
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 380 |
تعداد مقالات | 3,714 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,790,610 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,311,655 |
کاربرد تنوعات گونهای و زبانی اقوام ایرانی در شهر تهران براساس زبانشناسی اجتماعی- شناختی | ||
پژوهشهای زبانشناسی: نظریه و کاربرد | ||
مقاله 7، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 8، اسفند 1403، صفحه 129-152 اصل مقاله (905.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jls.2024.140649.1072 | ||
نویسندگان | ||
سولماز ملت دوست1؛ محمدرضا احمدخانی* 2؛ حمیدرضا شعیری3؛ علی کریمی فیروزجایی2 | ||
1دکتری زبانشناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در پژوهش حاضر، شأن و منزلت اجتماعی زبانها و گویشهای ایرانی برکاربرد تنوعات گونه ای از منظر واقعیت های شناختی پشت پرده ی کاربرد واقعی زبان، در چارچوب نظریه لکتال مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار به کارگرفته شده در این پژوهش، پرسشنامه پیمایشی محقق ساخته و مصاحبه میباشد. دادههای زبانی از 314 شرکت کننده به صورت نیمه تصادفی از جامعه زبانی دارای اصالت های قومی- زبانی 10 قوم ایرانی گرداوری شده است. شرکتکنندگان امکان انتخاب یک گونه زبانی (گونه زبانی مادری یا گونه زبانی معیار) در 2 حوزه داخل خانواده (گفتگو با پدر و مادر، خواهر و برادر، همسر و فرزند) و حوزه خارج از خانواده (گفتگو با همکاران، مدرسان، همکلاسان و مردم کوچه و بازار) را دارند. برای سنجش گویههای پرسشنامه از مقیاس لیکرت، برای پایایی، از آلفای کرونباخ، برای دریافت نتایج آماری از آزمون کای دو، برای همبستگی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. در نهایت 54/83 درصد از گویندگان گونههای زبانی در تهران، به دلیل مولفه قدرت، اعتبار بخشی گونه معیار، فرار از قضاوت های منفی مخاطبین تهرانی و نیز کسب وجهه اجتماعی، در گفتار روزانه، گونه معیارزبان فارسی را برگزیدهاند. به لحاظ مولفه هویت، گویندگان زبانها به خصوص لکها و کردها، احساس هویت قویتری نسبت به گونه زبانی مادری دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
انتخاب گونه زبانی؛ تنوعات گویشی و زبانی؛ زبانشناسی اجتماعی _ شناختی؛ لکتال؛ هویت | ||
مراجع | ||
منابع فارسی
موسوی بجنوردی، محمد کاظم (1380). دایرهالمعارف بزرگ اسلامی. جلد دهم، تهران.
دبیرمقدم، محمد (1387). «زبان، گونه، گویش و لهجه: کاربردهای بومی و جهانی». ادبپژوهی، 2(5): 128-91.
سارلی، ناصرقلی (1387). زبان فارسی معیار. انتشارات هرمس، تهران.
پیش قدم، رضا، ابراهیمی، شیما، شعیری، حمیدرضا، درخشان، علی (1400). «معرفی «زبانهیجان» بهعنوان حلقۀ مفقودۀ قومنگاری ارتباط: مکمل الگوی SPEAKING هایمز». جستارهای زبانی, 12(1), 1-41. doi: 10.29252/LRR.12.1.1
کریستال. دیوید (2007). زبان چگونه کار میکند. ترجمه: علی ربیع (1393). تهران: انتشارات علمی.
دبیرمقدم، محمد، یوسفیراد، فاطمه، شقاقی، ویدا، متشرعی، سید محمود (1397). «زبانشناسی شناختی اجتماعی: رویکردی نوین به معنا و تنوعات زبانی». زبانشناسی اجتماعی، 1(4), 20-29. doi: 10.30473/il.2018.5358
مظفری، شراره، مدرسی، یحیی، افراشی، آزیتا، عاصی، مصطفی (1398). «تأثیر عوامل اجتماعی بر کاربرد تنوعات گونهای از دیدگاه زبانشناسی اجتماعی شناختی». زبانشناسی اجتماعی، 2(4)، 27-40. doi: 10.30473/il.2019.42023.1181
References
Brubaker, R., & Cooper, F. (2000). “Beyond identity”. Theory and Society. Reprinted in Brubaker’s Ethnicity Without Groups. 29: 1–47.
