی و خهرمانهی ئهدهب. تهران: احسان.
هورامی، محمدامین (1970م). دیوان صیدی هورامی، سلیمانیه: ڕاپهڕین. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 94 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 48 |