دومین نسخه چاپی مجله فصلنامه مطالعات ادبی و فرهنگی معاصر
آیین نامه نشریات علمی مصوب اردیبهشت ۱۳۹۸
شیوه نامه ارزیابی و رتبه بندی نشریات علمی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات31
تعداد شماره‌ها367
تعداد مقالات3,581
تعداد مشاهده مقاله4,565,839
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,150,131
جوان, فرهاد, آتش‌بهار, رامین, مطلب پور, آزاده. (1404). پهنه‌بندی مخاطرات محیطی در مقاصد گردشگری با تأکید بر سیلاب (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان). , 1(3), 43-56. doi: 10.22034/ermr.2025.144141.1025
فرهاد جوان; رامین آتش‌بهار; آزاده مطلب پور. "پهنه‌بندی مخاطرات محیطی در مقاصد گردشگری با تأکید بر سیلاب (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان)". , 1, 3, 1404, 43-56. doi: 10.22034/ermr.2025.144141.1025
جوان, فرهاد, آتش‌بهار, رامین, مطلب پور, آزاده. (1404). 'پهنه‌بندی مخاطرات محیطی در مقاصد گردشگری با تأکید بر سیلاب (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان)', , 1(3), pp. 43-56. doi: 10.22034/ermr.2025.144141.1025
جوان, فرهاد, آتش‌بهار, رامین, مطلب پور, آزاده. پهنه‌بندی مخاطرات محیطی در مقاصد گردشگری با تأکید بر سیلاب (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان). , 1404; 1(3): 43-56. doi: 10.22034/ermr.2025.144141.1025

پهنه‌بندی مخاطرات محیطی در مقاصد گردشگری با تأکید بر سیلاب (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد، استان کردستان)

پژوهش های محیطی در قلمروهای کوهستانی
دوره 1، شماره 3، مرداد 1404، صفحه 43-56    اصل مقاله (2.32 M)
نوع مقاله: پژوهشی کاربردی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ermr.2025.144141.1025
نویسندگان
فرهاد جوان* 1؛ رامین آتش‌بهار2؛ آزاده مطلب پور3
1استادیار گروه مدیریت جهانگردی، دانشکدۀ میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
وقوع مخاطرات محیطی دارای خسارات چند بعدی و گسترده بر پیکره محیط طبیعی و جامعه بشری است. در میان مخاطرات محیطی، سیل از مهم‌ترین و پرتکراترین مخاطرات است که وقوع آن هر ساله، خسارات جانی، مالی و زیست محیطی متعدی را به همراه دارد. در میان مناطق مختلف، مقاصد گردشگری علاوه‌بر جامعه دائمی ساکن در آن‌ها، پذیرای تعداد قابل توجهی ازگردشگران هستند. این گردشگران در مقایسه با جامعه محلی آشنایی زیادی را محیط مقصد ندارد و ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار داشته باشند. از این رو شناسایی فضاهای مستعد وقوع سیل در مقاصد گردشگری، می‌تواند ابزار مهمی برای کاهش خسارات ناشی از آن باشد. شهرستان سروآباد با توجه به برخورداری جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی، از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان کردستان است. از این‌رو پژوهش کمی و کاربری حاضر با هدف پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهرستان سروآباد انجام گرفته است. در این مطالعه برای دستیابی به هدف اصلی پژوهش، از 14 معیار موثر بر وقوع سیلاب استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از رویکرد داده‌محور و ابزارهای نوین سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل MaxEnt استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد با توجه لحاظ خطر وقوع سیل، در کلاس‌های پر خطر قرار دارد. به این صورت که از کل مساحت مورد بررسی (1044 کیلومتر مربع)، 84/96 درصد در پهنه‌های خطر بسیار کم و کم، 2/1 درصد در پهنه خطر متوسط و 96/1 درصد در پهنه خطر زیاد و بسیار زیاد قرار دارد. همچنین نتایج نشان داد اکثر پهنه‌های خطر زیاد و بسیار زیاد، به صورت نواری شکل در بخش‌های شمالی تا مرکزی شهرستان واقع شده‌اند. نتایج صحت‌سنجی مدل نهایی پژوهش با استفاده از نمودار Omission و Predicted Areaو منحنی ROC نشان داد مدل نهایی از دقت و عملکرد بالایی برخوردار بوده است و به خوبی توانسته است شهرستان سروآباد را به لحاظ وقوع سیلاب پهنه‎بندی نماید