Chambers, J. K. (1995). Sociolinguistic theory: Linguistic variation and its social significance. Oxford, UK and Cambridge, USA: Blackwell.
Chambers, J.K., & Trudgill, P. (1998). Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press.
Chambers, J. K., & Trudgill, P. (2004). Dialectology (2nd edition), Cambridge: Cambridge.
Crystal, D. (2007). How Language Works. (A. Rabie, Trans., 2014). Tehran: Elmī Publications. [In Persian]
Dabir-Moghaddam, M. (2008). Language, dialect, accent and variety:Their use in the writings of Iranian and non-Iranian Scholars. Journal of Adab Pazhuhi, 2(5), 91-128. [In Persian]
Dabir-moghaddam, M., Yousefi Rad, F., Shaghaghi, V., & Motesharrei, S. M. (2018). “Cognitive Sociolinguistics: Introducing a New Approach to Meaning and Linguistic Variations”. Journal of Sociolinguistics, 1(4), 20-29. [In Persian]
doi: 10.30473/il.2018.5358
Edwards, J. (2009). Language and Identity: An introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
Geeraerts, D. (2001). On Measuring Lexical Convergence. In Augusto Soares da Silva ( ed.), Linguagem e Cognicao (PP.51 -61).
Geeraerts D., Kristiansen, G., Peirsman, Y. (ed.s). (2010). Advances in cognitive sociolinguistics. Berlin/New York: Walter de Gruyter GmbH & Co. KG.
Giles, H., & Coupland, N. (1991). “Language attitudes: discursive, contextual and gerontological considerations”. In: A. G. Reynolds (ed.), Bilingualism, multiculturalism, and second language learning. Hillsdale, NJ: Erlbaum. 21–42
Kistiansen, G. & Dirven, R. (2008). Cognitive Sociolinguistics: Language Variation, Cultural Models, Social System. Berlin/ New York: Mouton de Gruyter.
Kristiansen, G. (2006). “Towards a Usage-based Cognitive Phonology”. International Journal of English Studies, 6/2, 107-140.
Labov, W. (1966). The social stratification of English in New York City. Washington, DC: Centre for Applied Linguistics.
Labov, W. (1984). “Field Method of the Project on Linguistic Change and Variation”. In: J. Baugh & J. Sherzer (ed.s), Language in Use. Englewood Cliffs: Prentice ttall.
Labov, W. (1994) Principles of Linguistic Change. 1, Oxford: Blackwell.
Lambert, W. E. (1967). “A social psychology of bilingualism”. Journal of Social Issues, 23, 91–109.
Mousavi Bojnourdi, M. K. (2001). The Great Islamic Encyclopedia, Vol. 10. Tehran: The Center for the Great Islamic Encyclopedia. [In Persian]
mozaffari, S. , Modarresi, Y. , Afrashi, A. and Assi, M. (2019). “The Impact of Social Factors on the Use of Lectal Variations from a Socio-cognitive Linguistics Perspective.” Journal of Sociolinguistics, 2(4), 27-40. [In Persian]
doi: 10.30473/il.2019.42023.1181
Pishghadam,R. , Ebrahimi,S. , Shairi,H. R. and Derakhshan,A. (2021). Introducing “Emotion Language” as the Missing Link in Ethnography of Communication: A Complement to Hymes Model’s SPEAKING. Language Related Research, 12(1), 1-41. doi: 10.29252/LRR.12.1.1. [In Persian]
Sachdev, I., & Bourhis, R. Y. (1990). “Language and Social Identification”. In: D. Abrams and M. A. Hogg (eds.), Social Identity and Social Cognition. Blackwell. , 211-229.
Sarli, N. (2008). Standard Persian Language. Tehran: Hermes Publications. [In Persian]
Young, J. E., & Gluhoski, V. (1997). “A Schema- focused perspective on satisfaction in close relationship”. In R. J. Sternberg & M. Hojjat (EDs). Satisfaction in close relationship, New York: The Gilford Press.
Young J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E.(2003) Schema therapy: a practitioner’s guide. New York: Guilford. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 359 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 17 |