
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 355 |
تعداد مقالات | 3,429 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,341,366 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,041,548 |
تحلیل فقهی جریان خیار غبن در أخذ به شفعه | ||
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 فروردین 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mfu.2025.142452.1485 | ||
نویسندگان | ||
شکیبا امیرخانی* 1؛ زهرا وطنی2 | ||
1گروه فقه و حقوق امامیه دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی | ||
2استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
أخذ به شفعه عملی حقوقی از جنس ایقاع و راهکاری است که برای رفع ضرر ناشی از شراکت اجباری ـ در فرضی که یک شریک سهم خود از مال غیرمنقول قابل تقسیم را به شخص ثالثی بفروشد ـ در اختیار شریک دیگر قرار گرفته است و به موجب آن چنانچه مبیع شرایط مقرر فقهی از جمله غیرمنقول و قابل تقسیم بودن را دارا باشد، شفیع میتواند با تأدیه ثمنی که خریدار به فروشنده پرداخته است، حصه فروخته شده را تملک و آن مال را به ملک طلق خود تبدیل کند. حال اگر وی پس از أخذ به شفعه، متوجه ناعادلانه و گزاف بودن ثمن و در نتیجه خسران خود گردد، باید راهکاری فقهی برای رهاسازی او از این ضرر غیرقابل اغماض پیشبینی شود. سوال این تحقیق آن است که آیا میتوان علیرغم رأی برخی فقها به فسخناپذیری ایقاع، مغبون شدن شفیع در أخذ به شفعه را دستآویزی برای اثبات امکان و جواز جریان خیار غبن در آن دانست یا خیر؟ پژوهش حاضر براساس روش توصیفی تحلیلی با واکاوی اقوال و مستندات فقها در رد و اثبات نظریه امکان جریان خیار در ایقاعات و سپس تحلیل دلایل فقهی راجع به تجویز جریان خیار غبن در قراردادها، در پی امکانسنجی شمول ادلهی اثبات خیار غبن بر ایقاع «اخذ به شفعه» است. براساس یافتههای پژوهش حاضر، علیرغم اینکه فقها و حقوقدانان أخذ به شفعه را در ردهی ایقاعات جای دادهاند؛ اما بهشرط وجود شرایط و مقتضیات خیار غبن، منعی برای فسخ این عمل حقوقی از طریق این خیار وجود ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
ایقاع؛ خیار غبن؛ اخذ به شفعه؛ حق شفعه؛ لاضرر | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 45 |