پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 365 |
| تعداد مقالات | 3,573 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,534,472 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,134,907 |
واکاوی پیرامتن‌ها در معماری ایرانی (مورد مطالعه: مسجد کبود تبریز) | ||
| جامعه شناسی فرهنگ و هنر | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 مرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/scart.2025.139993.1398 | ||
| نویسندگان | ||
| بهاره براتی* 1؛ افسانه قانی2 | ||
| 1استادیار، گروه هنر، دانشگاه حضرت معصومه(س)، قم، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه فرش، دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
| چکیده | ||
| با افزایش سرعت انتقال دانش بین رشته ای در نیمه دوم قرن بیستم، مفاهیم و ابزارهای مشترک افزایش یافت. استقبال معماران از تحولات سایر رشته ها مانند نظریه زبان‌شناسی، ادبیات نقد، فلسفه و روانکاوی باعث گسترش ابزارهای انتقادی اقتباس شده از آن رشته‌ها شد تا در معماری به کار گرفته شوند. پیرامتنیت یکی از انواع این نظریه‌ها محسوب می‌شود که آستانه ورود به متن است. ژرار ژنت، منتقد و نشانه‌شناس فرانسوی، پیرامتنیت را به عنوان یکی از انواع پنجگانه ترامتن و در چارچوب پارادایم ساختارگرایی مطرح کرد. بدین منظور این مقاله سعی دارد به روش توصیفی و تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که آیا پیرامتن‌ها را می‌توان در آثار معماری نیز جستجو کرد و اساساً مهم‌ترین پیرامتن‌ها در معماری مسجد کبود تبریز کدام هستند؟ گردآوری اطلاعات به شیوۀ اسنادی است و تلاش شده تا با شرح بستر نظری پیرامتنیت از دیدگاه ژرار ژنت، امکان جدیدی در جهت تحلیل این موضوع فراهم شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که متون هنری نیز همچون متون ادبی توسط متون دیگر احاطه شده‌اند؛ که در فهم متن مؤثر هستند. عنوان بنا، سردرب ورودی به عنوان پیرامتن‌های بیرونی و کتیبه‌ها از مهم‌ترین پیرامتن‌های درونی در جهت انتقال معنا محسوب می‌شوند، پیرامتن جزء متن اصلی بوده و مطالعه آن بدون توجه به پیکرۀ متن اصلی امکان‌پذیر نیست. پیرامتن‌های ذکرشده در زمان ساخت بنا، برساخت‌هایی از عوامل فرامتنی نظیر بافت فرهنگی و سیاسی جامعه، هستند؛ همچنین با مطالعه عوامل که به عنوان پیرامتن در معماری مطرح می‌شوند، می‌توان دریافت که در معماری ایرانی- اسلامی کارکرد پیرامتن‌ها کاملاً توصیف دقیقی از مسجد کبود تبریز هستند و رابطه ارگانیک زیبایی بین پیرامتن و متن وجود دارد. به عبارت دیگر پیرامتن‌ها(عنوان بنا، سردرب ورودی و کتیبه‌ها) نقش الحاقی به بنا نداشته و علاوه بر آرایش بنا، حامل پیام‌هایی منطبق با کارکرد و معرفی بنا هستند تا جایی که می‌توان گفت پیرامتن‌ها بدون متن، فاقد هویت مستقل هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بینامتنیت؛ پیرامتن؛ معماری اسلامی؛ آستانه؛ ژنت | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||