کلیدواژه‌ها
مخاطرات محیطی؛ مقاصد گردشگری؛ سیلاب؛ هورامان
مراجع
 

  1. امیراحمدی، ابوالقاسم؛ کرامتی، صغری و احمدی، طیبه (1390). ریز پهنه‌بندی خطر سیلاب در محدوده شهر نیشابور در راستای توسعه شهری. فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه­ریزی شهری، 2(7)، 91-110. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285229.1390.2.7.6.4
  2. آذریان، کامیار (1400). برآورد رواناب شهری و پهنه بندی آن با استفاده از تحلیل های فضایی در شهر بندرعباس. فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس، 13(50)، 54-27. https://sanad.iau.ir/Journal/zagros/Article/937815
  3. پایگاه خبری تحلیلی هاژه (1401). آمار جمعیت استان کوردستان به تفکیک شهرها در سال 1400. کد مطلب: 19163، 16 خرداد 1401، https://haje.ir/newsdetails.aspx?itemid=18063
  4. پناهی، قاسم؛ خداشناس، سعیدرضا؛ عقابی، شیما و خسروی منش، زهرا (1402). بهینه‌یابی موقعیت مکانی نقشه استاندارد سیل در پهنه‌بندی سیل با استفاده از مشخصه‌های ژئومورفولوژیکی. نشریه مهندسی عمران امیرکبیر، 55(9)، 1765-1786. https://doi.org/10.22060/ceej.2023.21664.7790
  5. جمینی، داود و شعبانی حسین آبادی، امیر (1404). شناسایی سکونتگاه‌های روستایی در معرض خطر سیل در منظر فرهنگی هورامان. روستا و توسعه پایدار فضا، مقاله آماده انتشار، https://doi.org/10.22077/vssd.2025.8898.1302
  6. رستمی، نورالدین و کاظمی، یونس (1398). پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر ایلام با استفاده از روش AHP و GIS. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 6(1 )، 179-193. http://dx.doi.org/10.29252/jsaeh.6.1.10
  7. شعبانلو، سعید؛ صدقی، حسین؛ ثقفیان، بهرام و موسوی جهرمی، سید حبیب (1387). پهنه بندی سیلاب در شبکه رودخانه های استان گلستان با استفاده از GIS. پژوهش آب ایران، 2(2)، 11-22. https://iwrj.sku.ac.ir/article_10784.html
  8. صادقی، حجت و جوان، فرهاد (1403). ارزیابی روستاهای گردشگری ایران از لحاظ آسیب‌پذیری ژئوفیزیکی با استفاده از سناریوهای فازی. پژوهش­های روستائی، 15(4)، 85-100. https://doi.org/10.22059/jrur.2024.383580.1993
  9. صادقی، حجت و جوان، فرهاد (1404). آسیب­پذیری روستاهای گردشگری ایران از لحاظ مخاطره زمین لغزش با استفاده از GIS. جغرافیا (نشریۀ انجمن جغرافیایی ایران)، 23(84)، 153-170. https://doi.org/10.22034/jiga.2025.2055364.1385
  10. غلامی، محمد و احمدی، مهدی (1398). ریزپهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر لامِرد با استفاده از AHP، GIS و منطق فازی. مخاطرات محیط طبیعی، 8(20)، 101-114. https://doi.org/10.22111/jneh.2018.22505.1334
  11. محمدی، ایوب؛ جمینی، داود و آتش بهار، رامین (1403)، شناسایی و تحلیل پهنه‌های در معرض مخاطره سیل در سکونتگاه غیررسمی نایسر ـ شهر سنندج. برنامه­ریزی و توسعه محیط شهری، 17(5): 64-53. https://sanad.iau.ir/Journal/juep/Article/1128137
  12. محمودزاده، حسن؛ امامی کیا، وحید و رسولی، علی اکبر (1394). ریزپهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر تبریز با استفاده از روش AHP. فصل‌نامه تحقیقات جغرافیایی، ۳۰ (۱)، ۱۶۷-۱۸۰. https://georesearch.ir/article-1-652-fa.html
  13. مرکز آمار ایران (1395). جمعیت و خانوار شهرهای کشور به تفکیک جنس - سرشماری 1395، قابل دسترس در: https://amar.org.ir/statistical-information/statid/52308
  14. موسوی، سیده معصومه؛ نگهبان، سعید؛ رخشانی مقدم، حیدر و حسین زاده، سید محسن (1395). ارزیابی و پهنه‌بندی خطر سیل‌خیزی با استفاده از منطق فازی TOPSIS در محیط GIS (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز شهر باغملک). مخاطرات محیط طبیعی، 5(10)، 79-98. https://doi.org/10.22111/jneh.2017.2960
