
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 379 |
تعداد مقالات | 3,705 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,749,226 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,281,974 |
تحلیل شناختی اوزان مبالغه در اسماء و صفات الهی قرآن بر اساس نظریه فضاهای ذهنی؛ مطالعهی موردی | ||
مطالعات ادب اسلامی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jilr.2025.144335.1301 | ||
نویسندگان | ||
علی اسودی؛ پیوند سفری* ؛ محمدهادی احمدی | ||
دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
زبانشناسی شناختی بهعنوان یکی از زیرشاخههای نوین علوم شناختی، به بررسی فرآیندهای ذهنی مرتبط با درک و پردازش معنا میپردازد. نظریه فضاهای ذهنی برخاسته از زبانشناسی شناختی، نخستین بار سال 1985 توسط ژیل فوکونیه مطرح شد؛ این نظریه بر شکلگیری ساختارهای موقت و پویا در ذهن انسان تأکید دارد. این ساختارهای ذهنی در تحلیل و درک معانی پیچیده از طریق ایجاد و اتصال فضاهای متعدد ذهنی نقش اساسی دارند. بر همین اساس پژوهش حاضر به بررسی کاربرد نظریه فضاهای ذهنی در تحلیل اسماء و صفات الهی مرتبط با اوزان مبالغه، در قرآن کریم میپردازد. در این راستا، پربسامدترین واژگان در سه وزن «فَعّال»، «فَعیل» و «فَعول» شامل «علّام»، «علیم»، «غفور»، «توّاب» و «قهّار» در هفت آیه (به عنوان نمونه) شناسایی و انتخاب شدهاند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی تلاش میکند در چارچوب این نظریه، لایههای معنایی مرتبط با اوزان مذکور را در بافت آیات بررسی کرده و کارایی آن را در فهم بهتر معانی آیات قرآن ارزیابی کند. نتایج پژوهش نشان میدهد، اوزان مبالغه در اسماء و صفات الهی، به ویژه در فرازهای پایانی آیات، نقش کلیدی در تکمیل و تقویت معنای اراده الهی دارند. این امر به مانند حسن ختام برای آیه عمل میکند و هدف نهایی پیام الهی را به صورتی جامع به مخاطب منتقل میسازد؛ بنابراین نظریه فضاهای ذهنی میتواند در ارائه تفسیری عمیقتر و ترجمۀ دقیقتر از آیات الهی کارآمد باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ فضای ذهنی؛ اوزان مبالغه؛ اسماء و صفات الهی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 14 |