
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 334 |
تعداد مقالات | 3,274 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,073,619 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,879,399 |
ارزیابی طرحهای توسعه شهری براساس اصل همپیوندی و اتصال با استفاده از روش AHP (نمونه موردی: طرح احیای میدان امام علی(ع) اصفهان) | ||
فصلنامه مطالعات شهری | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 11، مرداد 1393، صفحه 19-36 اصل مقاله (1.74 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید محمد امامی* 1؛ اسفندیار زبردست2 | ||
1برنامه ریزی شهری و منطقه ای دانشگاه تهران | ||
2شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
یکپارچگی مفهومی است که در متون نظری با مفاهیمی همچون وحدت، هماهنگی، همپیوندی، اتصال و پیوستگی قرابت مفهومی دارد. همچنین یکی از مهمترین ویژگیهای بافت تاریخی شهرهای با رشد ارگانیک، به ویژه بافت تاریخی شهرهای با اقلیم گرم و خشک است که تحتتأثیر طرحهای توسعه شهری قرار میگیرند. به عنوان نمونه طرح احیای میدان امام علی(ع) یکی از طرحهای تأثیرگذار بر یکپارچگی بافت تاریخی اصفهان است. به منظور بررسی این تأثیر، سئوال پژوهش حول چیستی معیارهای اصل همپیوندی و اتصال در متون نظری و تجارب مختلف و چگونگی ارزیابی طرحها براساس آن معیارها با استفاده از روش AHP شکل گرفت. با استفاده از روش تحقیق بر پایه استدلال قیاسی و بررسی متون نظری و تجارب جهانی، مشخص شد که اصول یکپارچگی در پنج دسته وحدت، همپیوندی و اتصال، تخلخل، اصالت و آسیبپذیری قرار میگیرند. به منظور ارزیابی طرح مورد نظر بر یکپارچگی بافت تاریخی، اصل همپیوندی و اتصال، با شش معیار پیوند و اتصال شبکه دسترسی، پیوند و اتصال کاربریها و عملکردها، پیوند و اتصال از طریق باززندهسازی بناهای قدیمی و مخروبهها، پیوند و اتصال توده و فضا، پیوند و اتصال بدنه فضای شهری و پیوند و اتصال از طریق تراکم انتخاب شدند. معیارها و زیرمعیارهای اصل همپیوندی و اتصال در مجموع 21 معیار را در بر میگیرند که همه آنها کیفیاند و از ساختار سلسله مراتبی برخوردارند. پس از شناخت و تحلیل تکتک معیارها در مورد طرح احیای میدان امام علی(ع)، با استفاده از کاربست شیوهای خاص از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) طرح ارزیابی شد. در این روش، امتیاز معیارها در وضعیت طرح با سه حالت فرضی ایدهآل و قابل قبول مقایسه میشود. نتیجه کلی ارزیابی نشان میدهد که طرحاز نظر اصل همپیوندی و اتصال، در سطح قابل قبولی است اما با سطح ایدهآل تفاوت چشمگیری دارد و با اجرای راهکارهای پیشنهادی اصلاحی، نزدیکی به سطح ایدهآل ممکن است. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزیابی؛ اصل هم پیوندی و اتصال؛ طرح احیای میدان امام علی(ع)؛ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) | ||
مراجع | ||
- اردلان نادر و بختیار لاله (1975)، حس وحدت: در معماری سنتی ایران، ترجمه حمید شاهرخ، تهران: سازمان زیباسازی شهر تهران با همکاری نشر خاک. - بحرینی، سید حسین (1374)، زبان طراحی شهر خودی، مجموعه مقالات ارائه شده در اولین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران. تهران: سازمان میراث فرهنگی. - بحرینی، سید حسین و دیگران (1388)، تحلیل مبانی نظری طراحی شهری معاصر: اواخر قرن 19 تا دهه هفتم قرن 20 میلادی، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - پاکزاد، جهانشاه (1386)، سیر اندیشههای شهرسازی، تهران: انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید. - توسلی، محمود و بنیادی، ناصر (1372)، طراحی فضای شهری _ فضای شهری و جایگاه آن در زندگی و سیمای شهری، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی. - توسلی محمود (1379)، طراحی شهری خیابان کارگر، تهران: شرکت بهسازی و عمران شهری. - توسلی، محمود (1371)، بیان مفاهیم و مباحثی در زمینه طراحی شهری، فصلنامه آبادی، شماره 7، 16-24. - توسلی، محمود (1365)، اصول و روشهای طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران، جلد دوم، تهران: انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی. - توسلی، محمود (1368)، طراحی شهری در بافت قدیم شهر یزد، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی. - توسلی، محمود (1388)، طراحی شهری: هنر نو کردن ساختار شهر، تهران: محمود توسلی. - تولایی، نوین (1386)، شکل شهر منسجم، تهران: انتشارات امیر کبیر. - حبیبی، سید محسن (1384)، مرمت شهری، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - زبردست، اسفندیار (1380)، کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در برنامهریزی شهری و منطقه ای، هنرهای زیبا، شماره 10، 12- 21. - زبردست، اسفندیار (1384)، ارزیابی طرحهای ساماندهی سکونتگاههای روستایی کشور، دفتر تحقیقات و عمران روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، تهران. - زبردست، اسفندیار (1388)، جزوه روش های کمی در شهرسازی، دانشگاه تهران، دانشکده شهرسازی. - زنوزی، فرخ (بیتا)، شهر قدیمی، زندگی امروزی: گفتگو با فرخ زنوزی، فصلنامه شهرداریها، سال اول، شماره 7، ص 19. - سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان (1390)، گزارش عملکرد سال 1389 پروژه احیای میدان امام علی(ع). اصفهان: سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان. - شوای، فرانسواز (1978)، شهرسازی، تخیلات و واقعیات. ترجمه سید محسن حبیبی، 1379، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - لینچ، کوین (1981)، تئوری شکل شهر، ترجمه سید حسین بحرینی، 1384، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - مهندسین مشاور نقش جهان _ پارس (1389)، طراحی شهری محدوده ویژه طرح احیای میدان امام علی(ع)، شهرداری اصفهان: سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان. - Cowley, J. S. & Gough, M. Z. (2009), Evaluating New Urbanist Plans in Post-Katrina Mississippi. Journal of Urban Design, Vol 14. No. 4, 24-37.
- Ellin, Nan (2006), Integral Urbanism, New York: Revised Edition.
- Naghsh.e.Jahan.pars Consulting Engineers (2010), Revitalization of Kohne Square and Antique jamee Masque, Metropolis International Awards.
- Trancik, R. (1986), Finding Lost Space: theories of Urban Design. New York, Van Nostrand Reinhold. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,118 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14,101 |