  15. Anusha, N., & Bharathi, B. (2020). Flood detection and flood mapping using multi-temporal synthetic aperture radar and optical data. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 23(2), 207–219. https://doi.org/10.1016/j.ejrs.2019.01.001
  16. Bullen, J., & Miles, A. (2024). Exploring local perspectives on flood risk: A participatory GIS approach for bridging the gap between modelled and perceived flood risk zones. Applied Geography, 163, 103176. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2023.103176
  17. Feng, Y., Xiao, Q., Brenner, C., Peche, A., Yang, J., Feuerhake, U., & Sester, M. (2022). Determination of building flood risk maps from LiDAR mobile mapping data. Computers, Environment and Urban Systems, 93, 101759. https://doi.org/10.1016/j.compenvurbsys.2022.101759
  18. González-Arqueros, M. L., Mendoza, M. E., Bocco, G., & Castillo, B. S. (2018). Flood susceptibility in rural settlements in remote zones: The case of a mountainous basin in the Sierra-Costa region of Michoacán, Mexico. Journal of Environmental Management, 223, 685–693. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2018.06.075
  19. Li, Y., Martinis, S., Wieland, M., Schlaffer, S., & Natsuaki, R. (2019). Urban flood mapping using SAR intensity and interferometric coherence via Bayesian network fusion. Remote Sensing, 11(19), 2231. https://doi.org/10.3390/rs11192231
  20. Li, Z., Wang, C., Emrich, C. T., & Guo, D. (2018). A novel approach to leveraging social media for rapid flood mapping: A case study of the 2015 South Carolina floods. Cartography and Geographic Information Science, 45(2), 97–110. https://doi.org/10.1080/15230406.2016.1271356
  21. Popa, M. C., Peptenatu, D., Drăghici, C. C., & Diaconu, D. C. (2019). Flood hazard mapping using the flood and flash-flood potential index in the Buzău River catchment, Romania. Water, 11, 2116. https://doi.org/10.3390/w11102116
  22. Prasad, P., Loveson, V. J., Das, B., & Kotha, M. (2021). Novel ensemble machine learning models in flood susceptibility mapping. Geocarto International, 37(16), 4571–4593. https://doi.org/10.1080/10106049.2021.1892209
  23. Rincón, D., Khan, U. T., & Armenakis, C. (2018). Flood risk mapping using GIS and multi-criteria analysis: A greater Toronto area case study. Geosciences, 8(8), 275. https://doi.org/10.3390/geosciences8080275
  24. Sanders, B. F., Schubert, J. E., Goodrich, K. A., Houston, D., Feldman, D. L., Basolo, V., ... Matthew, R. A. (2020). Collaborative modeling with fine-resolution data enhances flood awareness, minimizes differences in flood perception, and produces actionable flood maps. Earth’s Future, 8, e2019EF001391. https://doi.org/10.1029/2019EF001391
  25. Shabani Hosainabadi, A., & Jamini, D. (2025). Zoning of environmental hazards in rural areas of western Iran. Journal of Sustainable Rural Development, 9(1), 71–82. https://doi.org/10.22034/jsrd.2025.508315.1214
  26. Swain, K. C., Singha, C., & Nayak, L. (2020). Flood susceptibility mapping through the GIS-AHP technique using the cloud. ISPRS International Journal of Geo-Information, 9(12), 720. https://doi.org/10.3390/ijgi9120720
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 41
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 31


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب